Xung đột đã ảnh hưởng đến nhân lực lao động Israel, nhưng Chính phủ Israel cho biết sẽ tiếp tục ngăn cản người lao động Palestine vào nước này. Ảnh: AFP/TTXVN
Nir Yanushevsky có một công ty bất động sản và xây dựng ở phía bắc Tel Aviv mà trước xung đột có khoảng 1.000 nhân viên. Nhưng quyết định của Israel đình chỉ giấy phép lao động của người Palestine sau vụ tấn công của Hamas ngày 7/10 đã khiến công việc kinh doanh của ông Yanushevsky bị đình trệ.
“Chỉ trong một buổi sáng, chúng tôi đã mất 1/3 số công nhân”, ông Yanushevsky chia sẻ. Theo tờ Wall Street Journal ngày 23/12, đó là một trong những ví dụ cho thấy cuộc chiến của Israel với Hamas ở Dải Gaza đang làm thay đổi nền kinh tế của nước này và của Bờ Tây.
Quyết định cấm trên 100.000 công nhân Palestine vào Israel đã làm giảm nguồn lao động giá rẻ ở một đất nước có khoảng 9 triệu dân. Israel có mức lương tương đối cao, luật nhập cư nghiêm ngặt, khiến những người không phải Do Thái khó sống hơn ở Israel.
Đồng thời, quân đội Israel đã huy động khoảng 400.000 quân dự bị và các quan chức nước này ước tính rằng 250.000 người Israel đã phải di dời ít nhất là tạm thời, đặc biệt là khỏi các khu vực được coi là dễ bị tấn công, khiến nhiều người không thể đi làm.
Theo Bộ Kinh tế và Công nghiệp Israel, khoảng 20% nhân viên Israel không làm việc do nghĩa vụ quân sự hoặc phải di dời, ước tính thiệt hại cho nền kinh tế do sự vắng mặt của công nhân Israel đã lên tới khoảng 13 tỷ shekel, tương đương 3,6 tỷ USD vào giữa tháng 11.
Như ước tính của Cơ quan Đổi mới Israel, trong lĩnh vực công nghệ của nước này, một động lực trong nền kinh tế của Israel, trung bình từ 10% đến 15% lực lượng lao động đã được gọi đi thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Các doanh nghiệp hoạt động khó khăn, người dân không tiêu nhiều tiền. Yossi Mekelberg, nhà phân tích Trung Đông tại Chatham House lưu ý rằng tác động từ vấn đề này sẽ ngày càng tăng lên.
Liên đoàn các tổ chức doanh nghiệp nhỏ Israel và Trung tâm kinh tế chính trị vĩ mô có trụ sở tại Tel Aviv cùng dự báo rằng xung đột sẽ tác động trực tiếp vào việc đóng cửa khoảng 30.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Kết quả là triển vọng của nền kinh tế Israel đang xấu đi. Ngân hàng Israel vào tháng trước đã hạ dự báo tăng trưởng, ước tính GDP chỉ tăng trưởng 2% hàng năm - giảm so với dự báo trước đó là 3% hàng năm - vào năm 2023 và 2024. Ngân hàng này cũng dự báo chi tiêu của chính phủ do chiến tranh sẽ đạt tổng cộng khoảng 43,2 USD vào cuối năm 2025.
Việc đình chỉ giấy phép lao động, hạn chế quyền tự do đi lại của người Palestine và giới hạn nhập khẩu đều gây tổn hại cho nền kinh tế Bờ Tây. Cục Thống kê Trung ương Palestine ước tính rằng chiến tranh đã khiến sản lượng kinh tế tại vùng lãnh thổ này giảm 37% - lên tới khoảng 500 triệu USD mỗi tháng. Theo Bộ Kinh tế Palestine, hơn 1/4 doanh nghiệp ở Bờ Tây đã đóng cửa một phần hoặc toàn bộ vào tháng 11 do chiến tranh.
Abdallah Al Dardari, Giám đốc Chương trình Phát triển Liên hợp quốc về các quốc gia Arab, cho biết việc đình chỉ giấy phép lao động của người Palestine đã góp phần gây ra cuộc khủng hoảng kinh tế ở Bờ Tây.
Theo báo cáo tháng 11 của Tổ chức Lao động Quốc tế, ước tính ban đầu cho thấy khoảng 1/4 việc làm của người Palestine ở Bờ Tây đã bị mất, tương đương với khoảng 208.000 việc làm, trong đó có 56.000 việc làm do hoạt động kinh tế khu vực giảm sút.
Chính phủ Israel tuần trước cho biết họ sẽ tiếp tục cấm công nhân Palestine vào Israel với lý do lo ngại về an ninh. “Có chiến tranh và chiến tranh gây ra hậu quả. Chúng tôi sẽ nỗ lực phối hợp của tất cả các cơ quan chính phủ để tìm tìm giải pháp", Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich, thông báo.
Israel đang thiếu nhân công trong lĩnh vực xây dựng. Ảnh: WSJ
Việc đình chỉ giấy phép lao động đối với người Palestine đặc biệt ảnh hưởng đến ngành xây dựng của Israel, nơi sử dụng hơn 60% người Palestine làm việc tại nước, cũng như lĩnh vực nông nghiệp.
Bộ Xây dựng và Nhà ở Israel hồi tháng trước cho biết nước này đã ký một thỏa thuận song phương với Ấn Độ về vấn đề lao động và cho biết họ đang tìm cách thúc đẩy các thỏa thuận tương tự với các nước khác khi tìm cách thay thế công nhân Palestine.
Chính phủ Israel đã phê duyệt đề xuất đưa 10.000 lao động nước ngoài vào ngành xây dựng trước cuối năm nay và đang thực hiện các bước để tăng hạn ngạch lao động xây dựng từ nước ngoài lên 23.000. Israel cho biết họ cũng đang tìm cách gia hạn thị thực cho người lao động nước ngoài đã ở Israel và rút ngắn các thủ tục liên quan.
Israel đã cho phép người Do Thái từ khắp nơi trên thế giới nhập cư và nhận quyền công dân, nhưng hạn chế nhập cư đối với những người không phải là người Do Thái. Theo các nhóm nhân quyền, nhiều người lao động nhập cư, ngay cả khi họ đã sống hợp pháp ở Israel trong nhiều năm, vẫn không có quyền có được tư cách pháp nhân lâu dài và có nguy cơ bị mất giấy phép lao động nếu họ có con. Người Palestine từ Dải Gaza, Bờ Tây do Israel chiếm đóng và một số người ở Jerusalem thường không được cấp quốc tịch Israel hoặc có đầy đủ các quyền khác.