Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Washington D.C ngày 8/7. Ảnh: AFP/TTXVN
Chia sẻ trên Twitter, Tổng thống Mỹ cáo buộc Iran từ lâu đã bí mật làm giàu urani ở mức vi phạm thỏa thuận hạt nhân mà ông cho là "tồi tệ", được ký kết dưới thời chính phủ tiền nhiệm, vốn sắp hết hạn trong vài năm tới. Ông chủ Nhà Trắng còn khẳng định chắc chắn rằng các biện pháp trừng phạt sẽ sớm được tăng cường.
Dòng chia sẻ được đăng tải trong khi ban lãnh đạo Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đang tổ chức cuộc họp khẩn cấp về vấn đề hạt nhân Iran. Trước đó, trong thông báo gửi tới cuộc họp, Mỹ tái khẳng định vẫn sẵn sàng đàm phán với Iran nhưng cảnh báo việc Tehran vi phạm thỏa thuận hạt nhân chỉ khiến cho quốc gia Hồi giáo rơi vào thế tự cô lập. Thông báo nêu rõ Mỹ kêu gọi Iran đảo ngược những bước đi gần đây liên quan tới hạt nhân và chấm dứt mọi kế hoạch tiếp tục triển khai những bước đi này trong tương lai. Mỹ luôn thể hiện rõ ràng quan điểm sẵn sàng đàm phán với Iran mà không cần điều kiện và rằng luôn để ngỏ khả năng bình thường hóa hoàn toàn quan hệ với Tehran.
Quan hệ Mỹ- Iran không ngừng leo thang căng thẳng trong thời gian gần đây, một năm sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân ký kết giữa Iran và nhóm P5+1 (Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) năm 2015 có tên Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA). Thỏa thuận này dựa trên hai cam kết then chốt của Tehran, đó là chỉ được phép làm giàu urani ở tỷ lệ tối đa 3,67% - một tỷ lệ vừa đủ để sản xuất năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình, và số lượng urani làm giàu ở tỷ lệ thấp này cũng chỉ được tối đa 300 kg. Đổi lại, các quốc gia còn lại dỡ bỏ những biện pháp trừng phạt nhằm vào Tehran. Tuy nhiên, sau khi rút khỏi thỏa thuận, Mỹ đã tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran và không ngừng gia tăng sức ép với Tehran, buộc quốc gia này trở lại bàn đàm phán để "sửa đổi" thỏa thuận mà Tổng thống Mỹ Donald Trump cho là chưa chặt chẽ vì không bao gồm chương trình tên lửa và tầm ảnh hưởng của Iran trong khu vực.
Từ đầu tháng 7 cho tới nay, sau nhiều nỗ lực kêu gọi và chờ đợi các bên còn lại của thỏa thuận tìm cách giúp Iran "né" các biện pháp trừng phạt của Mỹ mà không có kết quả rõ ràng, Tehran đã điều chỉnh phạm vi tuân thủ JCPOA. Hãng tin Reuters (Anh) dẫn các nguồn thạo tin cho biết, trong phiên họp kín ngày 10/7, IAEA thông báo với các quốc gia thành viên rằng Iran đang làm giàu urani tới độ tinh khiết 4,5%, cao hơn giới hạn 3,67% mà Tehran đã nhất trí trong JCPOA.
Cũng trong ngày 10/7, người phát ngôn Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) Behrouz Kamalvandi cho biết cơ quan này có nhiều lựa chọn có thể thực hiện như là bước đi thứ 3 và thứ 4 trong việc từ bỏ các cam kết của Tehran trong JCPOA. Hãng thông tấn Tasnim dẫn lời ông Kamalvandi cho biết những lựa chọn này có thể bao gồm tăng cường làm giàu urani, sử dụng các thiết bị mới hay thêm máy li tâm.