Theo nhận định của tờ Wall Street Journal mới đây, khi xung đột Nga – Ukraine bước sang mùa hè thứ ba, tiền tuyến dài hơn 1.000 km trong cuộc chiến này là nơi diễn ra “một ván cờ” nguy hiểm, với mỗi bên di chuyển “những quân cờ” nhằm tìm kiếm lợi thế mà không để mất quyền kiển soát lãnh thổ ở những khu vực khác.
Quân đội Ukraine, gần đây đã đẩy lùi một số cuộc tấn công của Nga, hiện đang phản công tại các khu vực ở phía Đông Bắc. Cách đó hơn 300 km về phía Đông Nam, quân đội Nga đang tiến về một tuyến đường tiếp tế quan trọng giúp duy trì khả năng phòng thủ của Ukraine tại thành phố bị bao vây trong khu vực này.
Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đang dần đi đến giai đoạn tàn khốc, trong đó hàng nghìn người có thể sẽ thương vong ở cả hai bên nhưng dường như không bên nào có thể tạo ra bước đột phá mang tính quyết định.
Đối với Ukraine, sau cuộc phản công thất bại vào mùa hè năm ngoái, nhiệm vụ hiện tại là sử dụng vũ khí mới của phương Tây để giữ vững các vị trí.
Một quan chức an ninh cấp cao của Ukraine cho biết Nga có vẻ sẽ tiếp tục cách tiếp cận cứng rắn của mình, sẵn sàng tấn công để đạt được một số bước tiến nhỏ: "Họ không có đủ quân để tấn công quy mô lớn vào Kharkov. Triển khai quân đến đó sẽ khiến các khu vực khác của mặt trận yếu hơn".
Tấn công tầm xa
Với tiền tuyến hầu như không có biến động lớn, cả hai bên đều đang tìm cách sử dụng các cuộc tấn công tầm xa để giành lợi thế trước mùa đông năm nay. Nga đã nhắm mục tiêu vào các nhà máy điện và cơ sở hạ tầng khác bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái (UAV), làm mất một nửa công suất phát điện của Ukraine và gây ra tình trạng mất điện luân phiên ở nhiều thành phố.
Nga cũng đã tấn công dữ dội vào các vị trí phòng thủ của Ukraine bằng bom lượn được phóng từ máy bay chiến đấu và vào tháng 6 vừa qua đã thả một quả bom nặng 3 tấn lần đầu tiên.
Trong khi đó, Ukraine đang sử dụng tên lửa tầm xa do Mỹ và các đồng minh cung cấp nhằm mục đích cô lập Crimea, bán đảo phía Nam mà Nga đã sáp nhập vào năm 2014 và vẫn là điểm yếu do vị trí địa lý biệt lập so với đất liền Nga.
Một quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết: "Mặc dù Nga vẫn đạt được một số bước tiến nhỏ trên chiến trường, nhưng có vẻ như Ukraine đã có chiến lược khá tốt trong một số cuộc tấn công và cơ động của họ".
Cuộc tấn công của Nga qua biên giới vào khu vực Kharkov, được phát động vào cuối tháng 5, dường như đã khiến lực lượng Ukraine bất ngờ. Quân đội Nga, tiến theo hai hướng, nhanh chóng chiếm được một số ngôi làng và phần phía Bắc của thành phố Vovchansk.
Ukraine đã nhanh chóng tăng viện và ngăn chặn bước tiến của quân Nga. Moskva cho biết họ đang tìm cách tạo ra một vùng đệm. Sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép Ukraine sử dụng vũ khí do Washington cung cấp để nhắm vào các mục tiêu bên trong lãnh thổ Nga mà Moskva đang sử dụng để tiến hành các cuộc tấn công, giá trị của vùng đệm đối với Nga đã giảm, một quan chức tình báo cấp cao của phương Tây nhận định.
Các quan chức Ukraine và các nhà phân tích quân sự cho biết Nga cũng muốn kéo các đơn vị Ukraine khỏi những vị trí khác trên tuyến phòng thủ của mình và đưa Kharkov, thành phố lớn thứ hai của Ukraine, vào tầm bắn của pháo binh Nga. Bây giờ, sau khi quân phòng thủ Ukraine ngăn được bước tiến của Nga, họ đang phải vật lộn bổ sung quân nhằm tiến xa hơn.
Theo các quan chức Ukraine, Nga đã có thể thay thế số quân bị thương vong thông qua tuyển dụng, nhưng tình trạng hao hụt quân số đã khiến mọi bước tiến đều chậm lại. Tuy nhiên, các lực lượng Nga vẫn đang tiến về phía trước ở khu vực phía Đông Donetsk.
Vào tháng 6, lực lượng Nga đã xâm nhập vào rìa phía đông của thành phố Chasiv Yar, một điểm cao trong khu vực, sau khi chiếm được trước đó rồi bị đánh bật ra. Họ đang tiến về phía Tây Bắc từ thành phố Avdiivka, một mục tiêu lớn của Moskva trong năm nay, hướng đến một tuyến đường tiếp tế cho Chasiv Yar.
Liệu Nga có tìm cách tấn công quy mô lớn vào mùa hè này hay không vẫn là câu hỏi khó khăn đối với các nhà chiến lược Ukraine và cố vấn phương Tây của họ. Theo một quan chức tình báo, Kiev có thông tin tình báo khá tốt về tình hình chiến trường và có thể phát hiện lực lượng Nga đang tập trung cho một cuộc tấn công tiềm tàng, nhưng "việc rút ra ý định chiến lược từ đó có thể khá khó khăn". Quan chức trên lưu ý rằng Nga đã tiến hành các cuộc tấn công trong suốt cuộc chiến mà học thuyết quân sự tiêu chuẩn không thể lường trước được.