Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) trong một cuộc gặp với Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres tại Moskva. Ảnh: Reuters
Theo tờ Bild (Đức), Liên hợp quốc (LHQ) đang tiến hành các cuộc đàm phán bí mật với Nga để đạt được một thỏa thuận mà theo đó, các bên sẽ dỡ bỏ biện pháp trừng phạt chính để đổi lấy việc Nga khôi phục Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
Thông tin trên được tờ Bild tiết lộ sau khi họ nhận được một bức thư bí mật từ Tổng thư ký LHQ António Guterres gửi Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov đề ngày 28/8.
Bức thư của ông Guterres đề xuất bốn nền tảng cụ thể của thỏa thuận giữa Ban Thư ký LHQ và Nga, điều này sẽ dẫn đến việc tiếp tục Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.
Thứ nhất, một ngân hàng quốc doanh của Nga sẽ được kết nối lại với SWIFT (Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu). Để lách các biện pháp trừng phạt, Tổng thư ký LHQ đề xuất sử dụng RSHB Capital SA - một công ty con được thành lập đặc biệt của ngân hàng Nga nói trên.
Kế hoạch này của LHQ cũng được EU ủng hộ. Tờ Bild đã liên hệ với Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan chịu trách nhiệm thực thi các biện pháp trừng phạt, và đại diện của EC xác nhận rằng EU đã bày tỏ với Nga, thông qua Liên hợp quốc, sự cởi mở của mình trong việc tìm kiếm một giải pháp mang tính xây dựng, lâu dài hơn thông qua công ty con được chỉ định của Nga.
Nhà cung cấp dịch vụ tài chính SWIFT cũng gián tiếp xác nhận điều này trước câu hỏi của Bild: “Chúng tôi biết về các cuộc thảo luận cấp cao đang diễn ra xung quanh Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen và đang theo dõi chặt chẽ các diễn biến”.
Thứ hai, LHQ sẵn sàng bảo hiểm cho các tàu Nga bị tấn công. Về điểm này, ông Guterres đề xuất rằng các tàu của Nga có thể được bảo hiểm trước các cuộc tấn công của Ukraine ở Biển Azov và Biển Đen.
Ông Guterres viết: "Một công ty bảo hiểm do LHQ tài trợ cho hoạt động xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga sẽ làm việc với công ty bảo hiểm Lloyd's (có trụ sở ở Anh) trong vòng 4-6 tuần".
Ngoài bảo hiểm hàng hóa trong hoạt động xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga, người đứng đầu Liên hợp quốc cũng cung cấp bảo hiểm Casco (bảo hiểm sự cố tai nạn, va chạm) và P&I (bảo hiểm bảo vệ và bồi thường).
Theo ông Guterres, LHQ sẽ hỗ trợ bảo hiểm để nhấn mạnh tầm quan trọng của hàng xuất khẩu Nga đối với an ninh lương thực toàn cầu và tăng số lượng người tham gia thị trường với mục tiêu cuối cùng là giảm chi phí bảo hiểm cho các nhà xuất khẩu Nga.
Thứ ba, tiền bị phong tỏa được trả lại cho Nga. Theo quan điểm này, ông Guterres đề nghị giúp Moskva thu hồi tài sản ở EU đã bị đóng băng do các lệnh trừng phạt.
Ông viết: "LHQ có thể tiếp tục giúp dỡ bỏ phong tỏa tài sản bị đóng băng của các công ty phân bón Nga ở EU". Tổng Thư ký LHQ cho biết sẽ làm việc với các cơ quan có liên quan của các quốc gia và những cơ quan EU để giải quyết vấn đề này.
Thứ tư, cho phép tàu Nga cập cảng các nước như Đức. Về điểm này, ông Guterres đề xuất đảm bảo cho các tàu Nga chở thực phẩm và phân bón có thể nhanh chóng tiếp cận các cảng của EU thông qua giấy phép cập cảng.
Người đứng đầu LHQ lưu ý: "LHQ sẵn sàng tìm kiếm các lựa chọn tiếp theo để tạo điều kiện cho tàu Nga tiếp cận các cảng của EU để buôn bán nông sản, bao gồm đơn giản hóa các thủ tục cấp giấy phép liên quan, đặc biệt là trước khi khởi hành đến các cảng của Nga".
Để đạt được mục tiêu này, Tổng thư ký LHQ Guterres đã tổ chức thảo luận với Ủy ban châu Âu và các cơ quan quản lý cảng được lựa chọn (Đức, Bỉ, Tây Ban Nha, Hà Lan).
Theo tờ Bild, giới lãnh đạo Nga đang nghiên cứu kỹ lưỡng các đề xuất của LHQ và vẫn chưa đưa ra quyết định, vì Điện Kremlin cho rằng các điều kiện "quá tốt để có thể trở thành sự thật" và nghi ngờ về tính khả thi về mặt kỹ thuật của các nhượng bộ được đưa ra.