Trẻ em chơi đùa bên đài phun nước để giải nhiệt tại Guadalajara, bang Jalisco, Mexico, ngày 23/5/2024. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo hãng tin AP, các nhà khí tượng học cho biết nguyên nhân dẫn tới thời tiết cực đoan trên là do hiện tượng vòm nhiệt – một khu vực có áp suất cao mạnh tập trung ở phía nam Vịnh Mexico và phía bắc Trung Mỹ đã ngăn các đám mây hình thành và khiến nhiệt độ cao trên diện rộng dưới sức nóng của ánh nắng Mặt trời. Đây cũng được cho là kết quả của hiện tượng hiệu ứng nhà kính, xuất phát từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch như dầu, khí đốt và than đá.
Nhiệt độ cao bao trùm khắp Vịnh Mexico đến các thành phố phía Nam nước Mỹ bao gồm Texas và Florida. Nắng nóng ập đến trong bối cảnh hàng nghìn người ở Texas vẫn chưa có điện sau cơn giông vào tuần trước.
Shawn Bhatti, một nhà khí tượng học tại văn phòng dự báo Dịch vụ Thời tiết Quốc gia ở Miami, giảithích gió phía Nam từ vùng nhiệt đới đã đưa không khí ấm và ẩm từ đường xích đạo về phía Bắc, góp phần tạo ra điều kiện nóng ẩm bất thường.
Hiện tại, Nam Florida đang chứng kiến nhiệt độ cao hơn bình thường. Sân bay Quốc tế Miami ghi nhận mức nhiệt độ cao hàng ngày là 35,6 độ C vào ngày 19/5. Con số đó đã vượt qua mức nhiệt khoảng 30 độ C mà Miami thường thấy vào thời điểm này trong năm.
Trong khi đó, cơ quan dự báo thời tiết cũng đã ra khuyến cáo về nhiệt độ đối với các khu vực của Texas trong ngày 22/5. Nhiệt độ dọc sông Rio Grande dự kiến sẽ tăng lên tới 43,9 độ C và 35 độ C ở vùng núi Davis và Chinati.
Các chuyên gia cho biết hiện tượng nắng nóng làm dấy lên mối lo ngại về nhiệt độ nước biển và ảnh hưởng của chúng đối với mùa bão Đại Tây Dương sắp tới.
Andrew Kruczkiewicz, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện Khí hậu thuộc Đại học Columbia cho biết, khu vực này đang chuyển từ El Nino, nơi hoạt động của bão nhiệt đới ở Vịnh Mexico và Bắc Đại Tây Dương thường giảm, sang mô hình La Nina trong đó khả năng hoạt động của bão nhiệt đới tăng lên.
Chuyên gia Kruczkiewicz cho biết nhiệt độ cực cao làm tăng thêm nguy cơ hoạt động của bão nhiệt đới trong mùa này, vì những cơn bão này được thúc đẩy bởi nhiệt độ đại dương ấm áp.
Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia ngày 22/5 cho biết có tới 85% khả năng mùa bão Đại Tây Dương, bắt đầu từ ngày 1/6, sẽ có cường độ bão trên mức trung bình.
Sóng nhiệt tàn khốc ở Mexico cũng là nguyên nhân gây ra cái chết của hơn 20 người kể từ tháng 3. Tuy nhiên, hiện tượng này có thể nghiêm trọng hơn vào đầu tuần sau.
Bà Mónica Eréndira Jiménez làm việc tại Cơ quan Thời tiết Mexico cho biết đợt nắng nóng hiện tại sẽ là một trong những đợt nắng nóng kéo dài nhất và đáng lo ngại nhất trong năm 2024 vì nó ảnh hưởng đến phần lớn đất nước. Trong tháng 5, hơn 46 địa điểm ghi nhận mức nhiệt kỷ lục.
Tình hình đặc biệt nghiêm trọng ở những nơi như Thành phố Mexico, nơi ngày 9/5 có nhiệt độ cao kỷ lục gần 34,3 độ C và dự kiến sẽ lên tới 35 độ C trong những ngày tới. Tại thủ đô, nhiệt độ kết hợp với ô nhiễm nên nồng độ ozone dự kiến tăng lên.
Với lượng mưa dưới mức trung bình trên hầu hết cả nước trong năm nay, các hồ và đập đang cạn kiệt nguồn nước.
Mực nước thấp tại các đập thủy điện gây ra tình trạng mất điện ở nhiều nơi. Cơ quan Thời tiết Mexico dự báo một đợt nắng nóng khác sẽ diễn ra vào tháng 6 nhưng sẽ ngắn hơn và không nghiêm trọng như đợt nắng nóng tháng 5.
Ở Guatemala, nắng nóng cộng với cháy rừng đã khiến chính quyền phải cấm các hoạt động ngoài trời tại các trường học ở thủ đô do chất lượng không khí kém.
Các quốc gia lân cận bao gồm Belize, El Salvador, Honduras, Cộng hòa Dominica và Haiti cũng trải qua nhiệt độ cao bất thường do vùng áp suất cao này.