Giải thưởng quốc tế Kyoto: Tôn vinh những công trình nghiên cứu đóng góp lớn cho nhân loại

Giải thưởng Kyoto có ba hạng mục gồm Công nghệ tiên tiến, Khoa học cơ bản, Triết học và Nghệ thuật năm nay được trao cho ba nhà khoa học gồm Tiến sĩ Takashi Mimura lĩnh vực điện tử, Tiến sĩ Graham Farquhar lĩnh vực khoa học sinh học và Tiến sĩ Richard Taruskin trong lĩnh vực âm nhạc học. 

Tiến sĩ Takashi Mimura, sinh năm 1944, quốc tịch Nhật Bản, giành giải thưởng trong lĩnh vực điện tử thuộc hạng mục Công nghệ tiên tiến với công trình nghiên cứu phát minh Thiết bị bán dẫn vận động cao electron (HEMT) và sự phát triển của HEMT trong Công nghệ thông tin và truyền thông. 

Tiến sĩ T.Mimura với chuyên ngành là kỹ sư chất bán dẫn, thành viên danh dự của Phòng thí nghiệm Fusitsu, Giáo sư thỉnh giảng cấp cao tại Viện nghiên cứu quốc gia công nghệ thông tin và truyền thông. Ông đã phát minh ra thiết bị bán dẫn vận động cao electron với kết cấu mới, trong đó có hai lớp chất bán dẫn. Ông cho biết thiết bị này có những tính năng vượt trội vì tính chất vận động electron ở cường độ cao. Phát minh này đã dẫn đến những tiến bộ lớn cả trong công nghệ thông tin và truyền thông và trong nghiên cứu vật lý học về elcctron trong các lớp dẫn siêu mỏng. 
Phát biểu cảm tưởng tại lễ trao giải, Tiến sĩ Mimura bày tỏ vinh dự lớn lao khi được nhận giải thưởng Kyoto 2017. Ông cho biết ông bắt đầu đề tài nghiên cứu thiết bị bán dẫn vận động cao electron từ năm 1980. Ông nhận định thiết bị bán dẫn vận động cao electron có những ứng dụng rộng rãi trong các công nghệ nền tảng đã giúp phát triển công nghệ thông tin và truyền thông, trong đó có cả máy thu cho hệ thống vệ tinh và hệ thống điện thoại di động. Ông khẳng định không một cá nhân đơn lẻ nào có thể một mình hoàn thành công trình nghiên cứu lớn đã giúp ông được giải thưởng Kyoto. Ông gửi lời cảm ơn đến các nhà khoa học đã hỗ trợ ông hoàn thành công trình nghiên cứu của mình. 

Trong hạng mục Khoa học cơ bản, Tiến sĩ Graham Farquhar, sinh năm 1947, đến từ Australia, thuộc lĩnh vực khoa học sinh học, giảnh giải thưởng với công trình Phát triển các mô hình quang hợp dựa trên sự tiến hóa và sự đóng góp của các mô hình này cho khoa học của những thay đổi môi trường toàn cầu. 

Tiến sĩ Farquhar, nhà sinh lý học thực vật, Giáo sư xuất sắc của Trường Đại học quốc gia Australia, đã phát triển các mô hình quang hợp dựa trên sự tiến hóa, tăng cường năng lực dự đoán của những phản ứng môi trường đối với những trao đổi của carbon dioxide giữa thực vật với bầu khí quyển cũng như những mô hình về sự đứt gãy của các đồng vị bền vững của carbon và oxgygen trong quá trình quang hợp và thoát hơi nước. Với nghiên cứu này, ông đã đóng góp quan trọng cho sự phát triển của khoa học nghiên cứu thay đổi khí hậu và môi trường. 
Trong diễn văn phát biểu tại lễ trao giải, Tiến sĩ Graham Farquhar bày tỏ sự tự hào vì đã được đứng vào đội ngũ những nhà khoa học nổi tiếng được nhận giải thưởng Kyoto Prize danh giá. Ông cho biết công trình nghiên cứu của ông về CO2 là đã giúp ông có chuyến đi đến cố đô Kyoto vào năm 1997 với tư cách là nhà cố vấn khoa học và là đại biểu tại Hội nghị các bên tham gia lần thứ Ba của Khung Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) đã dẫn đến sự ra đời của Nghị định thư Kyoto. Ông gửi lời cảm ơn đến quỹ Inamori cũng như đồng nghiệp, bạn bè và người thân đã luôn hỗ trợ trong thời gian qua.

Tiến sĩ Richard Taruskin, sinh năm 1945, đến từ Mỹ, là người thứ ba được nhận giải thưởng Kyoto cho hạng mục Nghệ thuật và Triết học với những thành tựu nghiên cứu âm nhạc học. Tiến sĩ R.Taruskin, nhà âm nhạc học, giáo sư danh dự của Trường Đại học California, Berkeley. 

Ông được đánh giá là một nhà phê bình uyên bác, người đã thay đổi những hình thái đương thời của âm nhạc thông qua nghiên cứu lịch sử và các bài viết phản biện các khuôn mẫu phản biện thông thường. Ông là người đưa ra một xu hướng mới trong văn hóa âm nhạc phương Tây thông qua các nghiên cứu âm nhạc học vượt qua những phương pháp thông thường. Các công trình nghiên cứu của ông đã ảnh hưởng lớn đến cả trình diễn và nghiên cứu, làm tăng tầm quan trọng và giá trị sáng tạo của sự tranh luận phản biển cho thế giới âm nhạc. 
Phát biểu tại lễ trao giải, Tiến sĩ R.Taruskin đánh giá giải thưởng là sự ghi nhận công việc của ông, tạo động lực mới cho ông tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu. Ông cho rằng công việc của một nhà âm nhạc học cần được xác định bởi kiến thức và kinh nghiệm của họ về âm nhạc cũng như các kỹ năng nghiên cứu. Đó là cách để công việc của họ trở nên có giá trị và hữu ích đối với các nhà âm nhạc cũng như các học giả và độc giả.Giải thưởng bao gồm một giấy chứng nhận, một huy chương vàng 20k Kyoto Prize và tiền mặt 50 triệu yên (455.000 USD) cho mỗi hạng mục.  

Quỹ Inamori do nhà sáng chế, chủ tịch Tập đoàn Kyocera, ông Kazuo Inamori, thành lập năm 1984, đến nay đã có hơn 100 nhà khoa học trên thế giới được nhận giải thưởng danh giá này. Giải thưởng Kyoto còn được đánh giá là giải thưởng quốc tế uy tín nhất, là giải Nobel của những công trình trong các lĩnh vực không có trong hạng mục của giải thưởng Nobel.