Đây là một phần trong thông cáo chung được đưa ra ngày 26/7 sau 2 ngày diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương G20 tại thành phố Rio de Janeiro (Brazil).
Chủ đề gai góc liên quan tình trạng các tỷ phú trốn thuế trở thành trọng tâm của hội nghị lần này. Đây cũng là vấn đề được ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva trong nhiệm kỳ Chủ tịch luân phiên G20 năm 2024. Ông Lula da Silva hy vọng G20 sẽ nhất trí về mức thuế tối thiểu đối với giới tinh hoa giàu có, song tuyên bố cuối cùng chỉ cho thấy các thành viên chấp nhận thỏa hiệp.
Tuyên bố của G20 có đoạn: “Với quan điểm hoàn toàn tôn trọng chủ quyền thuế, chúng tôi sẽ tìm cách hợp tác để đảm bảo đánh thuế hiệu quả đối với những cá nhân có giá trị tài sản ròng cực cao. Bất bình đẳng về của cải và thu nhập đang làm suy yếu tăng trưởng kinh tế và sự gắn kết xã hội, đồng thời làm trầm trọng thêm tình trạng dễ bị tổn thương của xã hội”.
Bộ trưởng Tài chính Brazil Fernando Haddad bày tỏ: “Về mặt đạo đức, các quốc gia giàu nhất cần xem xét vấn đề của chúng ta hiện nay là đang đánh thuế lũy tiến đối với người nghèo, chứ không phải người giàu". Mặc dù tuyên bố chung không nêu rõ mức thuế cụ thể, song ông Haddad nhận định đây là bước tiến quan trọng.
Hiện Chính phủ Brazil đề xuất áp thuế tối thiểu 2% đối với các tỷ phú. Đây là ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ Chủ tịch G20, trước Hội nghị thượng đỉnh của nhóm dự kiến vào ngày 18-19/11.
Đề xuất đánh thuế các tỷ phú gây chia rẽ trong khối G20. Pháp, Tây Ban Nha, Nam Phi, Colombia và Liên minh châu Phi lại ủng hộ sáng kiến này, trong khi Mỹ và Đức phản đối.
Phản ứng về thông tin trên, Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva đánh giá cao lập trường của G20 về "công bằng thuế", gọi quyết định hợp tác đánh thuế giới siêu giàu là "kịp thời và đáng hoan nghênh".
Nhà kinh tế học người Pháp Gabriel Zucman, tác giả của báo cáo về việc đánh thuế người giàu, hoan nghênh quyết định của G20. Ông nhấn mạnh đây là lần đầu tiên trong lịch sử, các nước thành viên G20 nhất trí cho rằng cần điều chỉnh cách đánh thuế những người siêu giàu. Tương tự, nhiều chuyên gia kinh tế khác cũng phản ứng tích cực với động thái của G20.
Cũng theo tuyên bố chung của hội nghị, hoạt động kinh tế phục hồi mạnh hơn so với dự kiến ở nhiều nơi trên thế giới, song không đồng đều giữa các nước, làm gia tăng nguy cơ phân mảnh kinh tế toàn cầu. Các lãnh đạo tài chính dự báo kinh tế thế giới sẽ “hạ cánh mềm” dù vẫn còn nhiều thách thức.
Tuyên bố chung chỉ ra những rủi ro đối với triển vọng tăng trưởng kinh tế bao gồm cả xung đột leo thang, lạm phát dai dẳng khiến lãi suất tăng cao trong thời gian dài, hiện tượng thời tiết cực đoan, nợ công cao. Bên cạnh những nguy cơ, các đại biểu cũng đánh giá cao sự hợp tác kinh tế chặt chẽ hơn, tốc độ hạ nhiệt lạm phát nhanh hơn dự kiến và những đổi mới công nghệ. Theo tuyên bố, sự phát triển của công nghệ trí tuệ nhân tạo vừa là cơ hội vừa là thách thức đối với tăng trưởng kinh tế.