Du khách tham quan và mua sắm trên một con phố ở Yokohama, tỉnh Kanagawa, Nhật Bản. Ảnh: AFP/TTXVN
Một cuốn truyện tranh Nhật Bản cảnh báo về một “thảm họa thật sự”. Một thầy bói dự đoán về tình trạng tàn phá quy mô lớn. Một chuyên gia phong thủy kêu gọi mọi người tránh xa.
Theo kênh CNN, những điều trên nghe có vẻ như cốt truyện của một bộ phim thảm họa nhưng đối với ngành du lịch Nhật Bản, chuỗi các “dự đoán” liên quan đến động đất gần đây đã khiến nhiều du khách mê tín, đặc biệt ở Đông Á, hủy hoặc hoãn kỳ nghỉ.
Các nhà địa chấn học đã cảnh báo từ lâu rằng gần như không thể dự đoán chính xác thời điểm xảy ra động đất. Nhật Bản là quốc gia có thành tích tốt trong chống chịu cả những trận rung chuyển mạnh và khả năng xảy ra một trận động đất lớn là điều người dân ở đây phải sống chung hàng ngày.
Tuy nhiên, nỗi sợ “trận động đất lớn” bị các thầy bói và mạng xã hội thổi phồng, khiến một số du khách lo ngại. Với nhiều người, có một cuốn truyện tranh đã làm họ sợ hãi và không dám đến Nhật Bản.
Cuốn truyện tranh đó do họa sĩ truyện tranh Ryo Tatsuki xuất bản năm 1999, có tên “Tương lai tôi đã thấy”, cảnh báo một thảm họa lớn xảy ra vào tháng 3/2011, trùng hợp với trận động đất khủng khiếp đã tấn công vùng Tohoku phía Bắc Nhật Bản vào tháng đó.
Phiên bản truyện tranh đầy đủ được phát hành năm 2021 cho biết trận động đất lớn tiếp theo sẽ xảy ra vào tháng 7 năm nay.
Cùng lúc đó, các thầy bói Nhật Bản và Hong Kong (Trung Quốc) cũng đưa ra các cảnh báo tương tự, gây hoảng loạn vô căn cứ trên mạng, khiến nhiều kế hoạch du lịch ở khu vực này bị hủy.
Ông CN Yuen, Giám đốc điều hành công ty du lịch WWPKG (Hong Kong), cho biết số lượng đặt chuyến du lịch đến Nhật Bản giảm một nửa trong kỳ nghỉ lễ Phục sinh và dự kiến sẽ tiếp tục giảm trong hai tháng tới.
Những đồn đoán này chủ yếu gây sợ hãi cho du khách Trung Quốc đại lục và Hong Kong – hai nguồn khách du lịch lớn thứ hai và thứ tư của Nhật Bản. Nhưng nỗi lo này cũng lan sang các thị trường khác như Thái Lan và Việt Nam, nơi các nền tảng mạng xã hội tràn ngập bài đăng và video cảnh báo mọi người nên suy nghĩ kỹ trước khi đến Nhật Bản.
Theo ông Yuen, nỗi lo do những lời tiên tri này đã ăn sâu vào tâm lý. Ông nói thêm: “Mọi người chỉ nói là tạm thời muốn hoãn chuyến đi lại”.
Những dấu hiệu cảnh báo
Nhật Bản không xa lạ với các trận động đất nghiêm trọng. Đất nước này nằm trên vành đai lửa Thái Bình Dương, một khu vực có hoạt động địa chấn và núi lửa mạnh mẽ hai bên bờ Thái Bình Dương.
Nỗi lo về “trận động đất lớn” ngày càng tăng kể từ khi chính phủ Nhật Bản cảnh báo hồi tháng 1 rằng có 80% khả năng một trận động đất nghiêm trọng sẽ xảy ra tại rãnh Nankai ở phía Nam trong vòng 30 năm tới. Một số nhà địa chấn học đã chỉ trích những cảnh báo này, nghi ngờ liệu cảnh báo có bao giờ chính xác.
Tác phẩm của họa sĩ Tatsuki có lượng người hâm mộ lớn ở Đông Á và người hâm mộ thường tin rằng bà có thể nhìn thấy tương lai chính xác qua những giấc mơ.
Bà vẽ một phiên bản hoạt hình của chính mình trong truyện tranh, nơi bà chia sẻ những hình ảnh mà bà nhìn thấy trong giấc ngủ với các nhân vật khác. Một số giấc mơ này hóa ra giống rất nhiều với các sự kiện ngoài đời.
Dự đoán trận động đất năm 2011 đã làm bà Tatsuki nổi tiếng không chỉ ở Nhật mà còn ở các nơi khác như Thái Lan và Trung Quốc. Cuốn truyện đã bán được 900.000 bản và cũng được phát hành bản tiếng Trung.
Người hâm mộ còn tin bà đã tiên đoán cái chết của Công nương Diana và ca sĩ Freddie Mercury, cũng như đại dịch COVID-19, nhưng các nhà phê bình cho rằng những hình ảnh bà nhìn thấy quá mơ hồ nên không thể được xem là nghiêm túc.
Bìa truyện ghi dòng chữ “thảm họa lớn tháng 3/2011” khiến nhiều người tin bà dự đoán được trận động đất độ lớn 9 xảy ra tại Tohoku hơn một thập kỷ trước.
Trận động đất này đã gây ra sóng thần chết người, làm hàng chục nghìn người thiệt mạng và khiến nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi bị tê liệt, dẫn đến thảm họa hạt nhân nghiêm trọng nhất kể từ sự kiện Chernobyl.
Trong phiên bản mới nhất, “Tương lai tôi đã thấy (phiên bản đầy đủ)”, bà Tatsuki cảnh báo vào ngày 5/7 năm nay, một khe nứt sẽ xuất hiện dưới đáy biển giữa Nhật Bản và Philippines, tạo ra những con sóng cao gấp ba lần sóng do trận động đất Tohoku gây ra.
Gần đây, bà được hỏi về việc nhiều người hủy chuyến đi Nhật Bản do cuốn truyện nói trên. Tờ Mainichi Shimbun của Nhật Bản đưa tin tuần trước rằng bà xem đây là “điều rất tích cực” khi tác phẩm của bà giúp mọi người chuẩn bị tốt hơn cho thảm họa, nhưng bà cũng kêu gọi mọi người không nên quá bị chi phối bởi những giấc mơ và hành động phù hợp dựa trên ý kiến của chuyên gia.
Bà không phải là người duy nhất đưa ra dự báo bi quan.
Truyền thông Trung Quốc đã đưa tin về một thầy bói tự nhận là người Nhật, dự đoán một trận động đất lớn sẽ xảy ra ở khu vực vịnh Tokyo đông dân vào ngày 26/4. Mặc dù ngày này đã qua mà không có sự cố, nhưng dự đoán này vẫn gây chú ý lớn trên mạng xã hội Trung Quốc.
Qi Xian Yu, một chuyên gia phong thủy nổi tiếng và là nhân vật truyền hình Hong Kong có tên gọi Thầy Bảy, cũng kêu gọi người dân tránh đến Nhật từ tháng 4.
Văn phòng Nội các Nhật Bản đã đăng trên mạng xã hội X đầu tháng này giải thích rằng công nghệ hiện đại vẫn chưa thể dự đoán chính xác động đất.
Trong khi đó, ông Yoshihiro Murai, Thống đốc tỉnh Miyagi, nơi bị ảnh hưởng nặng trong trận động đất 2011, đã lên tiếng phản đối ảnh hưởng của niềm tin mê tín đến ngành du lịch Nhật. Ông nói tại một cuộc họp báo: “Tôi cho rằng đây là vấn đề nghiêm trọng khi các tin đồn phi khoa học lan truyền trên mạng xã hội lại ảnh hưởng đến du lịch”.
Có ‘hiệu ứng tiên tri’ không?
Dù mạng xã hội rất ồn ào, nhưng chưa rõ những lời cảnh báo này có tác động hay không vì Nhật Bản vẫn là điểm đến rất được yêu thích.
Samantha Tang, người Hong Kong, là một trong những người đã tạm hoãn chuyến đi đến Nhật. Ban đầu cô dự định đến Wakayama, một điểm biển cách Osaka khoảng 80 km về phía Nam, vào tháng 8, nhưng giờ đã thay đổi ý định.
Cô giáo yoga 34 tuổi này nói: “Mọi người đều nói rất nhiều về việc động đất sẽ xảy ra”. Cô cho biết kể từ khi kết thúc đại dịch, cô thường đi du lịch Nhật ít nhất một lần mỗi năm.
Một du khách Hong Kong khác là Oscar Chu, 36 tuổi, thường đi Nhật nhiều lần trong năm, cũng đã thay đổi kế hoạch năm nay. Anh nói: “Tốt nhất là tránh đi. Nếu động đất xảy ra thật, sẽ rất phiền toái”. Anh giải thích không quá lo sợ việc trực tiếp gặp động đất mà chủ yếu lo ngại sự hỗn loạn trong việc di chuyển và gián đoạn các chuyến bay sau đó.
Tuy vậy, vẫn còn nhiều du khách không bị ảnh hưởng. Vic Shing, người Hong Kong, là một trong số ít người vẫn giữ nguyên kế hoạch. Mặc dù nghe về “lời tiên tri”, anh vẫn quyết tâm đi du lịch Nhật năm nay. Anh dự định đến Tokyo và Osaka vào tháng 6. Anh nói: “Dự đoán động đất chưa bao giờ chính xác”. Anh còn nói thêm: “Ngay cả khi có động đất xảy ra, Nhật Bản đã trải qua nhiều trận động đất lớn trước đây. Về quản lý thảm họa thì không nên quá lo”.
Theo Tổ chức Du lịch Quốc gia Nhật Bản, số lượng khách đến nước này trong ba tháng đầu năm 2025 đã đạt kỷ lục 10,5 triệu lượt.
Trong khi đó, có khoảng 2,36 triệu du khách Trung Quốc đại lục đến Nhật trong quý I năm nay, tăng 78% so với năm trước.
Cùng kỳ, có khoảng 647.600 người Hong Kong đến Nhật Bản, tăng trưởng tổng thể 3,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Con số đó chỉ là khách du lịch từ Đông Á. Chỉ trong tháng 3, đã có 343.000 người Mỹ đến Nhật, cùng với 68.000 người Canada và 85.000 người Australia.