Máy bay Su-35 của Nga. Ảnh: Sputnik
Theo kênh CNN ngày 20/5, sau khi quân đội Estonia liên lạc với tàu Jaguar vào ngày 13/5 nhằm kiểm tra, một máy bay chiến đấu Su-35 của Nga đã bay qua con tàu này. Quân đội Estonia sau đó đã hộ tống tàu Jaguar ra khỏi vùng biển nước này. Đây là một tàu chở dầu không treo cờ và bị Anh áp lệnh trừng phạt hồi đầu tháng 5.
Bộ trưởng Ngoại giao Estonia, ông Margus Tsahkna, phát biểu với báo giới ngày 15/5 trong cuộc họp NATO tại Thổ Nhĩ Kỳ: “Đây là động thái hoàn toàn mới”. Ông cho rằng động thái này cho thấy Nga giờ đây đã chính thức có liên quan tới các con tàu này.
Nhiều ý kiến đồng tình. Ông Ed Arnold, chuyên gia cao cấp tại Viện Nghiên cứu Quân chủng Thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI), bình luận: “Dường như đây là một bước ngoặt trong tư duy của Điện Kremlin”.
Ước tính đội tàu bí mật chở dầu cho Nga có hàng trăm chiếc, không có liên hệ chính thức với Nga. Các tàu chở dầu này chuyên chở dầu Nga để xuất khẩu nhằm lách các lệnh trừng phạt của phương Tây. Chính vì vậy, đội tàu đã trở thành mục tiêu của các biện pháp trừng phạt mới nhắm vào Nga.
Một đoạn video được quay từ boong tàu Jaguar cho thấy cuộc gọi qua radio của giới chức Estonia yêu cầu tàu đổi hướng, trong khi các tàu và máy bay quân sự Estonia xuất hiện xung quanh tàu chở dầu này.
Trong đoạn video, một chiếc Su-35 của Nga bay phía trước tàu chở dầu Jaguar, trước đây mang tên Argent. Đáp lại, các tiêm kích F-16 của Bồ Đào Nha đang làm nhiệm vụ của NATO tại Estonia đã nhanh chóng được điều đến khu vực để giám sát máy bay Nga.
Các tiêm kích này là một phần của lực lượng NATO tăng cường hiện diện ở Bắc Âu kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào năm 2022.
Theo ông Arnold, sẽ có một số người trong NATO lo lắng và không muốn mạo hiểm gây ra một cuộc đối đầu lớn hơn với Nga chỉ vì một con tàu.
Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận gì về sự kiện mà phía Estonia đề cập. Trước đây, Nga cũng từ chối trả lời các cáo buộc liên quan đến việc sử dụng đội tàu bí mật.
Trong một động thái được cho là đáp trả, tàu chở dầu Green Admire thuộc sở hữu Hy Lạp đã bị Nga bắt giữ hôm 18/5 khi đi qua vùng biển Nga trên tuyến hành trình đã được thỏa thuận với Estonia, Phần Lan và Nga.
Theo Bộ Giao thông Estonia, giới chức nước này đã tiến hành hơn 450 cuộc kiểm tra tàu trong vùng biển do nước này kiểm soát ở biển Baltic kể từ tháng 6/2024. Khu vực này bao gồm cả Vịnh Phần Lan – một trong những tuyến đường chính cho thương mại hàng hải của Nga.
Trong diễn biến mới nhất, ngày 20/5, quan chức phụ trách chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), bà Kaja Kallas, tuyên bố EU đã chính thức thông qua gói trừng phạt Nga thứ 17. Bà Kallas viết trên mạng xã hội X: "EU đã thông qua gói trừng phạt thứ 17 đối với Nga, nhắm vào gần 200 tàu chở dầu bí mật”.
Trước đó, ngày 14/5, các đại sứ của các nước thành viên EU đã nhất trí về gói trừng phạt thứ 17 này. Trong gói trừng phạt thứ 17, EU đưa gần 200 tàu chở dầu mà liên minh này cho là chở dầu của Nga nhưng mang cờ của các quốc gia khác vào danh sách đen. Theo đó, các tàu chở dầu này sẽ bị cấm cập cảng tại các nước EU và các doanh nghiệp EU không được phép giao dịch với những tàu này. Ngoài ra, trong danh sách đen của EU còn có 75 cá nhân và tổ chức.
Trước đó, gói trừng phạt thứ 16 của EU nhằm vào Nga có hiệu lực từ ngày 24/2/2025.