Tổng thống Cadắcxtan Nursultan Nazarbayev đã tái đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống trước thời hạn hôm 3/4 vừa qua với tỷ lệ phiếu bầu đạt tới 95,5% trong tổng số gần 9 triệu cử tri nước này tham gia bỏ phiếu.
Số phiếu ông Nazarbayev giành được không chỉ vượt trội số phiếu của ba ứng cử viên khác (đều không giành được quá 2% phiếu bầu), mà còn cao hơn con số 91,2% số phiếu ông giành được tại cuộc bầu cử tổng thống hồi năm 2005. Dù đây mới chỉ là kết quả sơ bộ, song những con số ấn tượng này cũng đủ nói lên nhiều điều
.
Duy trì ổn định
Cuộc bầu cử tổng thống trước thời hạn tại Cadắcxtan được tổ chức theo đề nghị của chính Tổng thống, sau khi ông Nazarbayev bác bỏ ý kiến tổ chức trưng cầu ý dân về việc kéo dài nhiệm kỳ tổng thống của ông tới năm 2020. Đây là cuộc bầu cử tổng thống thứ 4 kể từ khi nước này tuyên bố độc lập năm 1991.
Trước đó, các nhà phân tích cũng dự báo ông Nazarbayev sẽ giành thắng lợi mà không gặp bất kỳ thách thức nào. Điều dự báo này đã trở thành hiện thực và mở ra một nhiệm kỳ lãnh đạo đất nước mới kéo dài 5 năm tiếp theo của người đã từng giữ cương vị tổng thống suốt 20 năm qua. Nó cũng mở ra thập kỷ thứ ba liên tiếp ông Nazarbayev đảm trách nhiệm vụ cầm lái một quốc gia Trung Á giàu tài nguyên và phát triển thịnh vuợng nhất trong khu vực.
Kết quả này hoàn toàn không gây bất ngờ. Việc ông Nazarbayev trở thành một nhà lãnh đạo hiếm hoi tại khu vực Trung Á đầy bất ổn giành được sự tín nhiệm cao của người dân đã được dự đoán trước. Đơn giản vì hơn hai thập kỷ ông cầm quyền là hai thập kỷ thịnh vượng và phát triển của Cadắcxtan.
Ông Nazarbayev chia vui với những người ủng hộ sau khi nhận thông tin về kết quả cuộc bầu cử hôm 3/4. |
Có thể khẳng định rằng, từ lời nói đến việc làm, ông Nazarbayev đều coi việc duy trì ổn định chính trị và tập trung phát triển kinh tế là hai mục tiêu chính tại đất nước với đa phần dân số là người Hồi giáo này.
Trong hai thập kỷ cầm quyền, ông Nazarbayev chủ trương tiến hành các cuộc cải cách thị trường và đã thu hút được hơn 120 tỷ USD đầu tư nước ngoài, cũng như có mức dự trữ ngoại tệ đạt hơn 14 tỷ USD.
Tuy nhiên, ông Nazarbayev cũng ít nhiều phải đối mặt với những lời chỉ trích từ phe đối lập bất đồng trong nước vốn được sự hậu thuẫn của các thế lực phương Tây cho rằng Cadắcxtan chưa bao giờ tổ chức một cuộc bầu cử công bằng và tự do. Song, bất luận những lời lẽ dèm pha không thể tránh khỏi, việc ông Nazarbayev tái đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua một lần nữa là bằng chứng rõ ràng nhất về sự tín nhiệm của người dân Cadắcxtan đối với nhà lãnh đạo của họ.
Bên cạnh đó, người chèo lái đất nước đã thật khéo léo khi biết cách gây dựng mối quan hệ nồng ấm với hai nước láng giềng lớn là Nga và Trung Quốc, từ đó tìm được sự hậu thuẫn cả về an ninh chính trị và sự thịnh vượng trong kinh tế. Đây là câu trả lời cho thực tế vì sao người ta đã không ngạc nhiên khi nhìn lại sự ổn định và phát triển của Cadắcxtan sau hai thập kỷ dưới sự lãnh đạo của ông Nazarbayev.
Tập trung phát triển nền kinh tế
Bên cạnh việc duy trì ổn định đất nước, ông Nazarbayev luôn chủ trương xây dựng nền kinh tế phát triển, thịnh vượng. Đó chính là chìa khóa của sự thành công.
Nhìn lại hơn một thập kỷ qua, nhà lãnh đạo này luôn theo đuổi chính sách thân thiện và cởi mở với các nhà đầu tư nước ngoài, tạo lập một môi trường lý tưởng cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư phát triển kinh tế. Tính đúng đắn của chính sách này thể hiện qua tốc độ tăng trưởng kinh tế ngoạn mục, luôn duy trì ở mức bình quân 8,5%/năm trong 10 năm qua và đời sống của hơn 16 triệu dân quốc gia Trung Á này không ngừng được nâng cao.
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tính theo đầu người đã tăng hơn 8 lần chỉ trong vòng 9 năm (từ 700 USD năm 2001 lên hơn 5.800 USD năm 2010), xếp ngang hàng với các nước như Séc, Hunggari và Ba Lan. Các chính sách cải cách và phát triển nền kinh tế thị trường theo hướng cởi mở hơn của chính quyền đã mang lại khoản đầu tư từ nước ngoài lên tới 120 tỷ USD. Trong 20 năm cầm quyền, ông Nazarbayev đã đưa Cadắcxtan trở thành nền kinh tế lớn nhất Trung Á, là nước sản xuất uranium số 1 thế giới và là nhà xuất khẩu dầu mỏ, các kim loại và ngũ cốc hàng đầu thế giới. Và đây chính là nền tảng của sự ổn định về thể chế cũng như nền an ninh chính trị vững mạnh.
Tổng thống Nazarbayev còn thành công trong việc duy trì sự ổn định và phát triển hài hòa giữa các sắc tộc tại quốc gia đa dân tộc mà người Hồi giáo chiếm đa số này. Các thành tựu này càng trở nên nổi bật hơn khi so sánh với các nước láng giềng khác trong khu vực Trung Á tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
Không chỉ là một tổng thống được lòng dân, vị chính khách 70 tuổi này còn được phong là “Lãnh tụ dân tộc” sau khi Quốc hội Cadắcxtan trao cho ông quyền miễn trừ truy tố và quyền hoạch định đường lối phát triển đất nước ngay cả khi đã mãn nhiệm!
Các nhà ngoại giao và giới quan sát đánh giá đạo luật mới này nhằm đảm bảo Cadắcxtan sẽ không có những thay đổi lớn trong tương lai khi ông Nazarbayev rút khỏi chính trường để đảm bảo sự ổn định và thịnh vượng của đất nước. Còn bản thân ông Nazarbayev thì cho biết ông sẽ còn phụng sự đất nước chừng nào sức khỏe của ông còn cho phép và ông còn nhận được sự tín nhiệm của người dân.
Cộng hoà Cadắcxtan là một quốc gia theo thể chế cộng hòa ở Trung Á, trải rộng trên phần phía bắc và trung tâm của lục địa Á-Âu với diện tích 2.717.300 km², lớn thứ 9 trên thế giới. Nước này có một phần nhỏ lãnh thổ nằm ở bờ phía tây sông Ural, thuộc phần châu Âu. Cadắcxtan có biên giới giáp Nga, Trung Quốc, Udơbêkixtan, Cưrơgưxtan, Tuốcmênixtan, biển Aral và Caspia. Tuy rộng lớn nhưng dân số Cadắcxtan chỉ xếp thứ 62 cho nên Cadắcxtan là một trong những quốc gia có mật độ dân cư thưa thớt nhất trên thế giới: trung bình 6 người/km². Địa hình của Cadắcxtan chủ yếu là bán hoang mạc, trải dài từ sông Volga tới dãy núi Altai, từ đồng bằng ở tây Xibiri tới các ốc đảo và sa mạc ở Trung Á. Cadắcxtan có nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào, gồm dầu mỏ, khí tự nhiên, than đá, uranium, các loại quặng… Cadắcxtan là nước có nhiều tôn giáo với Hồi giáo chiếm đa số. Tiếng Cadắc là ngôn ngữ quốc gia, nhưng tiếng Nga cũng được chính thức sử dụng như một ngôn ngữ "tương đương" trong các định chế của nước này. |
Quế Anh