Quang cảnh khu định cư ở Efrat ở ngoại ô thành phố Bethlehem, Khu Bờ Tây. Ảnh minh họa: Getty Images/TTXVN
Theo tờ Politico ngày 21/8, tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh cộng đồng quốc tế tiếp tục quan ngại về tình hình nhân đạo tại Gaza. Các nước trong văn bản đã lên án "mạnh mẽ nhất" kế hoạch xây dựng khu định cư của Israel, cảnh báo động thái này có nguy cơ "làm suy yếu an ninh, gia tăng bạo lực và bất ổn, đẩy khu vực rời xa hòa bình".
Tuyên bố chung được ký bởi ngoại trưởng của 21 quốc gia, trong đó có Australia, Bỉ, Canada, Đan Mạch, Estonia, Phần Lan, Pháp, Iceland, Ireland, Italy, Nhật Bản, Latvia, Lithuania, Luxembourg, Hà Lan, Na Uy, Bồ Đào Nha, Slovenia, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Vương quốc Anh, cùng Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Kaja Kallas.
Động thái này diễn ra sau khi Ngoại trưởng Anh David Lammy triệu tập Đại sứ Israel tại London, bà Tzipi Hotovely, tới Bộ Ngoại giao để phản đối quyết định của Ủy ban Quy hoạch cấp cao Israel phê duyệt kế hoạch định cư ở E1. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Anh nhấn mạnh việc triệu tập đại sứ là nhằm bày tỏ quan ngại nghiêm trọng trước bước đi mới của Israel.
Theo kế hoạch vừa được Israel thông qua, nước này dự kiến xây dựng 3.400 căn hộ tại khu vực E1 thuộc Bờ Tây. Việc triển khai dự án đã bị đình trệ suốt hai thập kỷ qua do vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế. Chính quyền Palestine đã lên tiếng chỉ trích quyết định của Israel, cho rằng điều này sẽ “phá hủy” triển vọng thực hiện giải pháp hai nhà nước.
Tuyên bố chung của các ngoại trưởng cũng dẫn lại phát biểu của Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich, người từng công khai tuyên bố kế hoạch định cư sẽ “chôn vùi ý tưởng về một nhà nước Palestine”. Các ngoại trưởng nhấn mạnh: “Điều này không mang lại lợi ích nào cho người dân Israel. Ngược lại, nó đe dọa an ninh và làm gia tăng bất ổn, bạo lực”.
Trong tuyên bố, các nước kêu gọi Israel “khẩn trương rút lại” kế hoạch và khẳng định chính quyền Tel Aviv “vẫn còn cơ hội để dừng lại trước khi kế hoạch E1 tiến xa hơn”.
Thời gian qua, Israel nhiều lần bác bỏ các lời kêu gọi quốc tế về việc kiềm chế và hạ nhiệt xung đột, trong khi tình hình nhân đạo tại Gaza tiếp tục ở mức báo động. Một quan chức cấp cao Liên minh châu Âu gần đây bày tỏ lo ngại rằng diễn biến tại Gaza có thể mang những đặc điểm vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo quốc tế.
Tháng 5 vừa qua, sau khi Pháp, Anh và Canada ra tuyên bố chung về tình hình Trung Đông, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã lên tiếng chỉ trích, cho rằng các quốc gia này đang "trao phần thưởng lớn cho những hành động thù địch chống lại Israel". Ông Netanyahu cũng cáo buộc Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khuyến khích các quan điểm chống Israel sau quyết định công nhận Nhà nước Palestine.
Giới phân tích nhận định, việc 22 quốc gia và tổ chức quốc tế cùng ra tuyên bố phản đối phản ánh mức độ quan ngại ngày càng tăng đối với chính sách định cư của Israel, trong bối cảnh tiến trình hòa bình Trung Đông tiếp tục bế tắc.