Nhiều hộ dân sinh sống nơi đây muốn xây dựng, sửa chữa nâng cấp nhà ở hay chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chia đất cấp sổ mới mà chưa được do đất đang nằm trong diện quy hoạch.
Theo Quyết định phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết khu dân cư 5A và 7B thị trấn Than Uyên số 1718/QĐ-UBND tỉnh Lai Châu ngày 20/12/2013, phạm vi quy hoạch là 50ha. Khu vực lập quy hoạch đô thị là khu vực xây dựng khu dân cư chia lô mới thị trấn Than Uyên, đáp ứng nhu cầu chỗ ở đô thị cho cán bộ, công nhân viên chức và các hộ dân tái định cư tại chỗ. Đi cùng với đó là đất giao thông, khuôn viên cây xanh, cảnh quan khu dân cư, các công trình công cộng thuộc đơn vị ở theo tiêu chuẩn (trụ sở hành chính, các trường học, nhà văn hóa thể thao, chợ, dịch vụ thương mại); hoàn thiện cơ sở hạ tầng phục vụ công tác đưa thị trấn Than Uyên lên đô thị loại IV trong tương lai. Để thực hiện dự án, hàng năm huyện Than Uyên phải dành nguồn ngân sách địa phương bố trí hàng chục tỷ đồng để đầu tư. Tuy nhiên, do thiếu vốn, dự án vẫn giậm chân tại chỗ.
Ông Nguyễn Nghĩa Tâm, Chủ tịch UBND thị trấn Than Uyên cho biết: “Quy hoạch chi tiết khu 5A và 7B được thực hiện từ năm 2013 đến nay chưa được triển khai. Nhiều hộ có nguyện vọng muốn xây dựng nhà cửa nhưng liên quan đến cấp phép xây dựng do nằm trong quy hoạch nên không triển khai được. Cấp ủy, chính quyền và người dân 2 khu mong muốn các cấp, ngành sớm triển khai quy hoạch để hạ tầng đô thị khang trang, nhân dân yên tâm ổn định đời sống, phát triển kinh tế”.
Hiện nay, công tác thực hiện xây dựng cơ sở hạ tầng theo đề án quy hoạch chi tiết đã được duyệt đang gặp rất nhiều khó khăn và vướng mắc do thiếu vốn đầu tư, dẫn đến việc dự án treo sau nhiều năm đã được phê duyệt.
Để tháo gỡ những khó khăn trong thực hiện đồ án quy hoạch chi tiết và tránh tình trạng Quy hoạch treo, năm 2016, UBND huyện Than Uyên đã có Tờ trình xin chủ trương đầu tư dự án xây dựng cơ sở hạ tầng và tạo quỹ đất khu dân cư 5A, 7B thị trấn Than Uyên theo hình thức xây dựng, chuyển giao. Theo đó, mô hình dự án xây dựng hạ tầng đường giao thông gồm 19 tuyến đường với tổng chiều dài 5,92 km; san gạt mặt bằng tạo quỹ đất với 685 lô đất; hệ thống cấp thoát nước; điện sinh hoạt; điện chiếu sáng công cộng với tổng diện tích 50ha theo quy hoạch chi tiết khu dân cư 5A, 7B. Tổng mức dự toán đầu tư 150 tỷ đồng, nguồn vốn thanh toán bằng Quỹ đất cho nhà thầu khi thực hiện. Dự án khi hoàn thành sẽ tạo quỹ đất ở tại đô thị 685 lô, mỗi lô 140m2 và khắc phục tình trạng thiếu đất ở tại thị trấn.
Ông Nguyễn Chung Thủy, Trưởng Phòng Kinh tế hạ tầng huyện Than Uyên cho biết, dự án hiện nay đang rơi vào tình trạng treo do nguồn vốn địa phương hạn hẹp, không bố trí được nguồn vốn đầu tư. Bà con sống trong khu vực quy hoạch rất khó khăn, mong mỏi nhiều năm muốn ổn định cuộc sống, muốn xây dựng hạ tầng. Để giải quyết vấn đề này, Phòng đề xuất huyện bố trí kinh phí thực hiện dự án. Trong hai năm 2017 – 2018, huyện đã bố trí hơn 5 tỷ đồng giải phóng mặt bằng và tạo quỹ đất một phần khu 7B. Tuy nhiên, nguồn vốn này còn hạn chế so với tổng mức dự án.
Trong ngôi nhà cấp 4 tuềnh toàng, nứt tường, xuống cấp nghiêm trọng, hai ông bà Phạm Đăng Mô (khu 7B, thị trấn Than Uyên) luôn sống trong cảnh lo âu, sợ hãi do nhà hư hỏng. Ngôi nhà được ông Mô xây dựng từ năm 1985 bằng tường gạch đỏ, mái ngói rộng chừng hơn 120m2. Đến năm 2013, gia đình ông chuẩn bị sửa chữa nhà đã phải dừng do nằm trong dự án quy hoạch chi tiết khu dân cư 5A, 7B. Hiện nay, ngôi nhà đã cũ kỹ, tường nhà bong tróc, mái ngói xô lệch mỗi khi mưa lại dột, xung quanh tường nhà nứt do thời gian sử dụng đã lâu. Nhiều lần, ông Mô đi xin chủ trương, giấy tờ để xây dựng lại nhà mới, nhưng không được phép vì nhà đang nằm trong vùng quy hoạch.
Ông Phạm Đăng Mô cho hay: “Tôi đi xin giấy tờ, các ngành chức năng, thị trấn cho biết nhà nằm trong quy hoạch, nếu xây dựng sau này sẽ không được bền bù. Sống trong căn nhà xuống cấp, khổ sở vì ẩm thấm, trời mưa nước dột đầy nhà. Tôi mong rằng dự án sớm được triển khai để bà con trong khu nắm được chủ trương có phương án làm nhà mới hoặc di chuyển đến nơi khác”.
Gia đình ông Nguyễn Hồng Vân ở khu 7B, thị trấn Than Uyên cũng gặp khó khăn khi muốn chia đất, làm Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các con, nhưng không được vì nằm trong quy hoạch. Ông Vân chia sẻ: “Do tuổi đã cao, muốn tách đất ra làm sổ đỏ cho các con, nhưng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện cho biết khu vực gia đình sinh sống nằm trong dự án quy hoạch nên không thể tách cấp sổ. Gia đình mong muốn dự án có phương án triển khai để người dân bớt sống trong cảnh lo âu cũng như đáp ứng lòng mong mỏi về đô thị khang trang, đẹp hơn”.
Không chỉ gia đình ông Mô, ông Vân, mà hàng chục hộ dân ở khu 5A và 7B thuộc thị trấn Than Uyên (Lai Châu) gặp rất nhiều khó khăn, tâm lý thấp thỏm, bất an vì đang sinh sống dưới dự án treo rất lâu. Theo lãnh đạo UBND huyện Than Uyên, hướng giải quyết đưa ra là kêu gọi các nhà đầu tư nơi khác vào cùng hợp tác giải quyết dự án treo khu 5A, 7B nhưng cũng chưa biết thời điểm nào mới xong.