Phát hiện những đặc điểm 'bất thường' ở quả tên lửa Nga chưa nổ trên chiến trường Ukraine

Hãng tin Bloomberg của Mỹ ngày 18/8 cho biết vào tháng 6 vừa qua, các lực lượng Ukraine đã tìm thấy một quả tên lửa ở tỉnh Sumy thuộc miền Bắc nước này.

Đây là loại tên lửa sử dụng cho Hệ thống phóng đa nòng Tornado-S, thường được ví von là “kỳ phùng địch thủ” của hệ thống pháo phản lực cơ động cao (HIMARS) trong biên chế quân đội Mỹ.

Điểm bất thường đầu tiên là đánh dấu trên vỏ tên lửa cho thấy nó được chế tạo vào ngày 19/5/2023. Trong khi đó, theo StateWatch, một tổ chức phi chính phủ của Ukraine, các lô tên lửa trước khi được sử dụng ngoài chiến trường cần phải trải qua nhiều tháng thử nghiệm.

Điểm kỳ lạ thứ hai là vỏ tên lửa ghi ngày hết hạn sử dụng là ngày 12/9/2023, ngắn một cách bất thường. Theo StateWatch, đây là một dấu hiệu khả dĩ khác cho thấy các nhà sản xuất Nga đang tìm mọi cách đưa tên lửa ra tiền tuyến càng sớm càng tốt.

Việc quả tên lửa không nổ còn giúp các nhà nghiên cứu có thể xem bo mạch chủ cũng như các thành phần linh kiện khác và ở đây cũng phát hiện những điểm không bình thường.

Theo StateWatch, đó không chỉ là một số bộ phận được hàn thủ công, mà linh kiện cũng rất đa dạng, có cả loại sản xuất ở Nga lẫn loại sản xuất bởi các công ty của Mỹ, bao gồm cả thiết bị được chế tạo bởi công ty Altera thuộc quyền sở hữu của hãng công nghệ Intel và công ty Analog.

Điều đáng nói là cả  hai công ty Altera và Analog đều cho biết họ không bán hàng cho Nga và tuân thủ nghiêm mọi lệnh trừng phạt nhằm vào Nga.

Analog từng nói với tờ Nikkei của Nhật Bản rằng họ đã tăng cường các nỗ lực đấu tranh với hành vi bán lại trái phép linh kiện do mình sản xuất, nhưng việc ngăn chặn hoàn toàn các hành vi như vậy là vô cùng khó khăn.

Theo hãng tin Bloomberg, mặc dù không biết khi nào Nga nhập khẩu các bộ phận được tìm thấy trong quả tên lửa bị thu giữ, nhưng quốc gia này đã có thể lách một số lệnh trừng phạt của Mỹ và châu Âu bằng cách nhập khẩu các công nghệ bị cấm thông qua trung gian ở các nước thứ ba hoặc lấy chíp từ các thiết bị gia dụng như máy giặt.

Nhà nghiên cứu về cường quốc đại dương và khoa học quân sự Sidarth Kausha tại Viện Royal United, một tổ chức tư vấn có trụ sở chính ở London (Anh), cho rằng việc sử dụng các phụ tùng phi truyền thống đã phản ánh một thực tế rằng người Nga đang phải thích nghi với sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng của họ do các lệnh trừng phạt và hạn chế thương mại.

Trong khi không có dấu hiệu nào cho thấy cuộc xung đột Nga-Ukraine sẽ sớm có hồi kết, những phát hiện nêu trên cho thấy Nga đang phải đẩy nhanh tiến trình hoàn thành tên lửa để sớm đưa chúng ra chiến trường nhằm duy trì cường độ chiến tranh.

Với những gì nêu trên, đã xuất hiện một số nhận định cho rằng Nga đang cạn kiệt kho dự trữ một số vũ khí tiên tiến, nên mới phải đưa tên lửa ra sử dụng ngay mà không cần trải qua thời gian thử nghiệm.

Tuy nhiên, một quan chức tình báo phương Tây giấu tên nói với hãng tin Bloomberg rằng không nên kỳ vọng quá nhiều từ việc Nga phải vội vàng chế tạo tên lửa Tornado-S vì ngay cả khi không chịu áp lực chiến tranh, cách tiếp cận của Nga đối với các tiêu chuẩn đã kém nghiêm ngặt.

Dẫu vậy, quan chức này cũng nhìn thấy nhiều dấu hiệu hơn về tình trạng thiếu hụt vũ khí trên chiến trường của Nga.

Đó là việc tướng Ivan Popov, 48 tuổi, là chỉ huy Tập đoàn quân số 58 thuộc Quân khu miền Nam quân đội Nga, đã tham gia vào các cuộc giao tranh ác liệt ở vùng Zaporizhzhia, bị đột ngột cách chức hồi tháng 7 sau khi cáo buộc lãnh đạo Bộ Quốc phòng không hỗ trợ đầy đủ cho lực lượng của ông.

Tướng Popov bị sa thải chưa đầy ba tuần sau cuộc nổi loạn ngắn ngủi của thủ lĩnh tập đoàn quân sự tư nhân Wagner, ông Yevgeny Prigozhin. Trước đó, ông Prigozhin cũng nhiều lần cáo buộc Bộ Quốc phòng Nga thiếu hỗ trợ cho lực lượng Wagner tham chiến ở Ukraine.

Trên thực tế, những tin đồn về việc Nga sắp cạn kiệt vũ khí đã xuất hiện chỉ vài tháng sau khi Moskva tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm vào Ukraine.

Hãng thông tấn TASS của Nga cho hay vào ngày 24/10/2022, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Nga Dmitry Medvedev nói rằng Moskva đang đẩy mạnh sản xuất tất cả các loại vũ khí, đồng thời nhấn mạnh phương Tây không nên hy vọng về việc Nga sẽ sớm cạn kiệt trang thiết bị quân sự và vũ khí.

Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Nga cũng cho biết theo lệnh của Tổng tư lệnh, Tổng thống Vladimir Putin, ông đã tới Nizhny Tagil và kiểm tra dây chuyền sản xuất xe tăng của Tập đoàn Uralvagonzavod, một trong những nhà sản xuất xe bọc thép lớn nhất trong khu vực. Hình ảnh được công bố cho thấy phái đoàn do ông Medvedev dẫn đầu thị sát các dây chuyền, trong đó có hàng chục xe tăng chủ lực T-72B3 và T-90M đang hoàn thiện.

Theo ông Medvedev, các cuộc thảo luận diễn ra trong chuyến thị sát chủ yếu liên quan đến vấn đề đẩy nhanh tiến độ vận chuyển thiết bị cho các lực lượng vũ trang để sử dụng trong chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine và khắc phục các vấn đề còn thiếu sót.

“Mục tiêu này đã được đặt ra nhằm thực hiện cẩn trọng các hợp đồng quốc phòng của Chính phủ, ngăn chặn tình trạng gián đoạn trong việc cung cấp trang thiết bị. Tất cả các nhà thầu đều có thể bị quy trách nhiệm, kể cả tội hình sự. Các bộ và cơ quan phụ trách các hợp đồng của chính phủ cũng đã chấp thuận yêu cầu. Chúng tôi sẽ tiếp tục giám sát quá trình thực hiện”, ông nói.