Một thiết bị bay không người lái (UAV) của Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 2/5 tuyên bố rằng cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái vào ngày 3/5/2023 đã khiến một người chăn cừu 56 tuổi có tên Lutfi Hasan Masto tử vong. Ban đầu, quân đội Mỹ xác định nhầm người nông dân này là thành viên cấp cao của al-Qaeda.
Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM), cơ quan giám sát các hoạt động quân sự ở Trung Đông, thừa nhận và lấy làm tiếc về tổn hại dân sự do cuộc không kích gây ra.
Lầu Năm Góc tuyên bố một số chi tiết về cuộc điều tra liên quan đến cái chết của ông nông dân Masto sẽ được công bố. Lầu Năm Góc đồng thời nhấn mạnh rằng cuộc không kích bằng thiết bị bay không người lái đã tuân thủ luật xung đột vũ trang.
Tờ Washington Post trong năm 2023 bày tỏ nghi ngờ về công bố ban đầu của Lầu Năm Góc đối với cuộc tấn công, bao gồm cả tuyên bố rằng đã tiêu diệt thủ lĩnh al-Qaeda. Hãng thông tấn AP (Mỹ) cũng đưa tin ngay sau vụ tấn công rằng người thân và hàng xóm của ông Masto khẳng định nạn nhân không có liên hệ với các nhóm vũ trang mà chỉ là một nông dân chăn cừu, gà và gia súc.
Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ cho biết: “Chúng tôi cam kết rút kinh nghiệm từ vụ việc này và cải thiện quy trình nhắm mục tiêu của mình để giảm thiểu tác hại tiềm ẩn cho người dân thường”.
Vụ việc đặt ra câu hỏi về tác động của tấn công bằng thiết bị bay không người lái Mỹ đối với người dân thường.
Kênh Al Jazeera nhận định Mỹ ngày càng phụ thuộc vào thiết bị bay không người lái có vũ trang để thực hiện các cuộc tấn công ở nhiều quốc gia Trung Đông và châu Phi. Việc sử dụng thiết bị bay không người lái tạo điều kiện để quân đội Mỹ nhắm mục tiêu vào các nhóm vũ trang mà không gặp rủi ro hoặc phản ứng dữ dội tiềm ẩn của dư luận như triển khai binh sĩ trên bộ.
Nhưng bất chấp một loạt sự cố đáng chú ý, bao gồm cả vụ tấn công bằng thiết bị bay không người lái trong năm 2021, khi Mỹ rút quân khỏi Afghanistan, khiến 10 dân thường thiệt mạng, thì việc giải trình trách nhiệm của các quan chức Mỹ là khá hiếm. Gia đình của những thường dân thiệt mạng trong các cuộc không kích của thiết bị bay không người lái cũng gặp khó khăn trong việc đòi bồi thường.