Nhân viên y tế xét nghiệm COVID-19 đối với trẻ em ở Binyamina, Israel. Ảnh: AP
Israel trong gần một năm trở lại đây luôn được ca ngợi như một câu chuyện thành công về chống COVID-19. Israel là một trong những nước triển khai chương trình vaccine sớm nhất và thành công nhất, tạo tiền để mở cửa trở lại nền kinh tế, dỡ bỏ mọi hạn chế đóng cửa hồi tháng trước. Tuy nhiên, số ca nhiễm mới tăng trở lại, chủ yếu là do sự xuất hiện của biến thể Delta, đã buộc chính phủ nước này lần đầu tiên kể từ tháng 1/2021 phải tái áp đặt các quy định hạn chế.
Tỉ lệ bệnh nhân nặng nhập viện ở mức thấp, nhưng Israel vẫn chọn cách tiếp cận cẩn trọng. Người dân nước này một lần nữa phải chấp hành quy định đeo khẩu trang khi ở trong không gian kín, trên phương tiện công cộng; còn các điểm xét nghiệm cũng được mở cửa trở lại. Nhiều quy định hạn chế khác như cách ly chặt hơn với người nhập cảnh, mở rộng xét nghiệm đối với trẻ em dự kiến cũng được triển khai sớm.
Israel có thể sẽ rút lại quy định về “thẻ xanh” – giấy chứng nhận cho phép người tiêm đủ hai liều vaccine được tự do hơn trong hoạt động đi lại, tụ tập. “Bảo vệ sức khỏe của người dân Israel là phần việc không thể ngồi chờ đợi. Mọi người cần phải hiểu rằng biến thể Delta đang lây lan trên thế giới với cấp độ mạnh hơn các chủng cũ”, Thủ tướng Israel Naftali Bennett từng phát biểu hôm 4/7.
Israel khởi động chiến dịch tiêm chủng sớm nhất thế giới nhờ vào việc đặt được các đơn hàng từ Pfizer, đổi lại nước này đồng ý chia sẻ với hãng dược phẩm Mỹ dữ liệu về hiệu quả, tác động của vaccine. Nhưng số ca nhiễm mới tăng trở lại sau khi Israel dỡ bỏ toàn bộ các hạn chế về phòng chống dịch hôm 1/6 và nhiều chuyên gia đổ lỗi bùng phát của biến thể Delta là do người Israel ở nước ngoài về nước.
Sau nhiều tuần giữ được mức lây nhiễm một con số, số ca nhiễm mới ở Israel tăng mạnh lên ngưỡng 400 ca/ngày trong tuần này. Tính đến ngày 7/7, Israel có 3.345 người đang nhiễm SARS-CoV-2, cao gấp ba lần lần so với tuần trước đó, dù Bộ Y tế nước này cho biết chỉ có 46 ca thuộc diện bệnh nặng.
Thông tin tốt chính là việc tỉ lệ 25 ca nhiễm trên 100.000 dân trong 7 ngày qua là thấp hơn nhiều so với mức 267/1000.000 dân ở Anh. Giường bệnh điều trị bệnh nhân COVID-19 cơ bản vẫn còn trống nhiều và các chuyên gia y tế đề nghị người dân nâng cao cảnh giác, nhưng bình tĩnh, không quá lo sợ.
Quyết định bỏ đeo khẩu trang trang không tồn tại lâu ở Israel. Ảnh: Getty Images
“Số ca mắc đang tăng và sẽ tiếp tục tăng. Chúng ta đang ở điểm khởi đầu của làn sóng lây nhiễm thứ tư, làn sóng có thể sẽ lớn hơn xét về tổng ca nhiễm. Nhưng số ca bệnh nặng thấp hơn các làn sóng trước và dịch bệnh không gây đổ vỡ hệ thống y tế. Chúng ta cần cảnh giác, không lo sợ, nhưng cũng không huyễn hoặc”, Giáo sư Gili Regev-Yochay, Giám đốc bộ phận phòng ngừa và kiểm soát lây nhiễm tại Trung tâm Y tế Sheba – cũng là bệnh viện lớn nhất ở Israel, nhìn nhận.
Trên 5 triệu người trong tổng số 9 triệu dân ở Israel đã được chích đủ hai liều vaccine Pfizer. Ngay sau khi số ca nhiễm mới tăng trở lại, chính quyền của Thủ tướng Bennett đẩy nhanh nỗ lực tiêm ngừa cho khoảng 1,2 triệu trẻ em từ 12 tuổi trở lên và số người trưởng thành chưa tiêm. Các bậc cha mẹ có do dự nhất định, nhưng trong tuần vừa qua có khoảng 150.000 trẻ vị thành niên được chích ngừa.
Điểm mấu chốt, quan trọng nhất để kiểm soát dịch bệnh lây lan trong dài hạn chính là tăng số lượng người được tiêm. Nó sẽ giúp giảm các ca bệnh nặng, tăng hiệu lực của ‘bức tường vaccie’ trước đà lây lan của dịch bệnh”, Tiến sĩ Ran Balicer, quan chức cấp cao tại tổ chức y tế Clalit nói.
Với những hướng dẫn, quy định mới về phòng chống COVID-19, có thể nhận thấy chính quyền Israel sẽ có bước đi mạnh hơn. Tuy nhiên, khả năng áp đặt một lệnh đóng cửa toàn quốc mới tương tự như ba làn sóng dịch bệnh trong 18 tháng qua gần như là không có. “Đó không phải là những giải pháp cực đoan vốn sẽ hủy hoại nền kinh tế. Cấp độ vừa phải, hợp lý, tương xứng với thực tế là điểm cốt yếu”, ông Balicer nêu quan điểm.
Về phần mình, công chúng có thể bực bội trước các quy định hạn chế mới, một thách thức mà chính quyền có thể sẽ phải tìm cách vượt qua. Giới lãnh đạo hy vọng rằng người dân cuối cùng cũng sẽ hiểu ra sự cần thiết của các biện pháp ban đầu này, cũng như việc không cần có thêm hạn chế mới. Không ai có thể lường hết tác động của việc để dịch bệnh lan tràn mất kiểm soát. Trong lúc này, Israel không muốn thực thi giải pháp thay đổi đột ngột.