Israel sẵn sàng đối phó đợt bùng phát dịch thứ tư

Theo thống kê chính thức, số ca mắc mới COVID-19 tại Israel đã tăng mạnh lên trung bình 142 ca/tuần tính đến ngày 28/6, tăng gấp 8 lần so với tuần trước đó. Thậm chí thời điểm đầu tháng 6, có những ngày quốc gia này không ghi nhận thêm ca bệnh mới nào. Bộ Y tế Israel cho biết đa số các trường hợp nhiễm mới là do biến thể Delta được phát hiện đầu tiên ở Ấn Độ gây ra. Biến thể này xuất hiện tại Israel từ cuối tháng 4, xâm nhập chủ yếu từ các công dân trở về từ nước ngoài.

Đặc biệt, biến thể Delta tấn công mạnh mẽ vào trẻ em dưới 16 tuổi - đối tượng chưa được tiêm phòng đầy đủ và có nguy cơ phát tán bệnh cao nhất ra cộng đồng. Trên thực tế, ổ dịch mới tại Israel xuất phát từ các thành phố Binyamina ở miền Bắc và thành phố Modi’in ở miền Trung, nơi chỉ trong vài ngày đã ghi nhận khoảng 200 học sinh và 20 giáo viên bị lây nhiễm.

Các chuyên gia y tế cho biết biến thể Delta có tốc độ lây lan cao hơn 50-70% so với nguyên bản, thậm chí xâm nhiễm vào nhiều người lớn đã được tiêm phòng trước đó. Có tới 30% số ca nhiễm mới tại Israel là người đã được tiêm phòng và một nửa trong đó là trẻ em. Mặc dù những người đã tiêm phòng gặp ít nguy hiểm hơn so với những người chưa tiêm, song những số liệu mới đã khiến chính phủ và người dân Israel không khỏi giật mình.

Cho đến nay, Israel vẫn được coi là một trong những hình mẫu thành công của thế giới trong cuộc chiến chống COVID-19, đặc biệt là với chiến dịch tiêm chủng hiệu quả. Theo ước tính, khoảng 57% dân số nước này đã được tiêm phòng vaccine. Kể từ đầu tháng 6, ngay sau khi vaccine Pfizer được chứng nhận an toàn để tiêm cho trẻ em, Israel đã bắt tay ngay vào chiến dịch mới nhằm “phủ sóng” vaccine cho trẻ em trong độ tuổi 12-15. Cùng với số lượng người dân đã khỏi bệnh, nhiều người tin rằng Israel đang tiến gần tới tình trạng miễn dịch cộng đồng, điều kiện để khôi phục toàn bộ các hoạt động kinh tế xã hội trở lại trạng thái bình thường như trước khi xảy ra dịch bệnh.

Trước nguy cơ làn sóng dịch bệnh lần thứ tư xuất hiện, ngày 25/6, Bộ Y tế Israel đã khẩn cấp ra quyết định yêu cầu người dân đeo khẩu trang trở lại trong các không gian kín tại nơi công cộng. Trước đó, chính phủ nước này cũng đã tái thành lập ban chuyên trách chống dịch COVID-19 do Thủ tướng Naftali Bennett đứng đầu, với sự tham gia của các bộ trưởng Y tế, Ngoại giao, Quốc phòng, Tài chính, Tư pháp, Nội vụ và một số bộ trưởng khác có liên quan. Kế hoạch mở cửa biên giới trở lại để đón khách du lịch nước ngoài với hy vọng sẽ tạo một cú hích mới cho nền kinh tế, cũng bị hoãn một tháng, thay vì bắt đầu từ ngày 1/7 như trước.

Bên cạnh đó, Chính phủ Israel cũng ban hành quy định phạt tiền lên tới 1.500 NIS (tương đương 10,5 triệu VND) đối với các công dân cố tình đi du lịch tới các quốc gia nằm trong diện khuyến cáo đỏ, bao gồm Argentina, Brazil, Nam Phi, Ấn Độ, Mexico và Nga. Mới đây nhất, tại cuộc họp nội các chiều 27/6, Thủ tướng Bennett đã công bố việc bổ nhiệm một quan chức chuyên trách ngăn chặn dịch COVID-19 lây lan qua đường nhập cảnh vào Israel, đặc biệt là cửa khẩu hàng không.

Các biện pháp phòng chống dịch cho thấy chính phủ của Thủ tướng Bennett đang tập trung chủ yếu vào siết chặt lại các ngả biến thể Delta xâm nhập từ nước ngoài, đồng thời hạn chế đến mức tối thiểu việc cản trở các hoạt động kinh tế xã hội ở trong nước. Các ổ dịch bùng phát mới nhất được cho là có liên quan đến một số người dân Israel đi du lịch nước ngoài trở về đã không thực hiện nghiêm quy định cách ly. Bên cạnh đó, tâm lý được “tháo khoán” các biện pháp giãn cách xã hội cũng khiến nhiều người chủ quan khi tụ tập tại các tụ điểm công cộng. Ngoài ra, vẫn còn nhiều đối tượng người lớn thuộc diện cần tiêm chủng nhưng vẫn chưa đi tiêm do các vấn đề về tôn giáo, tâm lý..vv..

Nỗi lo lớn nhất của Israel hiện nay là số trẻ em vẫn chưa tiêm phòng. Hiện tỷ lệ tiêm phòng cho đối tượng trẻ em 12-15 tuổi đang tiến triển khá chậm, mới đạt khoảng 4%. Nhiều phụ huynh vẫn lo ngại trước những thông tin về tác dụng phụ không mong muốn của vaccine. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cảnh báo thông qua trẻ em, virus dễ dàng lây lan nhanh chóng sang người lớn vốn là các đối tượng dễ bị tổn thương khi nhiễm bệnh. Hơn nữa, biến thể Delta chủ yếu tấn công những người chưa tiêm phòng hoặc mới tiêm được một mũi. Những người đã tiêm đủ hai mũi vaccine Pfizer có khả năng kháng thể với Delta lên tới 88%, trong khi tiêm một mũi chỉ đạt 33%.

Với quyết tâm tránh phải áp dụng trở lại các biện pháp giãn cách chế xã hội có thể gây thiệt hại về kinh tế, Chính phủ Israel đã kêu gọi người dân tiếp tục đeo khẩu trang kể cả những nơi không có quy định bắt buộc, đồng thời thúc giục các bậc phụ huynh đưa con em đi tiêm phòng càng sớm càng tốt. Phát biểu tại cuộc họp nội các chiều 27/6, Thủ tướng Bennett nói: “Yêu cầu của chúng tôi rất đơn giản: Hãy đeo khẩu trang và tiêm phòng vaccine”.

Đại dịch COVID-19 đã lấy đi sinh mạng của gần 4 triệu người trên khắp thế giới và chưa có dấu hiệu nào cho thấy các biến thể của virus SARS-CoV-2 sẽ dừng lại. Ngày 25/6, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã bày tỏ lo ngại sự lây lan của biến thể Delta có thể sẽ làm bùng phát một làn sóng dịch bệnh mới, kể cả ở các nước có tỷ lệ tiêm chủng ở mức cao. Một số quốc gia tưởng như đã đã thanh toán được dịch bệnh nay cũng đang phải đối mặt với thời kỳ dịch bệnh mới.

Với Israel, từ một mô hình thành công mà các nước đang nhìn vào để học tập, một lần nữa quốc gia Trung Đông này lại phải khẩn cấp áp dụng lại các biện pháp phòng chống dịch. Lời cảnh báo của WHO và thực tế tại Israel cho thấy trong cuộc chiến chống COVID-19, chỉ cần một phút lơi lỏng cảnh giác là có thể toàn bộ những nỗ lực trước đó trở thành vô nghĩa.