Sau Kharkov, Nga chuẩn bị mở thêm mặt trận mới ở phía Bắc Ukraine

Tổng thống Volodymyr Zelensky đã cảnh báo rằng Nga đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công mới vào vùng Đông Bắc Ukraine, khi đất nước của ông đang phải vật lộn với làn sóng tấn công liên tục của Nga ở khu vực Kharkov (hay Kharkiv).

Moskva đang tập trung "một nhóm quân khác gần biên giới của chúng tôi", cách thành phố lớn thứ hai của Ukraine, Kharkov, khoảng 90 km về phía Tây Bắc - nhà lãnh đạo Ukraine cho biết trong một bài phát biểu hôm 26/5.

Ông Zelensky ám chỉ tỉnh Sumy của Ukraine, nằm giáp biên giới Nga ở phía Đông Bắc đất nước.

Đầu tháng này, các lực lượng Nga đã mở một mặt trận mới trong cuộc chiến, phát động một cuộc tấn công mới qua biên giới vào Kharkov. Moskva nhanh chóng giành quyền kiểm soát một số khu định cư và các quan chức Ukraine cảnh báo đối thủ của họ có ý định chia cắt nguồn lực khan hiếm của Kiev, buộc họ phải rút binh lính và trang thiết bị từ các khu vực khác của tiền tuyến.

Các quan chức Ukraine đã cảnh báo trong nhiều tuần nay rằng Moskva cũng có thể coi khu vực Sumy là mục tiêu cho một cuộc tấn công khác. Vào giữa tháng 5, ông Kyrylo Budanov, Giám đốc Cơ quan Tình báo quân sự Ukraine (GUR), nói rằng một khi Nga ổn định được tiền tuyến ở Kharkov, họ sẽ chuyển mục tiêu sang Sumy.

Ông Andriy Demchenko, người phát ngôn Cơ quan Biên phòng Nhà nước Ukraine, cũng nói với đại RFE vào đầu tuần này rằng một cuộc tấn công vào khu vực Sumy “không bao giờ có thể bị loại trừ”. Ông Demchenko nói: “Kẻ thù có thể tấn công bất cứ lúc nào, ngay cả khi không có đủ lực lượng, [họ vẫn] cố gắng làm điều gì đó tương tự như hiện đang xảy ra ở hướng Kharkov”.

Tổng thống Zelensky đã cố gắng trấn an. “Chúng ta vẫn kiểm soát mọi nơi”, ông nói trong thông điệp video phát hôm 20/5, sau cuộc họp với các bộ tham mưu. Tuy nhiên, nỗi lo lắng vẫn thường trực với Kiev và các đồng minh phương Tây sau khi Nga mở mặt trận mới ở Đông Bắc Ukraine. Kể từ khi vượt qua biên giới giữa hai nước ở phía Bắc Kharkov vào ngày 10/5, lực lượng Nga đã chiếm được quyền kiểm soát hơn 150 km2 lãnh thổ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, trong 10 ngày, khoảng 10 làng, thôn đã bị chiếm và hơn 14.000 người dân phải sơ tán khỏi vùng chiến sự.

Các nhà phân tích phương Tây tin rằng, sau Kharkov, Điện Kremlin đã lên kế hoạch cẩn thận cho việc mở một mặt trận mới. Trong nhiều tháng, người Nga đã trì hoãn ở Donbas. Trong một năm qua, các thành phố quan trọng bị lực lượng Nga chinh phục là Bakhmut vào tháng 5/2023 và Avdiivka vào tháng 2 năm nay, cả hai đều chịu tổn thất nặng nề. Tuy nhiên, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã coi việc giành quyền kiểm soát toàn bộ Donbas là mục tiêu chiến tranh chính của ông.

Bằng cách mở một mặt trận mới ở miền Bắc Ukraine, Nga đang đánh cược rằng người Ukraine, vốn đã kiệt sức sau hơn hai năm chiến tranh, sẽ không thể duy trì các vị trí của mình trên toàn bộ mặt trận dài 1.000 km.

Ông Thibault Fouillet, giám đốc khoa học tại Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc phòng (ISDS), giải thích: “Bằng cách vượt qua biên giới vào thời điểm này, người Nga đang kéo dài chiến tuyến và buộc Ukraine phải dồn quân sang một bên, điều này có thể làm suy yếu vị trí của họ ở nơi khác, ở phía Đông hoặc phía Nam đất nước”.

Mặt trận phía Bắc trong khu vực Kharkov hiện có thể đã ổn định - Bộ Quốc phòng Anh đánh giá hôm 26/5, đồng thời cho biết thêm rằng quyền kiểm soát của Nga đối với Kharkov "bị phân mảnh và không có sự liên kết".

Bộ này cho biết thêm: “Những lợi ích của Nga trên trục này sẽ bị hạn chế trong tuần tới, vì động lực ban đầu của Moskva đã bị kìm hãm bởi sự phản kháng của Ukraine”.

Trong khi đó, quân đội Ukraine ngày 26/5 cho biết Nga đã tiến hành 8 cuộc tấn công vào khu vực Kharkov trong ngày trước đó, nhưng lực lượng của Kiev đã đẩy lùi một số cuộc tấn công. “Bây giờ các binh sĩ của chúng tôi đã giành được quyền kiểm soát chiến đấu ở khu vực biên giới, nơi quân Nga đã tiến vào”, Tổng thống Zelensky nói trong bài phát biểu buổi tối 24/5.

Giao tranh đã nổ ra trong và xung quanh thị trấn biên giới Vovchansk ở Kharkov, nằm cách lãnh thổ Nga chưa đầy 5km.

Đầu tuần này, Tư lệnh quân đội Ukraine, Đại tướng Oleksandr Syrskyi, cho biết mặc dù Nga có "những thành công nhỏ" trong nỗ lực tấn công ban đầu nhưng quân đội của Moskva hiện đang sa lầy trong "cuộc giao tranh trên đường phố để tranh giành Vovchansk".

Truyền thông nhà nước Nga hôm 24/5 đưa tin lực lượng Điện Kremlin đã nắm quyền kiểm soát hơn một nửa Vovchansk.

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Anh cho biết ngày 26/5: “Thị trấn Vovchansk vẫn còn trong tranh chấp, trong khi lực lượng phòng thủ Ukraine đã đẩy lùi phần lớn các cuộc tấn công của Nga”.

Nga đã ném bom thành phố Kharkov bằng các cuộc không kích gần như liên tục, bao gồm cả mục tiêu là một đại siêu thị trong thành phố vào ngày 25/5. Thống đốc tỉnh Kharkov Oleh Syniehubov cho biết hôm 26/5 rằng ít nhất 15 người được xác nhận đã thiệt mạng.