Cuộc khủng hoảng nợ công tại khu vực đồng tiền chung châu Âu ngày càng củng cố quan điểm cho rằng đồng euro không nên tồn tại dưới hình thức hiện nay và một liên minh tiền tệ bao gồm 17 quốc gia không có nhiều điểm chung sẽ rất khó hoạt động một cách hiệu quả.
Paul Donovan, một quan chức của Ngân hàng Đầu tư UBS, trong bài viết trên tờ "Jakarta Globe" mới đây đã nhận xét rằng, các nhà kinh tế dường như đều cho rằng châu Âu không thể tránh khỏi cuộc khủng hoảng hiện nay, song họ bất đồng ý kiến về việc liệu khu vực này có thoát khỏi khủng hoảng hay không và thoát bằng cách nào.
Đồng euro xem ra không nên tồn tại. Tuy nhiên, một khi đã tồn tại thì cái giá của việc đồng euro bị sụp đổ sẽ rất khủng khiếp. Chỉ tính riêng Hy Lạp, quy mô của nền kinh tế này sẽ bị thu hẹp còn một nửa nếu đồng euro bị xóa bỏ.
Đó sẽ là một thiệt hại lớn gấp nhiều lần so với những gì châu Á phải trải qua trong cuộc khủng hoảng tiền tệ năm 1997 - 1998. Thiệt hại kinh tế sẽ là tồi tệ nhất kể từ những năm 1930. Những người cực đoan còn cho rằng thiệt hại kinh tế có thể dẫn tới bất ổn xã hội, thậm chí là nội chiến.
Theo ông Donovan, không có liên minh tiền tệ nào sống sót mà không có một liên minh tài chính cùng với nó. Rất tiếc là vấn đề hội nhập tài chính của châu Âu đang diễn ra không suôn sẻ. Ông cho rằng khu vực đồng euro còn phải đối mặt với một loạt các cuộc khủng hoảng trong những năm tới. Đây là vấn đề mà châu Á rất quan tâm vì nó liên quan đến thương mại và đầu tư. Châu Á hiện có trao đổi thương mại lớn với châu Âu. Liên minh châu Âu với 27 thành viên là nền kinh tế lớn nhất chiếm 27% GDP của thế giới, so với tỷ lệ 23% GDP của Mỹ. Châu Á (trừ Nhật Bản và Ôxtrâylia) chiếm 18% nền kinh tế thế giới. Châu Á xuất khẩu một lượng hàng hóa trị giá 541 tỷ USD sang Liên minh châu Âu trong năm 2010. Những con số này cho thấy châu Âu là một thị trường quan trọng đối với hàng xuất khẩu của châu Á. Như vậy, nếu khu vực đồng euro sụp đổ thì châu Á sẽ phải tìm thị trường xuất khẩu ngay tại chính châu lục này để thay thế cho thị trường khu vực đồng euro.
Khu vực đồng euro rõ ràng là một nhà đầu tư quan trọng của châu Á trong những năm gần đây. Cuộc khủng hoảng thị trường tài chính trong khu vực đồng euro nếu ngày càng trầm trọng sẽ buộc các chính phủ tại đây phải tăng cường điều chỉnh lĩnh vực tài chính, và rất có thể một số chính sách tự do hóa dòng vốn thực hiện trong hai thập kỷ qua sẽ bị xóa bỏ.
Những gì xảy ra với đồng euro sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế và các thị trường châu Á. Châu Á phải thay đổi để đáp ứng những thách thức của cuộc khủng hoảng khu vực đồng euro hiện nay. Châu Á phải dựa nhiều hơn vào nhu cầu nội địa và dòng vốn trong nước.
Những tháng còn lại của năm nay thật đáng lo ngại, bởi có vẻ như Hy Lạp khó tránh khỏi sụp đổ. Nếu điều này xảy ra thì cuộc khủng hoảng ở châu Âu có thể leo thang thành thảm họa. Tình hình Hy Lạp chỉ có thể ổn định trở lại một khi khu vực đồng euro có khả năng tái cơ cấu vốn cho các ngân hàng trong khu vực.
Việt Tú (P/v TTXVN tại Inđônêxia)