Làn sóng gia tăng mạnh mẽ các ca lây nhiễm đang chủ yếu nhằm những người Mỹ chưa tiêm chủng – hiện chiếm phần lớn bệnh nhân COVID-19 nhập viện và tử vong trên khắp đất nước. Một số chuyên gia cảnh báo nếu Mỹ không tiêm phòng cho một số lượng đủ lớn dân số của mình để giúp dập tắt đợt bùng phát dịch hiện tại, thì làn sóng này có thể trở thành đợt dịch tồi tệ nhất.
Các quan chức y tế nói rằng chìa khóa để nhanh chóng xoay chuyển tình thế là mở rộng tiêm vaccine đến nhiều người hơn. "Nếu chúng ta phối hợp cùng nhau, thống nhất như một quốc gia, tiêm chủng cho tất cả những ai chưa tiêm, và đeo khẩu trang để phòng bệnh, chúng ta thực sự có thể kiểm soát tình trạng này trong vài tuần", Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), TS. Rochelle Walensky phát biểu ngày 6/8. Ông Walensky cũng cảnh báo, nếu điều đó không xảy ra, nước Mỹ có thể sớm chứng kiến tốc độ lây nhiễm tương tự như đã xảy ra hồi tháng 1, với vài trăm nghìn ca mỗi ngày.
Dưới đây là 5 chỉ dấu cho thấy tình trạng nghiêm trọng tại Mỹ.
Số ca lây nhiễm trung bình tăng gấp 9 lần kể từ đầu tháng 7
Tính đến ngày 6/8, ca lây nhiễm mới trung bình 7 ngày của Mỹ là 107.100 ca – mức trung bình cao nhất trong gần 6 tháng, theo dữ liệu của Đại học John Hopkins. Lần cuối cùng số ca nhiễm mới trung bình ngày ngày vượt 100.000 ca là vào 11/2. Số ca nhiễm trung bình hàng ngày đã tăng gấp 9 lần so với hồi đầu tháng 7.
Theo điều phối viên phản ứng với COVID-19 của Nhà Trắng, Jeff Zient, hầu hết các ca nhiễm mới xảy ra tại những khu vực có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Ông Zient cho biết, 1/3 tổng số các ca nhiễm ở Mỹ trong tuần trước được ghi nhận ở Florida và Texas.
Tiến sĩ Peter Hotez, hiệu trưởng Trường Y học Nhiệt đới Quốc gia tại Đại học Y Baylor, nói với CNN hôm 5/8: “Điều khó chịu là tất cả đều có thể phòng ngừa được. Nếu chúng tôi thực sự tăng tốc trong suốt tháng 5, tháng 6 và tiêm chủng đầy đủ cho cả nước... thì chúng tôi sẽ không phải lo lắng về chuyện này quá nhiều".
Số ca nhập viện cao nhất kể từ tháng 2
Theo dữ liệu từ Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ, hơn 66.000 người đã phải nhập viện vì COVID-19 trên khắp đất nước vào cuối ngày 7/8. Số ca nhập viện do COVID-19 chưa từng cao như vậy ở Mỹ kể từ tháng 2 năm nay.
Thẩm phán Lina Hidalgo, hạt Harris (Texas) cho biết: “Hôm nay, chúng tôi thấy mình đang lùi bước về phía rìa của một vách đá. Có thể tưởng tượng được rằng chúng tôi lại hướng tới một thảm họa sức khỏe cộng đồng”. Trong hội nghị đó, Thị trưởng Houston Sylvester Turner thông báo, khuôn viên Trung tâm Y tế Texas ở Houston đã tiếp nhận hơn 300 bệnh nhân COVID-19 trong một ngày.
Florida, dẫn đầu quốc gia về số người lớn và trẻ em nhập viện vì COVID-19, với 12.373 người lớn và 143 trẻ em nhập viện hôm 5/8, theo dữ liệu của CDC.
Dữ liệu do Cơ quan Y tế Florida công bố hôm 6/8 cho thấy tiểu bang đã báo cáo kỷ lục 134.506 ca nhiễm COVID-19 mới trong tuần qua, trung bình 19.215 ca mỗi ngày. Mức cao kỷ lục trước đó là vào ngày 8/1, với 125.937 ca trong 7 ngày, trung bình 17.991 ca/ ngày, theo dữ liệu từ Johns Hopkins.
Cùng ngày 6/8, các quan chức Louisiana báo cáo kỷ lục 2.421 người nhập viện vì COVID-19 trên toàn tiểu bang – vượt qua kỷ lục được thiết lập chỉ một ngày trước đó. Các quan chức cho biết, trong số các bệnh nhân nhập viện của bang, khoảng 91% chưa được tiêm chủng.
Trong khi đó, tuần trước, bang Arkansas đã báo cáo mức giường trống ICU thấp kỷ lục, chỉ còn lại 25 giường trên toàn tiểu bang. Tại Mississippi, chỉ còn 6 giường ICU trống.
Ca nhiễm ở trẻ em tăng 84% trong một tuần
Theo báo cáo của Học viện Nhi khoa Mỹ, gần 72.000 ca mắc COVID-19 mới ở trẻ em đã được báo cáo trong tuần từ ngày 22/7 đến ngày 29/7 - gia tăng đáng kể so với tuần trước đó, với khoảng 39.000 ca, và gần gấp 5 lần so với con số báo cáo vào cuối tháng 6.
"Tôi nghĩ những gì bạn đang thấy trên khắp miền Nam lúc này là một đám cháy rừng và mọi thứ đang bị cuốn vào đó, bao gồm cả thanh thiếu niên, kể cả những đứa trẻ nhỏ tuổi, Tiến sĩ Peter Hotez nói với CNN cuối tuần trước. "Cách bạn ngăn chặn điều đó là tiêm chủng cho càng nhiều người càng tốt. Tiêm chủng càng rộng, thực sự có thể làm chậm lây nhiễm”.
Tình trạng gia tăng lây nhiễm đáng báo động diễn ra khi các trường học trên toàn quốc chuẩn bị đón học sinh trở lại trong năm học mới. Với trẻ em dưới 12 tuổi vẫn chưa đủ điều kiện để tiêm vaccine, một số bang yêu cầu học sinh phải đeo khẩu trang - trong khi những bang khác cấm học sinh đeo khẩu trang.
Các nhà lãnh đạo trên khắp nước Mỹ đang thực hiện các bước khác nhau để giúp bảo vệ nhóm dân số trẻ nhất. Thống đốc bang Utah, Spencer Cox cho biết bang sẽ tặng khẩu trang KN-95 cho trẻ em và Thống đốc bang Arkansas, Asa Hutchinson đã kêu gọi một phiên họp đặc biệt của Cơ quan lập pháp Arkansas để sửa đổi luật "chấm dứt các yêu cầu bắt buộc về đeo khẩu trang” với trẻ em dưới 12 tuổi, nhóm không thể tiêm chủng. Thống đốc Hutchinson cho biết ông hối tiếc đã ký đạo luật đó, bổ sung rằng các lãnh đạo học khu địa phương nên được quyền linh hoạt bổ sung biện pháp bảo vệ cho trẻ dưới 12 tuổi. Hôm 6/8, một thẩm phán ở Arkansas đã tạm thời chặn việc thực thi luật trên.
Biến thể Delta chiếm 93% ca lây nhiễm
Theo dữ liệu từ CDC, thủ phạm đằng sau làn sóng gia tăng lây nhiễm mới nhất ở Mỹ là biến thể Delta, hiện chiếm hơn 93% ca COVID-19. Các ca này bao gồm cả một số dòng phụ của biến thể Delta, tất cả đều được phân loại là các biến thể đáng quan ngại. Tỷ lệ trên thậm chí còn cao hơn ở các tiểu bang như Iowa, Kansas, Missouri và Nebraska, nơi biến thể Delta lây nhiễm cho trên 98% ca COVID-19.
Những con số đó cho thấy sự gia tăng nhanh chóng về mức độ phổ biến của biến thể virus trên khắp nước Mỹ. Vào cuối tháng 5, CDC ước tính rằng biến thể Delta chỉ gây ra khoảng 3% các ca COVID-19 mới.
Một tài liệu nội bộ của CDC vào tháng trước cho biết biến thể này dường như gây bệnh nặng hơn và có khả năng lây nhiễm nhanh tương tự như bệnh thủy đậu. “Đó là một trong những loại virus dễ lây lan nhất mà chúng ta biết”, ông Walensky phát biểu với CNN.
Tiến sĩ Thomas Dobbs, chuyên gia y tế tại bang Mississippi cho biết hôm 5/8, tiểu bang này chứng kiến làn sóng gia tăng các ca nhiễm mới "hoàn toàn là do biến thể Delta, đang quét qua Mississippi như một cơn sóng thần”. Khoảng 97% trường hợp mắc mới là những người chưa được tiêm chủng.
"Chúng tôi nhận thấy khoảng 89% số ca nhập viện và 85% số ca tử vong trong bang là không được tiêm chủng”, ông Dobbs nói.
Hầu hết người Mỹ sống ở các khu vực lây lan COVID-19 đáng kể hoặc cao
Hơn 97% người Mỹ sống trong các khu vực lây nhiễm COVID-19 "đáng kể" hoặc "cao", theo dữ liệu của CDC.
Cơ quan này khuyến cáo rằng ngay cả những người đã được tiêm phòng đầy đủ sống ở những khu vực đó cũng nên đeo khẩu trang trong nhà, để ngăn chặn sự lây lan thêm của biến thể Delta. Hướng dẫn của CDC cho những người chưa được chủng ngừa vẫn là họ nên tiếp tục đeo khẩu trang cho đến khi họ được tiêm chủng đầy đủ.
Tin tốt: Tốc độ tiêm chủng phục hồi
Dữ liệu của CDC đã cho thấy các con số thật đáng ngại, nhưng có một tin tốt: Tốc độ tiêm chủng COVID-19 lại đang tăng nhanh, với trung bình hơn 464.700 người tiêm mỗi ngày tính đến 5/8. Đó là tốc độ trung bình hàng ngày cao nhất trong gần bảy tuần - và tăng 19% so với tốc độ của tuần trước.
Gần 60% dân số Mỹ đã được tiêm ít nhất một liều vaccine COVID-19 và trên 50% tiêm đầy đủ.
Những bang chứng kiến tỷ lệ tiêm chủng tăng mạnh nhất là ở miền Nam, nơi trước đó đã chứng kiến tình trạng tiêm chủng trì trệ, nhiều người do dự. Vào cuối tháng 7, số lượng người mới được tiêm vaccine trung bình của Alabama cao hơn gấp đôi so với ba tuần trước đó. Trong cùng khoảng thời gian, bang Louisiana chứng kiến tốc độ tiêm vaccine hàng ngày tăng 111%, trong khi bang Missouri tăng 87%.
Tiến sĩ y dược Leana Wen phát biểu với CNN: Câu trả lời cuối cùng để đảo ngược làn sóng này là tiêm chủng: “Chúng ta biết điều sẽ ngăn chặn virus này và thực sự là con đường tốt nhất, duy nhất thoát khỏi đại dịch là tăng tỉ lệ tiêm chủng. Nếu chúng ta có tỉ lệ miễn dịch đủ cao ở Mỹ, ta có thể ngăn chặn thứ virus này”.