Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết; Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Lê Quân; Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Duy Hưng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết chủ trì Hội thảo.
Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa - xã hội
Ngày 14/9/2005, Bộ Chính trị khóa IX đã ban hành Nghị quyết số 54-NQ/TW về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Ngày 28/10/2011, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 13-KL/TW về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/TW.
Phát biểu tại Hội thảo, Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: Sau gần 17 năm thực hiện Nghị quyết 54-NQ/TW và 11 năm thực hiện Kết luận 13-KL/TW, vùng đồng bằng sông Hồng đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, nhất là trên các lĩnh vực văn hóa, xã hội, khoa học công nghệ và môi trường.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, việc phát triển vùng đồng bằng sông Hồng còn nhiều tồn tại, hạn chế. Văn hóa chưa được quan tâm đầy đủ, đúng mức, chưa thực sự trở thành nguồn lực nội sinh cho phát triển bền vững. Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo chưa thực sự trở thành động lực cho phát triển, chưa tạo đột phá để nâng cao năng suất lao động. Y tế, giáo dục còn nhiều bất cập, chưa theo kịp với trình độ các nước phát triển trong khu vực và thế giới. Ô nhiễm môi trường đang là vấn đề lớn đối với vùng nói riêng và cả nước nói chung...
Đồng chí Trần Tuấn Anh cho biết, Ban Kinh tế Trung ương được giao chủ trì Đề án Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/TW và Kết luận số 13-KL/TW của Bộ Chính trị, trên cơ sở đó tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
Hội thảo có ý nghĩa quan trọng nhằm củng cố cơ sở lý luận, thực tiễn giúp Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 54-NQ/TW hoàn thiện Đề án và đề xuất Bộ Chính trị các nhiệm vụ, giải pháp mới nhằm phát triển toàn diện vùng đồng bằng sông Hồng thời gian tới. Hội thảo cũng là cơ hội để lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học đánh giá thực trạng phát triển văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, tài nguyên - môi trường và nguồn nhân lực vùng thời gian qua; đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp, nhất là về thể chế, cơ chế, chính sách, nguồn lực phù hợp với bối cảnh, tình hình mới.
Các ý kiến phát biểu, tham luận gửi đến Hội thảo đã khẳng định chủ trương đúng đắn, xuyên suốt, nhất quán của Đảng về phát triển toàn diện, nhanh và bền vững; trong đó kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa - xã hội và bảo vệ môi trường.
Các đại biểu đều cho rằng, còn nhiều dư địa cho phát triển văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, tài nguyên - môi trường và nguồn nhân lực vùng đồng bằng sông Hồng. Để tạo bước đột phá trong phát triển của Vùng trong thời gian tới cần quan tâm đầy đủ, toàn diện đến văn hóa để văn hóa trở thành nguồn lực nội sinh cho phát triển bền vững; đẩy mạnh phát triển để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực tăng trưởng, nhất là nâng cao năng suất lao động; tiếp tục đầu tư cho y tế, giáo dục để khai thác tốt hơn tài nguyên con người; tăng cường công tác quản lý khai thác và bảo về tài nguyên theo hướng bền vững.
Xây dựng sản phẩm, dịch vụ văn hóa, thể thao và du lịch có tính sáng tạo, sức cạnh tranh
Tại Hội thảo, nhiều ý kiến đã chỉ rõ các điểm nghẽn, nút thắt và các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến phát triển văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, tài nguyên - môi trường, nguồn nhân lực chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của vùng và các địa phương; từ đó đề xuất nhiều mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thiết thực, phù hợp.
Một số đại biểu đã phân tích, đánh giá sâu tiềm năng, lợi thế, khó khăn, thách thức của từng địa phương trong tổng thể vùng về các lĩnh vực văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học công nghệ, tài nguyên - môi trường và nguồn nhân lực trước bối cảnh, tình hình mới, nhất là khi hội nhập quốc tế cả nước ngày càng sâu rộng.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông cho rằng, cần xây dựng các sản phẩm, dịch vụ văn hóa, thể thao và du lịch của vùng đồng bằng sông Hồng trở thành những thương hiệu mạnh, có tính sáng tạo, sức cạnh tranh. Trong đó, phát triển du lịch theo 3 tiểu vùng với những sản phẩm đặc trưng theo từng tiểu vùng, 9 khu du lịch quốc gia làm hạt nhân liên kết phát triển du lịch toàn vùng. Đến năm 2030, tổng số lượt khách du lịch đến các tỉnh, thành phố trên địa bàn vùng đồng bằng sông Hồng đạt trên 120 triệu lượt khách du lịch trong đó có trên 20 triệu lượt khách quốc tế. Doanh thu du lịch đạt khoảng 276.000 tỷ đồng, tương đương 12 tỷ USD.
Để đạt mục tiêu trên, cần phát triển du lịch vùng theo hướng tăng cường liên kết, phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh về du lịch của các địa phương và của vùng; phát triển đồng thời du lịch văn hóa, du lịch sinh thái, du lịch biển trong đó du lịch văn hóa gắn với các giá trị văn minh sông Hồng là nền tảng để phát triển các loại hình du lịch khác; kết hợp giữa truyền thống và hiện đại trong phát triển sản phẩm du lịch của vùng nhằm khai thác có hiệu quả các giá trị văn hóa truyền thống gắn với văn minh sông Hồng; phát triển du lịch vùng tương xứng với vai trò là trọng tâm phát triển du lịch cả nước, đầu mối phân phối khách cho các vùng khác trong cả nước.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Hoàng Giang đánh giá, để đưa vùng đồng bằng sông Hồng đi đầu trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế số, xã hội số đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cần hoàn thiện hệ thống pháp luật về khoa học công nghệ; đổi mới toàn diện hoạt động quản lý, triển khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ các cấp theo hướng công khai, minh bạch, khách quan, đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Về phát triển hạ tầng, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Giang chỉ rõ, phát triển hệ thống các trung tâm đổi mới sáng tạo vùng, các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo nhằm phát triển, tích hợp hình thành các cụm liên kết đổi mới sáng tạo với các khu công nghệ cao, trường đại học, viện nghiên cứu; tiếp tục phát triển mạnh mẽ các khu công nghệ cao, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung; phát triển Khu Công nghệ cao Hòa Lạc theo mô hình mở, là đầu mối quan trọng của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, có hạ tầng hiện đại và thông minh, là nơi thúc đẩy phát triển chuỗi hoạt động tri thức, công nghệ giữa trường đại học, tổ chức nghiên cứu và triển khai, doanh nghiệp, thị trường...
Kết luận Hội thảo, Trưởng ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh ghi nhận và đánh giá cao tham luận, trao đổi của lãnh đạo các bộ, ngành; lãnh đạo các địa phương vùng Đồng bằng sông Hồng; các chuyên gia, nhà khoa học. Để hoàn thiện Đề án tổng kết Nghị quyết 54-NQ/TW, Ban Chỉ đạo giao Thường trực Tổ Biên tập chắt lọc kết quả Hội thảo, tổng hợp đảm bảo phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ tổng kết và tham mưu cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư các chủ trương, định hướng nhằm phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng thời gian tới.