Chuyển đổi số - cơ hội cho nông dân miền núi

Đây là những vấn đề được nêu ra tại Hội thảo “Chuyển đổi số nông nghiệp, nông thôn và cơ hội cho nông dân Lạng Sơn” do Hội Nông dân tỉnh Lạng Sơn tổ chức ngày 21/8. 

Phát biểu tại hội thảo, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Lạng Sơn Hoàng Văn Ngôn nhấn mạnh, phát triển kinh tế số, xã hội số được xem là yếu tố quyết định để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh; nhất là tạo điều kiện cho người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu, xa, biên giới được tiếp cận dịch vụ trực tuyến một cách công bằng, bình đẳng, văn minh và hiện đại. Chuyển đổi số trong nông nghiệp là một trong các lĩnh vực ưu tiên, trong đó người nông dân được xác định là trung tâm của quán trình này. Những năm qua, Hội Nông dân các cấp đã tích cực hỗ trợ nông dân tham gia chuyển đổi số, sử dụng các nền tảng trực tuyến phục vụ sản xuất, kết nối với các sàn thương mại điện tử để tiêu thụ sản phẩm hiệu quả, bền vững...

Tuy nhiên thực tế cho thấy, cơ sở hạ tầng viễn thông, công nghệ thông tin, công nghệ số trong nông nghiệp chưa đồng bộ. Việc chuyển đổi số nông nghiệp vẫn phụ thuộc nhiều vào khả năng kinh tế của nông dân, hợp tác xã. Việc ứng dụng công nghệ số vào sản xuất chủ yếu là từng công đoạn riêng biệt chưa có tổng thể, đồng bộ. Đặc biệt, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, phương thức tập quán cũ, sản lượng hàng hóa chưa nhiều, thiếu liên kết chuỗi giá trị. Nông dân, hợp tác xã còn hạn chế về công nghệ thông tin, chưa nắm được xu hướng thay đổi của thị trường, thị hiếu người tiêu dùng…

Trước thực tế đó, Hội Nông dân phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tập trung hỗ trợ mở tài khoản ngân hàng; tập huấn ứng dụng công nghệ số vào sản xuất giúp nông dân, hợp tác xã tiếp cận thông tin. Hội phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng các chuỗi giá trị nông sản chất lượng, ưu tiên phát triển các vùng chuyên canh sản xuất nông nghiệp an toàn kiểm soát nông sản ngay từ các yếu tố đầu vào theo tiêu chuẩn VietGap, tiêu chí sản phẩm OCOP; phát huy vai trò của các hợp tác xã, tổ hợp tác nông nghiệp trong liên kết hỗ trợ sản xuất, chế biến, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm. Hội Nông dân và cơ quan chuyên môn đẩy mạnh chuyển giao khoa học, kỹ thuật, công nghệ, nhất là công nghệ sinh học thân thiện với môi trường, công nghệ số trong sản xuất nông nghiệp chế biến nông sản; khuyến khích hộ gia đình, hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh nông sản ứng dụng công nghệ cao và kết nối chuỗi giá trị cung ứng nông sản an toàn...

Tại hội thảo, bà Phương Thị Hương Lan, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lạng Sơn thông tin, toàn tỉnh hiện có hơn 1.640 Tổ công nghệ số cộng đồng với trên 8.870 thành viên. Đây là cánh tay nối dài của Ban Chỉ đạo về chuyển đổi số các cấp, đóng vai trò then chốt đưa công nghệ số, kỹ năng số đến với người dân. Tỉnh đặc biệt chú trọng chuyển đổi số nhằm tạo tiền đề phát triển kinh tế - xã hội. Trong 3 năm gần đây, tỉnh luôn nằm trong top 10 tỉnh chuyển đổi số xuất sắc nhất.

Nông dân đã ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số trong nhiều lĩnh vực mang lại hiệu quả, giá trị cao trong sản xuất. Nhiều hợp tác xã, doanh nghiệp, hộ nông dân đã mạnh dạn sử dụng cảm biến IoT, hệ thống tưới tiêu thông minh, camera AI giám sát vườn, chuồng trại. Một số hộ dân, hợp tác xã đã triển khai ứng dụng dữ liệu lớn và phân tích số liệu trong dự báo mùa vụ, phòng trừ sâu bệnh; áp dụng mã QR truy xuất nguồn gốc trên các sản phẩm nông sản chủ lực như hồi, na, quýt, thạch đen. Các sản phẩm nông sản đặc sản của tỉnh được đưa lên các sàn thương mại điện tử như Postmart, Vỏ Sò, giúp kết nối trực tiếp người sản xuất với người tiêu dùng, mở rộng thị trường ra ngoài tỉnh và xuất khẩu...

Theo báo cáo của Hội Nông dân tỉnh, từ năm 2023 đến nay, các cấp Hội đã hỗ trợ nông dân đưa hơn 410 sản phẩm lên sàn thương mại điện tử; trong đó, nhiều sản phẩm OCOP; hỗ trợ trên 12.750 hộ sản xuất nông nghiệp mở tài khoản; tập huấn kỹ năng số cho hơn 3.600 hộ nông dân và hợp tác xã nông nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh.