Diễn ra trong hai ngày 21 - 22/8/2011 tại trung tâm huyện Đồng Văn (Hà Giang), một trong 4 huyện thuộc Cao nguyên đá Đồng Văn- thành viên của Mạng lưới Công viên Địa chất toàn cầu - Festival khèn Mông lần đầu tiên được tổ chức sẽ là cơ hội để tôn vinh một trong những nhạc cụ tiêu biểu của đồng bào dân tộc Mông. Đây cũng là một trong những hoạt động được tổ chức nhằm chào mừng kỷ niệm 120 năm ngày thành lập tỉnh Hà Giang.
Múa khèn Mông tại Lễ hội văn hóa dân tộc Mông Suối Giàng (huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái). Ảnh: Thanh Hà - TTXVN |
Theo đồng chí Sèn Chỉn Ly, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang, Trưởng Ban tổ chức kỷ niệm các ngày lễ lớn tỉnh Hà Giang năm 2011, việc tổ chức Festival khèn Mông gắn với các hoạt động của Tuần văn hóa du lịch "Ấn tượng Cao nguyên đá Đồng Văn" sẽ góp phần đẩy mạnh việc quảng bá các danh thắng du lịch tỉnh Hà Giang.
Dự kiến sẽ có khoảng 300 nghệ nhân, diễn viên tham gia biểu diễn tại lễ hội này. Điểm nhấn của festival là chương trình “Vũ điệu khèn Cao nguyên” và cuộc thi liên hoan khèn Mông với các tiết mục: Sự tích tình khèn, Tiếng khèn âm vang cao nguyên, Giai điệu ngày mới, múa khèn Mông... Ngoài ra, sẽ công bố kỷ lục Guinness Việt Nam về “Cây khèn Mông to nhất”. Được biết, nghệ nhân khèn Mông Ma Kháy Sò, nguyên là Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Hà Giang cũng sẽ tham gia biểu diễn.
Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Giang, ông Nguyễn Trùng Thương, cho biết: Festival khèn Mông lần thứ nhất năm 2011 được tổ chức nhằm khuyến khích việc sưu tầm, khai thác, bảo tồn và phát huy những giá trị nghệ thuật của nhạc cụ khèn Mông như: Múa khèn, thổi khèn và các bài khèn truyền thống, bài khèn mới.... qua đó gìn giữ, bảo tồn được giá trị nét đẹp nhân văn của cây khèn Mông, phát huy tính năng tốt đẹp riêng có của nó trong cộng đồng dân tộc Mông, góp phần thiết thực vào việc xây dựng nền văn hóa các dân tộc Hà Giang. Đồng thời khơi dậy, phát huy loại hình nghệ thuật Khèn Mông để tổ chức tốt các nghi lễ tín ngưỡng văn hóa dân tộc truyền thống và các hoạt động văn hóa cộng đồng, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch trên 4 huyện cao nguyên đá Đồng Văn.
Ở Hà Giang, người Mông có dân số đông nhất, với hơn 190.000 người, phân bố chủ yếu ở các huyện vùng cao phía Bắc là Mèo Vạc, Đồng Văn, Yên Minh, Quản Bạ và hai huyện phía Tây là Xín Mần, Hoàng Su Phì. Đối với người dân tộc Mông, khèn gắn liền với các sinh hoạt văn hóa, đời sống hàng ngày của họ. Hình thức nghệ thuật này thường được sử dụng trong hai trường hợp: Trong đám tang để tỏ lòng xót thương, luyến tiếc người quá cố; trong vui chơi để thi thố tài nghệ, bộc lộ ý chí, nghị lực của con người trong sinh hoạt cộng đồng.
Tiếng khèn Mông thể hiện chất trữ tình đằm thắm, mượt mà, khỏe khoắn. Những âm thanh của loại nhạc cụ này mang vẻ đẹp tự nhiên của vùng cao bao la, hùng vĩ, nét tươi sáng và giản dị của tâm hồn người Mông. Chính vì thế, tiếng khèn không những chiếm được cảm tình của đồng bào Mông, mà còn làm say lòng những ai một lần được thưởng thức. Đặc biệt, sức hút của loại nhạc cụ dân dã này đã từng khiến không ít các học giả, các nhạc sỹ phải dày công nghiên cứu, sưu tầm, trở thành một nét văn hóa đặc trưng của người dân tộc miền núi.
Đồng chí Sèn Chỉn Ly chia sẻ: “Với mục tiêu tái hiện lại những nét đặc sắc của khèn Mông, Festival khèn Mông được kỳ vọng sẽ làm một trong những hoạt động văn hóa để lại ấn tượng sâu sắc về con người, văn hóa và tinh thần của Hà Giang trong chuỗi hoạt động nhân Lễ kỷ niệm 120 năm ngày thành lập tỉnh”.
Phương Lan