Vận động ngăn chặn tình trạng tảo hôn trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Tình trạng tảo hôn vẫn xảy ra ở các huyện biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của Lai Châu. Năm 2022, toàn tỉnh có 517 cặp tảo hôn (tăng 4 cặp so với năm 2021), trong đó 194 cặp tảo hôn vợ, 100 cặp tảo hôn chồng, 223 cặp tảo hôn cả vợ và chồng. Độ tuổi tảo hôn dưới 16 là 130 người, từ 16 đến dưới 18 là 334 người.

Huyện Phong Thổ có số cặp tảo hôn cao nhất tỉnh với 85 cặp trong năm 2022, tăng 18 cặp so với năm trước; trong đó có 35 cặp tảo hôn vợ hoặc tảo hôn chồng và 50 cặp tảo hôn cả vợ chồng.

Là xã vùng cao biên giới phía Bắc huyện Phong Thổ, Dào San có 5 dân tộc sinh sống, trong đó người Mông chiếm 80%. Đời sống đồng bào chủ yếu dựa vào nông nghiệp, thu nhập thấp, tỷ lệ đói nghèo cao. Từ năm 2022 tới nay, xã có 19 cặp tảo hôn (chủ yếu đồng bào Mông).

Tảo hôn không chỉ dẫn đến nghèo đói, thất học mà ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản. Bác sỹ Chuyên khoa I Nguyễn Thị Hoàn - Khoa sản, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu cho biết, mỗi tháng, Khoa tiếp nhận hàng chục bệnh nhân nhưng chỉ từ 14-18 tuổi tới sinh con.

Theo nghiên cứu, ở độ tuổi vị thành niên, cơ thể các em chưa phát triển hoàn thiện, việc quan hệ tình dục sớm, mang thai, sinh đẻ, nuôi con làm chậm quá trình phát triển thể chất tự nhiên. Sinh con ở độ tuổi này sẽ ảnh hưởng cho cả mẹ và con như: Các di chứng bệnh tật cả mẹ và con, tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em dưới 5 tuổi tăng gấp đôi; tỷ lệ tử vong của người mẹ mang thai, sinh đẻ sớm cao gấp 5 lần so với những người mẹ trên 20 tuổi.

Cũng vì tảo hôn không đăng ký kết hôn, khi nằm viện, con không được hưởng chế độ bảo hiểm y tế dành cho đồng bào dân tộc thiểu số. Lúc sinh ra, không được ăn đủ chất dinh dưỡng, chất lượng sữa cho con bú không đảm bảo.

Theo ông Vương Biên Thùy, Chủ tịch UBND xã Dào San, tảo hôn đang là vấn đề nhức nhối đối với chính quyền xã, làm ảnh hưởng tới mọi mặt như chất lượng dân số, kế hoạch hóa gia đình, kinh tế, văn hóa - xã hội.

Để ngăn chặn tình trạng tảo hôn, xã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp: Xử lý vi phạm hành chính nhằm răn đe, ngăn chặn tảo hôn; chỉ đạo 13 bản trên địa bàn đưa việc tảo hôn và những hình thức xử phạt vào quy ước, hương ước của bản; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật tới toàn thể nhân dân.

Địa phương chú trọng lựa chọn cán bộ là người đồng bào dân tộc thiểu số am hiểu phong tục tập quán, tiếng dân tộc để “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, xuống từng bản phối hợp với già làng, trưởng bản phân tích, tuyên truyền về hệ lụy của tảo hôn và vận động kết hôn đúng độ tuổi quy định của pháp luật, không tảo hôn.

Từ đầu năm tới nay, xã Dào San xử lý vi phạm hành chính 3 cặp tảo hôn với số tiền 7 triệu đồng.

Xác định tảo hôn là một trong những rào cản sự phát triển kinh tế địa phương, tỉnh đã triển khai các giải pháp nhằm từng bước giảm thiểu tình trạng tảo hôn và xóa bỏ hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn.