Cuối năm 2003, huyện Sốp Cộp mới được thành lập, tách ra từ 8 xã của huyện Sông Mã. Thời điểm ấy, Sốp Cộp rất nghèo khó, cả 8 xã đều trong diện đặc biệt khó khăn, 98% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, dân thiếu đất, thiếu vốn canh tác, sản xuất, điện lưới chưa có, đường núi gập ghềnh.
Thế nhưng, chỉ vài năm trở lại đây, Sốp Cộp đã chuyển mình tích cực, từng ngày đổi thay, đồng bào dân tộc Thái, Mông, Lào, Khơ Mú…. cũng ấm no hơn trước rất nhiều. Năm nào huyện cũng cơ bản đạt kế hoạch giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 4-5%. Đến cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo tiêu chí nghèo đa chiều còn 30% và phấn đấu đến năm 2025 xuống dưới 20%.
Ông Vũ Văn Quân, Phó Chủ tịch UBND huyện Sốp Cộp chia sẻ: Để vùng cao biên giới có điều kiện phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội, trong những năm qua, địa phương đã nỗ lực triển khai thực hiện lồng ghép các chương trình như 30a, 135, 167 và tập trung huy động các nguồn lực, nguồn vốn, trong đó chú trọng đến nguồn vốn tín dụng chính sách, đầu tư kịp thời, hiệu quả cho công tác giảm nghèo nhanh, bền vững.
“Đặc biệt, từ năm 2014 đến nay, các cấp ủy Đảng huyện Sốp Cộp đã triển khai thực hiện mạnh mẽ Chỉ thị số 40 của Ban Bí thư về “tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội”. Cụ thể, các cấp ủy Đảng trên địa bàn luôn quan tâm, chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo mọi hoạt động tín dụng chính sách. Cùng với đó, chính quyền từ huyện đến xã đã ưu tiên bổ sung nguồn vốn ngân sách chuyển sang Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác”, Phó Chủ tịch Vũ Văn Quân khẳng định.
Giám đốc NHCSXH huyện Sốp Cộp, ông Nguyễn Thế Cần, được đông đảo đồng bào dân tộc thiểu số tin yêu, gọi bằng cái tên mộc mạc, thân thuộc “người chuyên cần chuyển vốn ưu đãi trên miền núi cao”, hồ hởi cho biết: Suốt 22 năm qua, nhờ sự quan tâm, giúp đỡ của các cấp chính quyền, cùng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các ban ngành, đoàn thể trên địa bàn; đã tiếp thêm động lực và hiệu quả cho hoạt động của NHCSXH huyên Sốp Cộp.
Cụ thể, đến ngày 30/6/2024, số vốn ngân sách trực thuộc đã chuyển sang NHCSXH là 4.406 triệu đồng, góp phần nâng tổng nguồn vốn lên 368.668 triệu đồng.
Nguồn vốn này đã được cán bộ tín dụng chính sách huyện Sốp Cộp chuyển tải kịp thời đến đúng các địa chỉ và đối tượng thụ hưởng, góp phần giúp đồng bào các dân tộc thiểu số nơi đây xây dựng các mô hình kinh tế có hiệu quả, phù hợp với từng địa bàn, qua đó khơi dậy ý chí tự lực của người dân, vượt qua khó khăn; chăm lo lao động sản xuất, vươn lên thoát nghèo bền vững, thậm chí từng bước làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình.
Cách đây không lâu, gia đình ông Tòng Văn Phong, ở bản Pói Lanh, xã Mường Và, vẫn còn thuộc diện hộ nghèo. Nhưng từ khi ông mạnh dạn vay 50 triệu đồng của NHCSXH để đầu tư nuôi bò sinh sản; nhờ chăm sóc chu đáo, đàn bò đã phát triển thành 5 con, giúp ông trả hết nợ vay và tự sửa nhà ở kiên cố. Mới đây, gia đình ông lại được vay tiếp 80 triệu đồng, để mở rộng cơ sở chăn nuôi.
Cũng ở xã Mường Và, 90 hộ dân của bản Nà Mòn đã sử dụng vốn chính sách để chuyển đổi từ trồng lúa, sắn thu nhập thấp, sang trồng cam. Hộ ít thì vài chục gốc, hộ nhiều thì có đến 4 ha; năng suất bình quân đạt trên 10 trấn quả/ha. Nhờ đó, có hộ đồng bào dân tộc thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm từ cây cam.
Anh Lò Văn Thuần là một trong những hộ đầu tiên của bản chuyển đổi hiệu quả cơ cấu cây trồng. Anh tâm sự: “Thời điểm ban đầu, gia đình tôi chuyển gần 1 ha cây lương thực sang trồng cam, vừa trồng, vừa học hỏi kỹ thuật, kinh nghiệm. Cũng có lúc nản lòng, thoái chí, nhưng may mà trời không phụ lòng người, trung bình mỗi năm gia đình thu hoạch gần 10 tấn quả. Giờ đây, gia đình tôi đã thành lập HTX, với 11 thành viên, trồng 12 ha cam. Qúa trình chăm sóc vẫn luôn chú trọng việc ứng dụng sản xuất sạch, sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc BVTV có nguồn gốc từ hữu cơ, sinh học để chăm sóc cây cam. Nhờ đó mà cây luôn sinh trưởng tốt, quả to, mẫu mã đẹp, ít hạt, mọng nước, hương vị thơm ngọt, giá bán duy trì ổn định từ 30-35.000 đồng/kg. Hàng năm, ngay từ đầu vụ, các thương lái đã đặt trước để thu mua cam. Vụ cam vừa rồi, còn không có hàng mà bán. Bà con có thu nhập ổn định từ cây cam, ai cũng vui, phấn khởi".
Cùng với cây cam, trải khắp Mường Và là những cánh đồng lúa. Mường Và là xã có diện tích lúa nước lớn nhất huyện với các giống lúa nếp tan hin, tan nhe và tan đỏ, trồng chủ yếu ở các bản Mường Và, Nà Lửa, Huổi Ca, Huổi Niểng… chiếm gần 80% diện tích ruộng toàn xã, cho sản lượng trên 1.000 tấn thóc/năm.
Ông Lò Văn Thơm, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Và cho biết: Nguồn vốn chính sách đã giúp nhân dân vùng cao biên giới chuyển đổi cơ cấu sản xuất thành công, thoát cái nghèo đeo bám. Mọi người mạnh dạn vay vốn, sử dụng vốn vay đúng mục đích, kết hợp thăm quan và tìm hiểu ở các địa phương có thổ nhưỡng, khí hậu tương tự để nghiên cứu trồng cây gì, nuôi con gì cho phát triển kinh tế vùng còn lạc hậu. Sau hơn 10 năm thử nghiệm, trải qua nhiều thất bại, chính quyền địa phương đã quyết chọn đưa vào trồng thử nghiệm cây cam tại bản Nà Môn.
Từ một huyện có quá nhiều khó khăn, nhưng sau 10 năm triển khai thực hiện mạnh mẽ, sâu rộng Chỉ thị 40, nguồn vốn tín dụng ưu đãi đã phủ kín miền núi cao rộng hơn 1.477 km2, thực sự trở thành công cụ hữu hiệu, góp phần giúp địa phương đạt nhiều kết quả ấn tượng trong phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội.
Nguồn vốn tín dụng chính sách đã góp phần thay đổi nhận thức của người dân từ việc cấp phát cho không, sang cho vay có điều kiện, với lãi suất ưu đãi; từ đó làm giảm tư tưởng trông chờ, ỷ lại của hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác; đồng thời đã tạo điều kiện cho các đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác có nguồn vốn sửa chữa nhà ở, mua sắm các công cụ, dụng cụ phát triển sản xuất, xây dựng các công trình nước sạch và công trình vệ sinh đạt tiêu chuẩn quốc gia, phát triển sản xuất kinh doanh, chăn nuôi, tăng thu nhập ổn định đời sống…
Nguồn vốn cho vay ưu đãi của NHCSXH đã được đầu tư đúng đối tượng, phát huy hiệu quả, góp phần vào thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và việc làm trên địa bàn huyện, được các cấp chính quyền cùng Nhân dân đồng tình ủng hộ.
Đạt được những thành tích đó, theo ông Nguyễn Thế Cần, Giám đốc NHCSXH huyện Sốp Cộp, trước hết cấp ủy, chính quyền huyện xác định việc thực hiện Chỉ thị 40 và Đề án giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên. Trên cơ sở đó, NHCSXH đã và tiếp tục bền bỉ chung sức, đồng lòng, tập trung huy động các nguồn lực tài chính, chuyển tải nhanh chóng an toàn mọi nguồn vốn chính sách về khắp bản làng, đến đúng đối tượng thụ hưởng, góp phần đạt được thắng lợi trong các kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế xã hội, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới trên miền núi cao biên giới.