Ngành hoá chất ở Phú Thọ đa dạng các sản phẩm có tính cạnh tranh

Phát triển sản phẩm thế mạnh hiện có

Với gần 80 doanh nghiệp liên quan đến hoạt động hóa chất; trong đó có 4 doanh nghiệp sản xuất hoá chất lớn là Tổng công ty Giấy Việt Nam, Công ty cổ phần Supe phốt phát và hoá chất Lâm Thao, Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì, Công ty cổ phần Đông Á, hóa chất Phú Thọ đã trở thành ngành phát triển lâu đời và lớn nhất cả nước.

Cùng với việc tăng nhanh số lượng doanh nghiệp, ngành hóa chất ở Phú Thọ đã phát triển đa dạng các phân ngành như: hóa chất cơ bản, phân bón, khí công nghiệp, nguồn điện hóa học, với sản phẩm chủ lực là Xút (NaOH), Clo (Cl2), Axit sunphuric (H2SO4), Axit clohydric (HCl) và sản phẩm hóa chất dùng để tẩy rửa, xử lý nước thải như: Javen, PAC. Những phát triển vượt bậc của ngành công nghiệp hoá chất đã đóng góp đáng kể vào phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Theo Sở Công Thương Phú Thọ, những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp đã chú trọng đầu tư cải tiến công nghệ và thiết bị phục vụ sản xuất, nhờ vây công suất hoạt động ngày càng nâng cao, giữ vững chất lượng sản phẩm truyền thống, đồng thời không ngừng mở rộng và đa dạng hóa thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước.

Điển hình như Công ty cổ phần Supe phốt phát và Hóa chất Lâm Thao, từ công suất ban đầu 100.000 tấn phân bón supe phốt phát/năm, 40.000 tấn axit Sunfuric/năm, sau 4 lần cải tạo mở rộng, nâng công suất thiết kế, đến nay công ty đã sản xuất gần 2 triệu tấn phân bón chứa lân/năm và 280.000 tấn axit Sunfuric/năm, đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn đã công bố. 

Tương tự, Công ty cổ phần Hóa chất Việt Trì cũng đã liên tục cải tạo, đổi mới công nghệ cao, nâng công suất sản xuất các hóa chất công suất từ 1.000 tấn/ năm, nâng tổng công suất sản xuất xút lên 40.000 tấn/năm chấm dứt công nghệ cũ lạc hậu từ những năm 1960 của thế kỷ XX.

Công ty cổ phần Đông Á, cũng nâng công suất các sản phẩm chủ lực như NaOH đạt 18.000/ năm, HCL đạt 20.000 tấn/năm, Javen là 2.400 tấn/năm. Tổng công ty Giấy Việt Nam cũng đảm bảo sản xuất NaOH đạt 80 tấn/năm, HCL đạt 34 tấn/năm, NaClO đạt 26,2 tấn/năm, Clo là 49 tấn/năm... Nhờ mở rộng thị trường, các doanh nghiệp kinh doanh hóa chất công nghiệp cũng đã tăng khối lượng kinh doanh lên 120.000 tấn/ năm.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Giám đốc Sở Công Thương Phú Thọ cho biết, ngành công nghiệp hoá chất đã có bước phát triển vượt bậc và đạt được nhiều thành tựu to lớn, đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, ngành cũng phải đối mặt với thách thức lớn về môi trường và xã hội; trong đó, tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực hóa chất nhưng công nghệ cũ, quy mô sản xuất vừa và nhỏ, chưa có khả năng tạo bước phát triển đột phá. Một số công trình, dự án hóa chất chậm tiến độ do gặp khó khăn về vốn, giá vật tư lên cao... Bên cạnh đó, sản phẩm phục vụ nội địa là chính nhưng mẫu mã, chủng loại chưa đa dạng, chủ yếu là sản phẩm truyền thống. Quy mô sản xuất hầu hết thuộc loại nhỏ, các sản phẩm khác như pin, ắc quy mặc dù có những tiến bộ về công nghệ, song chưa phải là công nghệ tiên tiến của khu vực.

Bên cạnh đó, việc sắp xếp, đổi mới cổ phần hóa doanh nghiệp chậm, gặp nhiều khó khăn, lực lượng lao động dư thừa. Việc nghiên cứu, xây dựng quy hoạch và dự báo tình hình chưa lường hết được khó khăn, chưa sát thực tế, chưa kịp thời giải quyết được khó khăn, vướng mắc trong sản xuất, kinh doanh. Sự liên doanh, liên kết giữa các doanh nghiệp trên địa bàn còn yếu, chưa tập hợp được sức mạnh để tranh trên thị trường. Sự tiếp cận của các doanh nghiệp với thị trường nước ngoài trong xu thế hội nhập còn hạn chế… 

Thu hút dự án thân thiên môi trường

Ông Nguyễn Thanh Hải - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ cho biết, để phát triển ngành công nghiệp hóa chất có trọng tâm, trọng điểm theo hướng phát triển bền vững, công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, UBND tỉnh Phú Thọ ban hành kế hoạch phát triển ngành công nghiệp hóa chất tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021- 2030, định hướng đến năm 2040.

Theo kế hoạch, tỉnh sẽ tiếp tục duy trì sản xuất các sản phẩm là thế mạnh của tỉnh đã đầu tư sản xuất như xút, clo, gia ven, axít sunfuric... tạo điều kiện cho sản xuất các loại hoá chất phục vụ nông nghiệp, phù hợp với nhu cầu phát triển nông nghiệp sạch. Cùng đó, tỉnh khuyến khích doanh nghiệp đầu tư, chuyển giao công nghệ trong sản xuất nguyên liệu, sản phẩm trong lĩnh vực hoá dược.

Đặc biệt, tỉnh không thu hút các doanh nghiệp, không định hướng sản xuất hóa chất độc hại thuộc nhóm độc hại vào địa bàn thành phố Việt Trì, huyện Thanh Thủy, thị xã Phú Thọ cũng như khu vực đầu nguồn nước, các con sông; tập trung xây dựng các dự án hóa chất có quy mô lớn, công nghệ hiện đại tại khu, cụm công nghiệp.

Đồng thời, hình thành chuỗi tham gia sâu vào mạng lưới sản xuất ngành công nghiệp hóa chất trong cả nước, để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp sản xuất hóa chất trên địa bàn. Tỉnh cũng sẽ xây dựng kế hoạch di dời dự án sản xuất hoá chất tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng môi trường, môi sinh tại khu vực thành phố Việt trì vào các khu công nghiệp.

Cùng đó, tỉnh cũng kiện toàn quản lý nhà nước về công nghiệp, khắc phục sự trồng chéo, phối hợp thiếu đồng bộ, chưa hiệu quả giữa các cấp, ngành gây cản trở cho phát triển của ngành hóa chất; tập trung chỉ đạo hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thủ tục  đầu tư, nâng cao hiệu quản lý nhà nước đối với phát triển công nghiệp

Cùng đó, xây dựng hệ thống chính sách ưu đãi, thông thoáng gắn với xúc tiến đầu tư thu hút đầu tư từ nguồn vốn trong và ngoài nước đầu tư vào phát triển công nghiệp vật liệu; có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp chuẩn bị mặt bằng, xây dựng hạ tầng khu cụm công nghiệp.

Đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu, xúc tiến tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa; xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ danh nghiệp vừa và nhỏ đổi mới công nghệ.

Tỉnh phấn đấu tốc độ tăng trưởng giá trị tăng thêm giai đoạn 2021-2025 đạt 5,8-6,0%/năm và giai đoạn 2026-2030 đạt 10,05%/năm; trong đó, các sản phẩm chủ lục, có thế mạnh như  PAC nâng công suất lên 350.000 tấn/năm; xút đạt công suất 550.000 tấn/năm.

Sản phẩm phân hữu cơ, hữu cơ khoáng, hữu cơ khoáng vi sinh công suất cũng nâng công suất lên 50.000-100.000 tấn/năm. Đồng thời, tỉnh cũng sẽ phát triển mạnh các nhóm phân ngành hoá dược, điện hóa học, nhóm sản phẩm hoá chất tiêu dùng.