Khởi sắc nơi biên cương

 An cư để lạc nghiệp

Giữa vùng núi cao gió lộng, nơi những con đường uốn quanh theo sườn núi, một diện mạo mới đang dần hình thành trên mảnh đất biên cương Sì Lở Lầu. Nơi đây, những mái nhà tạm xiêu vẹo, dột nát trong sương mù đã được thay bằng những ngôi nhà xây vững chãi, kiên cố. Điển hình như ngôi nhà của gia đình anh Phùng Láo Lở, ở bản Mồ Sì San. Năm 2025, sau khi được Nhà nước hỗ trợ 60 triệu đồng, anh Lở vay mượn thêm để xây dựng căn nhà mới 2 tầng rộng 120m², với tổng chi phí khoảng 400 triệu đồng. Đến nay, công trình đang hoàn thiện, là bước khởi đầu cho hành trình phát triển kinh tế của cả gia đình.

Phấn khởi khi sắp được ở trong ngôi nhà mới, anh Phùng Láo Lở chia sẻ: “Trước đây, mình ở nhà đất khó khăn lắm. Sau khi được Nhà nước hỗ trợ 60 triệu, mình cố gắng làm và vay mượn thêm để xây nhà. Làm xong nhà mới rồi mình sẽ cố gắng lao động, chăm chỉ làm việc hơn nữa để ổn định cuộc sống gia đình”.

Hiện thực hóa giấc mơ an cư cho hộ nghèo, hộ cận nghèo là đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng biên giới, xã Sì Lở Lầu đã chủ động rà soát chính xác đối tượng cần hỗ trợ, đồng thời sử dụng hiệu quả các nguồn hỗ trợ từ Chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình xóa nhà tạm và sự ủng hộ của doanh nghiệp, người dân. Quá trình triển khai có sự giám sát chặt chẽ, phân công cán bộ phụ trách từng bản hỗ trợ, hướng dẫn người dân đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng.

Anh Vũ Văn Tỉnh, cán bộ Phòng Kinh tế, xã Sì Lở Lầu, cho biết, khi được lãnh đạo xã giao phụ trách chương trình xóa nhà tạm nhà dột nát, anh thường xuyên động viên bà con xây dựng nhà, đảm bảo cuộc sống ổn định để phát triển kinh tế tốt hơn. Quá trình thực hiện, anh thường xuyên đôn đốc bà con, huy động các lực lượng cùng các ban, ngành đoàn thể phối hợp hỗ trợ các hộ gia đình để đảm bảo kế hoạch đề ra.

Với cách làm phù hợp, đến nay xã Sì Lở Lầu đã hoàn thành 346 ngôi nhà được hỗ trợ. Mỗi ngôi nhà mới không chỉ là một tổ ấm mà còn là ngôi nhà mơ ước, giúp người dân vùng biên ổn định cuộc sống, từng bước vươn lên thoát nghèo và phát triển toàn diện.

Anh Phùng Chin Quang, ở bản Mồ Sì San, tâm sự: “Tôi thấy Chương trình xóa nhà tạm rất ý nghĩa đối với các hộ nghèo trên địa bàn xã, bản thân tôi cũng tham gia ủng hộ ngày công để giúp bà con vận chuyển gạch với mong muốn các hộ sớm an cư, ổn định cuộc sống”.

Mở hướng phát triển kinh tế

Thời gian qua, xã Sì Lở Lầu đã triển khai thực hiện hiệu quả các nguồn lực từ Chương trình mục tiêu quốc gia. Qua đó, giúp đồng bào các dân tộc trên địa bàn mạnh dạn thay đổi “Nếp nghĩ, cách làm”, tận dụng tiềm năng, lợi thế về khí hậu, thổ nhưỡng để đẩy mạnh phát triển kinh tế với nhiều mô hình cụ thể, thiết thực. 

Tận dụng địa thế ở độ cao trên 1.500m so với mực nước biển, khí hậu quanh năm mát mẻ, những cánh rừng già xanh mướt, xã Sì Lở Lầu đã tuyên truyền, vận động người dân trên địa bàn trồng và nhân rộng giống sâm Lai Châu theo hướng sản xuất hàng hóa, bền vững, tạo sinh kế cho người dân.

Quá trình trồng sâm, các hộ gia đình đã tuân thủ nghiêm các quy trình, kỹ thuật trong làm đất, bón phân, phòng trừ sâu, bệnh, tỉa lá, thu hoạch hạt. Chủ động kiểm tra, theo dõi tình hình sinh trưởng của sâm theo từng giai đoạn. Nhờ đó, đã có nhiều hộ dân mạnh dạn trồng, nhân giống sâm và có thêm nguồn thu nhập.

Dưới tán rừng mát rượi của các bản làng trong xã, những năm gần đây, người dân Sì Lở Lầu không chỉ cấy lúa, trồng ngô hay chăn nuôi gia súc như trước, mà còn tận dụng khí hậu mát mẻ, đất đai màu mỡ để phát triển cây dược liệu quý.

Tính đến nay, toàn xã Sì Lở Lầu đã có trên 400ha cây dược liệu các loại, như: Thảo quả, sa nhân tím, sâm Lai Châu, hoàng tinh, thất diệp nhất chi hoa, tam thất. Nhờ nguồn thu từ dược liệu, từ một vùng đất còn nhiều khó khăn, đến nay, nhiều hộ dân đã có thu nhập ổn định, đời sống cải thiện rõ rệt.

Phó Chủ tịch UBND xã Sì Lở Lầu Nguyễn Chí Thanh cho biết, xã định hướng cây sâm Lai Châu có tiềm năng phát triển, hiện trên địa bàn đã có hơn 10ha sâm phát triển tốt. Thời gian tới, xã phát triển thêm khoảng 15ha, đồng thời xúc tiến làm việc với các nhà đầu tư với mục tiêu phát triển vùng trồng sâm Lai Châu đạt 500ha.

Trong các loại cây dược liệu, sâm Lai Châu và thất diệp nhất chi hoa là hai giống cây được người dân ưu tiên lựa chọn. Đây là những dược liệu có giá trị kinh tế cao, phù hợp với khí hậu địa phương. Hiện bà con ở Sì Lở Lầu canh tác hoàn toàn theo hướng tự nhiên, cây phát triển chậm, củ to, giá trị kinh tế vì thế càng cao, người dân có thu nhập để cải thiện cuộc sống.

Anh Lý Vần Niền, ở bản Tân Séo Phìn, cho biết, nhờ trồng dược liệu, gia đình anh mỗi năm bán cây thu được 40-50 triệu. Nhờ nguồn thu từ dược liệu, cuộc sống của gia đình anh ổn định hơn trước rất nhiều.

Cùng với trồng dược liệu, người dân Sì Lở Lầu đã chủ động, tích cực thay đổi “Nếp nghĩ, cách làm” trong mô hình chăn nuôi, từng bước áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất theo hướng hàng hóa. Tiêu biểu như mô hình nuôi cá hồi của anh Tẩn Láo San ở bản Tô Y Phìn. 

Được đầu tư từ cuối năm 2024, quá trình nuôi anh Tẩn Láo San chú trọng lựa chọn cá giống khỏe mạnh, có nguồn gốc rõ ràng; thực hiện nghiêm công tác phòng, chống dịch bệnh cho cá; đảm bảo nguồn thức ăn, nhiệt độ nước và nguồn nước sạch sẽ với hệ thống lọc nước và thoát nước hiện đại. Để quản lý tốt, anh còn lắp 5 camera kết nối với điện thoại để theo dõi, giám sát khu vực nuôi cá. Nhờ đó, cá sinh trưởng và phát triển tốt, từ hơn 1.000 con cá ban đầu, hiện anh duy trì nuôi khoảng 3.000 con cá, hứa hẹn sẽ mang lại thu nhập cao trong thời gian tới.

Hiện trên địa bàn xã Sì Lở Lầu có 40 bể nuôi cá nước lạnh với thể tích thương phẩm là 2.500m3 và gần 200m3 cá giống, tập trung chủ yếu ở các bản: Pờ Xa, Lao Chải, Tô Y Phìn. Với những giải pháp, cách làm cụ thể trong phát triển cá nước lạnh, sản lượng thu hoạch cá tăng theo từng năm. Sản lượng thu hoạch cá nước lạnh 7 tháng đầu trên địa bàn xã Sì Lở Lầu đạt 16 tấn. Nghề nuôi cá nước lạnh ở Sì Lở lầu đang từng bước khẳng định là một hướng đi hiệu quả trong giảm nghèo và làm giàu cho người dân nơi biên giới.

Ông Dì Văn Minh, cán bộ xã Sì Lở Lầu cho biết, mô hình nuôi cá nước lạnh khá hiệu quả, đem lại kinh tế cho bà con. Đây là mô hình phù hợp với tiềm năng, thế mạnh và hướng phát triển kinh tế của xã. Thời gian sắp, xã tiếp tục phát triển mô hình nuôi cá nước để tạo công ăn việc làm cho bà con và phát triển kinh tế địa phương.

Bằng nhiều việc làm thiết thực, Sì Lở Lầu hôm nay đang dần viết nên câu chuyện đổi thay ngoạn mục từ sự lãnh, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương và từ chính những nỗ lực vươn lên của người dân. Giờ đây, tỷ lệ hộ nghèo của xã còn 44,84%, giảm bình quân 5,29%/năm; người dân vùng biên an cư, có cuộc sống mới tươi sáng hơn, bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc. Đây là minh chứng sống động cho tinh thần "Không để ai bị bỏ lại phía sau", là kết quả của sự chung tay giữa Đảng, Nhà nước và người dân trong hành trình dựng xây cuộc sống ấm no, bền vững ở vùng biên giới Tổ quốc.