Bộ mặt miền núi Yên Bái thay đổi từ tín dụng chính sách

Yên Bái là tỉnh miền núi thuộc vùng Tây Bắc Bộ, giàu tiềm năng, lợi thế về đất đai, khoáng sản, giao thông và du lịch; song nhiều địa phương của tỉnh vẫn còn khó khăn, nhất là hai huyện vùng cao Trạm Tấu, Mù Cang Chải nằm trong số các huyện nghèo nhất nước. Năm 2021, toàn tỉnh còn 39.721 hộ nghèo, tương ứng với tỷ lệ 18,07%.

Để hỗ trợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số phát triển kinh tế, xã hội, những năm qua, tỉnh Yên Bái đã nỗ lực triển khai thực hiện các chương trình, dự án của Nhà nước dành cho miền núi như Chương trình 134, 135, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, trọng tâm là Chỉ thị số 40 - CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội” (Chỉ thị).

Theo đại diện Tỉnh ủy Yên Bái, ngay từ năm đầu tiên thực hiện Chỉ thị (2014) cho đến nay, các cấp ủy Đảng trên địa bàn luôn quan tâm, chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động tín dụng chính sách. Cùng với đó, chính quyền từ tỉnh đến huyện, xã đã ưu tiên bổ sung nguồn vốn ngân sách chuyển sang Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác.

Trong suốt 10 năm thực hiện Chỉ thị mới của Đảng, nhờ chú trọng công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện về mọi mặt của các cấp ủy, chính quyền; cùng sự vào cuộc cả hệ thống chính trị trên địa bàn; đã tiếp thêm năng lực và hiệu quả cho hoạt động của NHCSXH tỉnh Yên Bái. Cụ thể, UBND tỉnh đã chỉ đạo ngành tài chính tham mưu, ưu tiên bổ sung nguồn vốn cho NHCSXH để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác. Mặt khác, còn hỗ trợ kinh phí ngân sách mua sắm phương tiện, máy móc phục vụ công tác, góp phần nâng cao hiệu quả, năng lực hoạt động của tín dụng chính sách.

Hầu hết UBND các huyện, thị xã, thành phố trực thuộc hàng năm đều trích ngân sách chuyển sang NHCSXH để cho vay các đối tượng chính sách đặc thù tại địa bàn. Mặt trận Tổ quốc tỉnh cũng phối hợp với NHCSXH vận động các nguồn lực từ cuộc vận động vì người nghèo, bổ sung nguồn vốn cho tín dụng chính sách.

Tính đến ngày 30/6/2024, nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác đã lên đến 217,2 đồng, tăng 204,5 tỷ đồng so với thời điểm trước khi có Chỉ thị 40, trong đó ngân sách cấp tỉnh đạt 1,79 tỷ đồng, ngân sách cấp huyện là 37 tỷ đồng. Nhờ đó, tổng nguồn vốn chính sách toàn tỉnh đã đạt xấp xỉ 5.300 tỷ đồng, tăng 3.573 tỷ đồng so với 10 năm trước.

Cũng từ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, ban ngành, song hành với việc tiếp nhận các nguồn lực, nguồn vốn ở nhiều nơi trong 10 năm thực hiện Chỉ thị 40, cán bộ, nhân viên NHCSXH tỉnh Yên Bái đã kiên trì, năng động đổi mới quy trình thủ tục, phương thức cấp tín dụng, đáp ứng đầy đủ, nhanh chóng nhu cầu vay vốn phục vụ sản xuất kinh doanh của hộ nghèo và các đối tượng được thụ hưởng chính sách tín dụng ưu đãi của Nhà nước.

Đồng bào trên non ngàn Hoàng Liên Sơn nhớ như in những cán bộ tín dụng chính sách trong trang phục áo hồng hoa sen, chẳng quản ngại gian lan vất vả, khi thì vượt đèo cao, lúc lại băng suối sâu, đem nguồn vốn đến tận Điểm giao dịch của NHCSXH mở tại xã, giúp người nghèo vay vốn thuận lợi. 

Các cán bộ điều hành của Ngân hàng huyện cũng thường xuyên tham gia trực tiếp chỉ đạo công việc giải ngân, thu nợ, cũng như họp bàn với trưởng thôn bản, ban lãnh đạo hội đoàn thể, thực hiện việc xây dựng, củng cố, kiện toàn hoạt động của mạng lưới Tổ Tiết kiệm và vay vốn, nhằm nâng cao chất lượng tín dụng chính sách.

Kết quả, số nợ quá hạn tín dụng chính sách ở Yên Bái luôn trong tầm kiểm soát.

Chính những việc làm, những cán bộ tín dụng chính sách luôn tận tâm, đầy nhiệt thành đó đã góp phần quan trọng trong quá trình thực hiện hiệu quả các Nghị quyết, chính sách của Đảng, Nhà nước, trong đó có Chỉ thị 40, giúp khơi thông dòng chảy vốn tín dụng chính sách về tới thôn, bản, để người nghèo và các đối tượng chính sách có vốn phát triển sản xuất, tạo sự chuyển biến rõ rệt trong cách nghĩ, cách làm để thoát nghèo nhanh, làm giàu chính đáng.

Sau 10 năm thực hiện Chỉ thị 40, nguồn vốn ưu đãi về cùng các nguồn lực khác như thủy lợi, khoa học kỹ thuật đã góp phần đổi thay diện mạo nông thôn và nâng cao đời sống người dân Yên Bái rất nhiều. Thế mạnh nông nghiệp, thủy sản, ngành nghề truyền thống được lựa chọn. Toàn dân, toàn địa phương thi đua xuống đồng, lên rừng tạo nguồn thu, tăng thu nhập cho mình.

Đơn cử như gia đình anh Giàng A Lý, 30 tuổi, dân tộc Mông, ở bản Chế Tạo, xã Chế Tạo huyện Mù Cang Chải, vay 50 triệu đồng vốn dành cho hộ nghèo từ năm 2019. Với nguồn vốn ưu đãi đó, anh Lý quyết định xây dựng mô hình kinh tế tổng hợp. Nhờ đức tính lao động cần cù và sự mạnh dạn ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi, ngày nay, anh Giàng A Lý có hẳn một cơ ngơi với đàn trâu 8 con béo khỏe, 3 ha keo xanh tốt, 8 sào vườn cây ăn quả đặc sản sai trĩu cành, hàng năm thu lãi cả trăm triệu đồng.

Chủ tịch UBND xã Chế Tạo, ông Sùng A Dinh, cho biết: Từ khi thực hiện Chỉ thị 40 của Đảng, đồng bào Mông ở 7 bản trong xã được vay vốn chính sách rất thuận lợi, kịp thời. Đảng bộ chính quyền xã luôn phối hợp nhịp nhàng với NHCSXH làm tốt công tác động viên, hướng dẫn bà con sử dụng vốn vay đúng mục đích phát triển sản xuất, xây dựng nhiều mô hình trồng trọt, chăn nuôi, thu kết quả kinh tế cao. Nhờ thực hiện tốt các chính sách của Nhà nước, hộ nghèo ở xã Chế Tạo không ai bị bỏ lại phía sau.

Chỉ thị 40 đã thực sự đi vào cuộc sống ở tỉnh Yên Bái. Cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến huyện xã và các ban ngành đoàn thể luôn quan tâm, lãnh đạo và tổ chức thực hiện công tác tín dụng chính sách.

Giám đốc NHCSXH tỉnh Yên Bái, ông Nguyễn Thanh Hải cho biết: Đến 30/6/2024, trên địa bàn tỉnh Yên Bái đang triển khai 18 chương trình tín dụng chính sách, với 87,083 hộ gia đình được vay vốn, tổng dư nợ 5.284,4 tỷ đồng. Trong đó, riêng dư nợ chương trình cho vay đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo chiếm 52,8% tổng dư nợ. Tỷ trọng vốn đầu tư vào hoạt động sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế hộ gia đình chiếm 84,6%. Vốn tín dụng chính sách đã thực sự giúp hộ nghèo, hộ chính sách nâng cao thu nhập, đảm bảo đời sống và từng bước thoát nghèo; góp phần thực hiện tăng trưởng kinh tế, ổn định giá cả, kiềm chế lạm phát; giúp giảm tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh mỗi năm từ 3-4% (tỷ lệ hộ nghèo giai đoạn 2011-2015 giảm từ 24,23% xuống còn 16,2% giai đoạn 2016-2020 giảm từ 32,2% còn 7,04% giai đoạn 2021-2024 giảm từ 18,7% còn 9,16%).

Việc triển khai hoạt động tín dụng chính sách xã hội không những tạo điều kiện về vốn, mà còn giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách thay đổi nhận thức, tư duy về kinh tế, từ việc trước đây quen với được nhà nước trợ cấp, cho không; đến nay các hộ dân đã chủ động tham gia vào TK&VV mạnh dạn vay vốn để làm ăn phát triển kinh tế gia đình, tính toán hiệu quả vốn vay, thực hành tiết kiệm để trả nợ gốc và lãi.

Cụ thể, số lượt hộ vay vốn đã vượt qua ngưỡng nghèo 91,985 hộ; Tỷ lệ giảm nghèo bình quân từ 3-4% năm. Số học sinh sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn đi học 1.045 học sinh, sinh viên; Số lao động được tạo việc làm từ quỹ quốc gia về việc làm 21.986 lao động. Số công trình nước sạch vệ sinh môi trường ở nông thôn được xây dựng 119.186 công trình; Số căn nhà cho hộ nghèo và đối tượng chính sách 3.660 nhà; Có 38.050 lượt hộ sản xuất kinh doanh, thương nhân ở các xã thuộc vùng khó khăn được vay vốn để thực hiện phương án kinh doanh, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.

Công cuộc giảm nghèo và an sinh xã hội bền vững của tỉnh Yên Bái đã đạt những kết quả to lớn. Thời gian tới, cùng các cấp, các ngành NHCSXH Yên Bái vẫn bền bỉ chung sức, đồng lòng nỗ lực thực hiện Chỉ thị 40 và Kết luận 06 của Ban Bí thư, tiếp tục huy động mọi nguồn lực, chuyển tải nhanh chóng, an toàn nguồn vốn về tận các miên quê, đến đúng các đối tượng thụ hưởng, góp phần đẩy mạnh phong trào thi đua “Yên Bái chung tay vì người nghèo, không để ai bị bỏ lại phía sau”, làm đổi thay cả vùng dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Yên Bái.