Ảnh phân giải cao Trung Quốc rầm rộ xây đảo nhân tạo

Những tấm ảnh chụp từ vệ tinh với độ phân giải cao được công bố đầu tháng 3 năm nay cho thấy các hoạt động xây dựng căn cứ quân sự của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam diễn ra rầm rộ với những khu vực được cải tạo nằm ở bãi Vành Khăn, bãi Xu-bi, bãi Chữ Thập cùng nhiều bãi san hô khác.


Trung Quốc đang nhanh chóng, một cách trái phép, biến nhiều bãi san hô của quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam thành các căn cứ quân sự của nước này. Đây được xem là một phần trong chiếc lược củng cố vị trí của Trung Quốc trên Biển Đông, bất chấp những phản đối của các nước trong khu vực và thế giới.

Những căn cứ mới xây dựng này nhiều khả năng được Trung Quốc sử dụng để gây sức ép lên các hoạt động quân sự cạnh tranh khác trong khu vực. So với mục đích hỗ trợ và tăng cường giám sát không lưu trong bối cảnh Trung Quốc dự tính thiết lập vùng cấm bay (ADIZ) trên Biển Đông, những căn cứ mới có vẻ như mang nhiều tiềm lực hơn thế.

Bãi Chữ Thập

Cách đường bờ biển Trung Quốc hơn 1.000km, tính đến tháng 3/2015, bãi Chữ Thập đang tiệm cận đến việc trở thành một căn cứ hải quân/không quân kết hợp lớn hơn bất kì căn cứ nào cùng loại trên quần đảo Trường Sa.

Căn cứ mới này có một cảng biển có thế đón những tàu hải quân lớn nhất của Trung Quốc, cũng như sở hữu một đường băng đủ dài (3.300m) cho các máy bay chiến đấu và hỗ trợ của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), Hải quân và Không quân Trung Quốc. 

Cảng mới xây ở bãi Chữ Thập cho phép Trung Quốc tiếp cận nhanh đến các vùng nước sâu (2.000m, chỉ cách bờ vài km), một cảng biển phù hợp cho việc làm căn cứ tàu ngầm hơn các vùng nước nông quanh cảng của hạm đội Nam Hải tại đảo Hải Nam.

Bãi Gạc Ma


Những công trình mới được xây dựng tại bãi Gạc Ma khả năng bao gồm các tháp radar (hoặc chống máy bay), các ụ súng và một tòa nhà lớn, nhiều tầng với diện tích trên 530m2. Tuy nhiên, trái ngược với những thông tin trước đó, không có dấu hiệu của việc xây dựng đường băng.

Bãi Vành Khăn

Tại bãi Vành Khăn, một chiếc tàu nạo vét bồi đắp một khu đất mới ở mép phía nam trong khi đó một khu đất khác chưa từng được đưa tin cũng đang thành hình ở rìa phía tây.


Cùng lúc đó, hoạt động xây dựng cũng diễn ra tại bãi Tư Nghĩa, bãi Ga Ven và bãi Châu Viên với các tòa nhà cao tầng, tháp radar và có khả năng có các ụ súng cùng những bức tường gia cố biển lẫn các bãi đậu tàu đã hoặc gần như hoàn thành. Các tòa nhà tại bãi Tư Nghĩa và Ga Ven gần như đồng nhất, và tương tự với tòa nhà ở bãi Gạc Ma.


Tại hai địa điểm ở phía tây nam bãi Xu-bi, khu đất mới đang hình thành với sự hiện diện của bốn tàu nạo vét và trên 10 tàu xây dựng liên quan.



Ở mũi phía bắc của bãi Én Đất có khu vực đất mới hình thành lẫn dấu vết của những tàu nạo vét trên đáy biển gần đó. Tuy nhiên không có con tàu nào xuất hiện trong các tấm ảnh.


Những vùng nước sâu gần tám bãi san hô được phân tích ở đây có thể còn là các kênh hoạt động của tàu ngầm thuộc hải quân các nước khác, ví dụ Mỹ, Việt Nam, Singapore, Nhật Bản… Hải quân Trung Quốc được cho có thể sử dụng những căn cứ mới xây dựng này để triển khai lực lượng quân sự cố định cũng như hỗ trợ các loại hình không quân, hải quân và giám sát chống ngầm khác.


Đô đốc Harry B. Harris Jr. - tân tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương Mỹ, ghi nhận, trong khi các nước tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông chỉ tôn tạo với tổng diện tích chừng 40,46 ha trong hơn 45 năm qua, thì “chỉ trong 18 tháng, Trung Quốc đã bồi đắp tới 1.214,1 ha".


Tại Hội thảo thường niên lần thứ 5 về vấn đề Biển Đông của Trung tâm Nghiên Cứu Chiến lược và Quốc tế (CISI) diễn ra trong tháng này tại thủ đô Washington (Mỹ), một học giả Trung Quốc đã đặt câu hỏi: Philippines cũng có các hoạt động xây dựng tại vùng biển này, cũng như Trung Quốc. Vậy đâu là sự khác biệt hay có một tiêu chuẩn kép ở đây?


Trả lời câu hỏi này, Tiến sĩ Trần Trường Thủy, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Biển Đông của Việt Nam cho biết, sự khác biệt vô cùng lớn trong hoạt động xây dựng này là việc một bên xây dựng với mục đích phòng vệ trong một bên lại xây dựng nhằm mục đích tấn công.


Theo ông Lee Hsiang-Chou, người đứng đầu Cục An ninh Đài Loan, tầm quan trọng mang tính chiến lược của việc Trung Quốc mở rộng sự hiện diện tại quần đảo Trường Sa trở nên rõ ràng vào tháng 9/2014, thời điểm đích thân ông Wu Shengli, tư lệnh của Hải quân Trung Quốc, thân chinh thị sát các cơ sở xây dựng trái phép của nước này.

Ông Lee cũng cho biết Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đích thân cho phép xây dựng 5 địa điểm quân sự mới của Bắc Kinh tại quần đảo Trường Sa.