Ngày 22/5, báo VietNamNet phối hợp với Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông - TT&TT) tổ chức tọa đàm “Tiêu chuẩn an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát”.
Ông Võ Đăng Thiên, Phó Tổng biên tập báo VietNamNet cho hay, xu hướng sử dụng camera giám sát ngày càng phổ biến tại Việt Nam hiện nay. Camera giám sát không chỉ được sử dụng tại các hộ gia đình, mà còn là thành phần quan trọng trong hệ thống Chính phủ điện tử, chính quyền số và thành phố thông minh, giúp giám sát giao thông, an ninh trật tự...
Tuy nhiên, thời gian qua, nhiều hình ảnh đời tư của những nhân vật nổi tiếng bị đưa lên mạng xã hội là lộ lọt từ camera giám sát trong nhà của họ. Bên cạnh đó, camera giám sát sử dụng cho các hệ thống công cộng và chính quyền, nếu không đáp ứng được những tiêu chuẩn, sẽ tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn an ninh quốc gia.
Thực tế hiện nay trên thị trường Việt Nam và nhiều nước khác, hầu hết camera đều có xuất xứ Trung Quốc. Thống kê của các doanh nghiệp cho thấy, có khoảng 90% sản phẩm camera giám sát tại Việt Nam nhập khẩu từ Trung Quốc theo đường chính ngạch và tiểu ngạch. Thậm chí, một số dòng camera hoạt động theo cơ chế cloud, kết nối về server đặt tại nước sản xuất và dữ liệu phải "vòng" qua server này trước khi kết nối vào camera.
Camera là sản phẩm rất nhạy cảm, tiềm ẩn nhiều nguy cơ lộ lọt thông tin. Các sản phẩm camera đang dịch chuyển qua xu thế tương tác trực tiếp với người dùng thông qua ứng dụng di động, thông tin được đẩy lưu trữ trên cloud. Việc thông tin đi vòng qua cloud của các hãng đặt ở nước ngoài dẫn tới rủi ro về an toàn thông tin. Thông tin cá nhân qua bước trung gian khi không có các cơ chế bảo mật sẽ gây rủi ro cho người dùng. Thông tin cá nhân và các hành vi riêng tư có thể bị công khai khi kênh truyền bị chặn hoặc server bị tấn công. Ngoài ra, không loại trừ thông tin cá nhân sẽ bị khai thác mà không có sự xin phép.
Vì vậy, việc ban hành các tiêu chuẩn cho camera và chủ động sản xuất camera Make in Vietnam là nhu cầu cấp thiết để đảm bảo an toàn, an ninh thông tin cho Việt Nam. Trước đó, Bộ TT&TT đã đưa ra tiêu chí về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát trong bối cảnh có quá nhiều camera lưu hành không rõ nguồn gốc, lưu trữ dữ liệu người dùng Việt Nam ở nước ngoài và không có tiêu chuẩn đảm bảo an toàn thông tin cho người dùng.
Theo tiêu chí này, các camera giám sát phải có tài liệu hướng dẫn sử dụng sản phẩm cho người sử dụng. Để đảm bảo an toàn thông tin cho người dùng, camera giám sát phải có tính năng quản lý xác thực và phòng chống tấn công mạng.
Clip ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Nghiên cứu công nghệ Hiệp hội An ninh mạng quốc gia chia sẻ về nguy cơ mất an toàn thông tin từ camera giám sát:
Đặc biệt, Bộ TT&TT đã đưa ra tiêu chí bảo đảm an toàn thông tin dữ liệu người sử dụng cho camera giám sát. Cụ thể, bảo vệ dữ liệu cá nhân thiết bị camera và các dịch vụ liên kết có tối thiểu tính năng cho phép thiết lập, cấu hình địa điểm tại Việt Nam đối với việc xử lý, lưu trữ và khai thác dữ liệu (như: Trên thẻ nhớ, thiết bị ngoại vi, dịch vụ điện toán đám mây đặt tại Việt Nam...) nhằm đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Ông Trần Đăng Khoa, Phó Cục trưởng phụ trách Cục An toàn Thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết: "Việc ban hành bộ tiêu chí có ý nghĩa quan trọng, bởi đây là tiền đề để các doanh nghiệp tham gia sản xuất, nhập khẩu và kinh doanh sản phẩm, thiết bị camera giám sát trên thị trường Việt Nam, triển khai rà soát, đánh giá lại một cách tổng thể nguy cơ mất an toàn thông tin đối với sản phẩm, thiết bị camera do đơn vị mình cung cấp".
“Bộ tiêu chí là bước ban đầu, mang tính khuyến nghị. Từ thực tế với loại camera giám sát, sắp tới, Bộ TT&TT sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng bộ “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát". Với bộ quy chuẩn này, các tiêu chuẩn về mặt kỹ thuật bắt buộc sẽ phải tuân thủ, nhất là tiêu chuẩn về an toàn thông tin, dữ liệu”, ông Trần Đăng Khoa cho biết.
Trong thời gian này, các doanh nghiệp tham gia sản xuất, nhập khẩu và kinh doanh thiết bị camera giám sát cũng cần chủ động khắc phục các lỗ hổng, điểm yếu, nguy cơ gây mất an toàn thông tin còn tồn tại nhằm đáp ứng các yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản được Bộ TT&TT khuyến nghị tại bộ tiêu chí mới ban hành. Đồng thời, sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu an toàn thông tin mạng khi Bộ TT&TT chính thức ban hành "Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về yêu cầu an toàn thông tin mạng cơ bản cho camera giám sát" trong thời gian tới.
Theo Cục An toàn thông tin, thời gian gần đây, đã có những vụ việc lộ lọt thông tin, hình ảnh từ các camera giám sát tại trụ sở các cơ quan, tổ chức, tòa nhà chung cư hay các hộ gia đình, gây ảnh hưởng xấu đến quyền và lợi ích hợp pháp của các cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Vì thế, thông qua việc ban hành bộ tiêu chí, các cơ quan, tổ chức và cá nhân có nhu cầu mua sắm, trang bị các sản phẩm, thiết bị camera giám sát cũng sẽ bước đầu có ý thức hơn trong việc cần phải lựa chọn, tìm kiếm các sản phẩm, thiết bị camera được đánh giá là an toàn.
Khi người sử dụng có ý thức hơn trong việc lựa chọn, mua sắm các sản phẩm, thiết bị camera được đánh giá là an toàn, những sản phẩm, thiết bị camera trôi nổi, mất an toàn thông tin trên thị trường Việt Nam sẽ dần bị loại bỏ, từ đó từng bước hạn chế các nguy cơ mất an toàn thông tin, lộ lọt dữ liệu từ các camera giám sát.
Cũng tại buổi toạ đàm, các doanh nghiệp sản xuất về thiết bị và ứng dụng phần mềm cho camera giám sát kiến nghị sớm thành lập Câu lạc bộ, hiệp hội nhằm liên kết các đơn vị trong cùng lĩnh vực để từ đó có những kiến nghị chung, hỗ trợ xây dựng sản phẩm cạnh tranh với sản phẩm nước ngoài…