Bằng ý chí, nghị lực, nhiều nạn nhân chất độc da cam đã nỗ lực vươn lên phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc.
Anh Nguyễn Văn Hùng ở xã Tiên Sơn, thị xã Duy Tiên là nạn nhân chất độc da cam/dioxin gián tiếp loại 2 (ảnh hưởng từ người cha từng tham gia chiến đấu ở Quảng Trị). Từ khi sinh ra, đôi chân anh đã bên thấp bên cao, bên to bên nhỏ, đi lại khập khiễng, thường bị các bạn trêu đùa, chọc ghẹo nên rất tự ti. Vượt lên mặc cảm, nghĩ đến hoàn cảnh gia đình khó khăn, bố mẹ đau ốm bệnh tật, các em còn nhỏ, càng lớn anh càng ý thức trách nhiệm, trăn trở phải làm sao để thoát được cái nghèo, bù đắp phần nào sự hy sinh, nỗi bất hạnh của bố mẹ. Sau khi tốt nghiệp Trung học Phổ thông, anh không đi học tiếp mà ở nhà tìm cách phát triển kinh tế gia đình. Lúc đầu, anh vay mượn mua một chiếc xe công nông để vận chuyển hàng hóa, vật tư nông nghiệp, vật liệu xây dựng phục vụ bà con trong thôn, xã.
Năm 2001, sau khi xây dựng gia đình, vợ chồng anh nhận thầu 3 mẫu ruộng của hợp tác xã để cấy lúa và chăn nuôi theo mô hình vườn-ao chuồng (VAC). Sau một thời gian, tích lũy được thêm vốn và vay ngân hàng, anh mua một chiếc xe ô tô tải để buôn bán vật liệu xây dựng. Nhờ tích cóp dần dần, vợ chồng anh đã thành lập công ty đầu tư phát triển và xây dựng Hùng Phát với số vốn 5 tỷ đồng, tạo việc làm thường xuyên cho 12 - 15 lao động là con cháu các cựu chiến binh, hội viên Hội Nạn nhân chất độc da cam của địa phương với mức lương từ 4 - 7 triệu đồng/người/tháng.
Không dừng lại ở đó, năm 2018, anh mạnh dạn thành lập công ty may mặc xuất khẩu. Hiện, công ty của anh đang tạo việc làm cho gần 100 công nhân là người địa phương với mức lương trung bình hơn 5 triệu đồng/người/tháng. Bản thân anh và gia đình cũng luôn là những hạt nhân tích cực trong các phong trào, cuộc vận động của địa phương. Cụ thể, gia đình anh đã hiến hơn 100m2 để làm đường giao thông; ủng hộ vật tư, tài chính xây dựng giao thông thôn xóm, đường nội đồng và các công trình phúc lợi của xã với số tiền trên 100 triệu đồng; ủng hộ Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin và các gia đình chính sách trên 20 triệu đồng…
Anh Nguyễn Văn Hùng chia sẻ, vượt qua những tự ti, mặc cảm của bản thân, anh cảm thấy rất tự hào khi có ông tham gia kháng chiến chống Pháp, cả bố và mẹ đều tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Anh luôn tự nhủ phải nỗ lực vươn lên, không cam chịu đầu hàng số phận, làm giàu chính đáng để xứng đáng với truyền thống cách mạng của gia đình. Với anh, hạnh phúc lớn nhất là thấy bố mẹ khỏe mạnh, 3 con chăm ngoan, học giỏi.
Trước cơ ngơi của ông Bùi Gia Viễn, nạn nhân chất độc da cam trực tiếp loại 3, thương binh loại 2, ở phường Đồng Văn, thị xã Duy Tiên (Hà Nam), có lẽ ai cũng cảm thấy khâm phục ý chí nghị lực của người cựu chiến binh nay đã ở tuổi ngoài 70.
Sinh ra trong một gia đình thuần nông nghèo, năm 1968 nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, chàng trai trẻ Bùi Gia Viễn khi đó đã lên đường nhập ngũ và tham gia chiến đấu ở chiến trường Đông Hà (Quảng Trị), nơi mà Mỹ đã dải dày đặc chất độc hóa học. Năm 1973 sau khi được chuyển ra Bắc an dưỡng, ông Viễn quyết định phục viên vì hoàn cảnh gia đình khó khăn. Năm 1986, ông xây dựng gia đình và sinh được 4 người con, trong đó có người con trai cả bị thiểu năng trí tuệ do ảnh hưởng của chất độc da cam và đã mất.
Vượt lên nỗi đau cả về thể xác lẫn tinh thần, không cam chịu đói nghèo, người lính Cụ Hồ năm xưa quyết tâm làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Bắt đầu khởi nghiệp từ 10 con lợn nái, rồi tiếp tục nuôi thêm hơn 500 gà, vịt đẻ, ông còn tận dụng những khu đất bỏ hoang để chăn nuôi đàn trâu 15 - 20 con. Do khu chăn nuôi ở cách xa nhà, bản thân bị thương ở chân phải lại nhiễm chất độc da cam nên việc đi lại chăm sóc vật nuôi tưởng như quá sức với ông. Tuy nhiên, với nghị lực và bản lĩnh người lính đã từng vào sinh ra tử nơi chiến trường ác liệt, ông đã khắc phục khó khăn bằng cách lấy nạng làm bạn, dùng chiếc xe lăn tự lái để dong trâu, dựng lều ngủ nghỉ ngay tại bãi cỏ để tiện cho việc trông đàn vịt. Những nỗ lực của ông đã được bù đắp xứng đáng, từ một hộ nghèo khó khăn, gia đình ông đã có cơ ngơi khang trang, thu nhập 300 – 400 triệu đồng/năm, con cái trưởng thành.
Ông Nguyễn Gia Viễn cho biết, dù khó khăn, vất vả trong cuộc sống nhưng ông vẫn thấy mình may mắn hơn các đồng đội đã hy sinh. Ông có được như ngày hôm nay là nhờ sự quan tâm, giúp đỡ động viên của chính quyền địa phương và các đoàn thể; đặc biệt là, Hội Nạn nhân chất độc da cam đã hỗ trợ cho vay vốn, sau là sự nỗ lực của bản thân đã quyết tâm vượt qua khó khăn để sống xứng đáng là anh bộ đội Cụ Hồ, thương binh tàn nhưng không phế.
Ông Nguyễn Trọng Giao, Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin tỉnh Hà Nam cho biết, những nạn nhân chất độc da cam trên địa bàn Hà Nam đa số có hoàn cảnh khó khăn; trong đó, nhiều người đã cao tuổi, sức khỏe yếu, đời sống còn thiếu thốn nhưng họ đã nỗ lực vươn lên trong lao động sản xuất. Ông Bùi Gia Viễn, anh Nguyễn Văn Hùng là những tấm gương điển hình.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Hà Nam có hơn 11.800 người hoạt động trong vùng Mỹ sử dụng chất độc hóa học. Thời gian qua, Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin các cấp tỉnh Hà Nam đã có nhiều hoạt động thiết thực chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho hội viên. Đến nay, đã có gần 300 lượt hội viên được vay vốn (10 triệu đồng/hội viên trong 3 năm không tính lãi) để phát triển sản xuất. Số tiền vay tuy không lớn nhưng phù hợp với điều kiện sức khỏe của hội viên nạn nhân chất động da cam/dioxin và kinh tế hộ trong việc đầu tư chăn nuôi, trồng trọt tạo nguồn thu nhập cho gia đình.
Thời gian tới, Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tăng cường phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể vận động, kêu gọi các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh ủng hộ xây dựng Quỹ Nạn nhân chất độc da cam để giúp đỡ nạn nhân chất độc da cam trong tỉnh vươn lên trong cuộc sống.