Chương trình Giao lưu “Ký ức một thời” tổ chức tại quận Thanh Khê, Đà Nẵng, nhân kỷ niệm 38 năm Ngày Giải phóng hoàn toàn miền Nam, đã làm cho bao người nấc nghẹn trong niềm cảm phục và tự hào về truyền thống cha anh.
Những nhân chứng lịch sử
Câu chuyện của cựu chiến binh (CCB) Bùi Hồng Khanh, nguyên Cán bộ chỉ huy lực lượng biệt động quận 1 Đà Nẵng, làm sống lại hình ảnh một lớp thanh, thiếu niên còn rất trẻ, nhưng đầy nhiệt huyết diệt thù cứu nước và hết sức mưu trí, dũng cảm trong chiến đấu, lập bao chiến công vang dội ngay từ những năm đầu đánh Mỹ. Người chỉ huy biệt động năm xưa kể lại cách trinh sát mục tiêu bằng trò chơi trốn tìm của các “biệt động nhí”, cách chuyển vũ khí, đạn dược, tài liệu vào thành phố, cách đặt mìn diệt mục tiêu bằng kíp nổ hẹn giờ... Mọi người như được thấy những chiến sĩ trẻ trung, gan góc, bao phen gây khiếp đảm quân thù và góp phần làm nên Mùa Xuân Đại Thắng 1975.
Cảnh tra tấn của cai ngục với các chiến sĩ cách mạng: Đục răng và đóng đinh vào đầu gối. (Ảnh chụp lại). |
CCB Huỳnh Ngọc Kim, một chiến sĩ của đơn vị K36, Khu Đông Hòa Vang, có mặt trong trận tấn công Bộ Tư lệnh Quân đoàn 1 ngụy trong đêm giao thừa Tết Mậu Thân 1968 và bị rơi vào tay địch, kể lại cuộc đấu tranh biến nhà tù đế quốc thành trường học cách mạng. Theo lời người cựu tù Phú Quốc, bao bạn trẻ như thấy lại sự dã man của kẻ thù với những cách tra tấn tàn ác như đục răng, bẻ răng, đóng đinh vào đầu gối, đổ nước xà phòng vào miệng, rồi giẫm lên bụng, kẹp mạch điện vào núm vú, rồi nhấn nút phát điện, nhốt vào chuồng dây thép gai rất chật và rải vôi bột lên...
Cùng với chuyện kể của các nhân chứng lịch sử, là những đoạn phim, những bài thơ, bài hát và khá nhiều hình ảnh tư liệu về cuộc chiến đấu trong tù ngục quân thù, làm cho lớp trẻ hiểu sâu sắc hơn về sự chiến đấu, hy sinh của bao thế hệ để có Tổ quốc độc lập, tự do và cuộc sống thanh bình, yên ấm hôm nay. Chị Nguyễn Quỳnh Dung, sinh viên Trường Đại học Ngoại ngữ Đà Nẵng, xúc động nói: “Nghe các CCB, các hội viên tù yêu nước kể lại một số trận đánh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ và cuộc chiến đấu của các bác trong gông xiềng, nanh vuốt kẻ thù, em rất cảm phục, rất tự hào về lòng yêu nước và truyền thống đấu tranh kiên cường, bất khuất của thế hệ cha anh”.
Khi đã có lý tưởng và niềm tin
Những chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày kể lại phương pháp tổ chức, hoạt động của các chi bộ, chi đoàn trong lao tù đế quốc năm xưa, qua đó, liên hệ với công tác thanh niên và công cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo hôm nay.
Nhiều kiểu tra tấn dã man trong nhà tù đế quốc. (Ảnh chụp lại). |
Cụ Ngô Minh Hoàng, Chủ tịch Hội Tù yêu nước phường Xuân Hà khẳng định, khi lý tưởng cách mạng và niềm tin tất thắng đã tỏa sáng trong tim, thì sức mạnh được nhân lên gấp bội; có lý tưởng, có niềm tin, những con người trong tay không một tấc sắc vẫn đủ sức chiến đấu và chiến thắng mọi cực hình man rợ của quân thù. Các đoàn viên thanh niên nghẹn ngào trong căm hờn và cảm phục trước những hình ảnh tư liệu tại các nhà tù Phú Quốc, Plâycu... Đó là ảnh chụp các kiểu tra tấn man rợ của quân thù đối với những chiến sĩ cách mạng bị sa vào tay chúng. Cụ thể như ảnh chụp một tốp ác ôn đè người tù ra “nướng” trên chảo than đang cháy hừng hực, ảnh hai tên lính hung hăng nện búa tạ vào tấm bê tông đặt ngay trên ngực một người tù gầy guộc, ảnh mấy tốp tay sai khát máu cột dây treo ngược chân người tù kéo lên cao và chận đầu dìm xuống nước...
Đặc biệt, sự có mặt của cụ Trần Hữu Nhã (phường Chính Gián) trong buổi giao lưu đã gây xúc động cho hàng trăm khán giả khi biết cụ là một chiến sĩ Tiểu đoàn R20, bị quân thù đày ải suốt 5 năm ròng (1968-1973) và từng bị tên giám thị phân khu A1, Trại Tù binh Phú Quốc, dùng kèm bẻ gãy 4 cái răng! Người Bí thư chi bộ trong lao tù đế quốc năm nào, cho biết: Chi bộ cũng như chi đoàn trong tù đều hoạt động theo nguyên tắc bí mật, hội họp không có bút tích và thường chỉ biết nhau trong tổ Đảng, hoặc tổ Đoàn từ 3-4 người. Họp bằng cách rỉ tai nhau một cách kín đáo, khéo léo, vậy mà nghị quyết của chi bộ đề ra, các đảng viên, đoàn viên đều nghiêm chỉnh thực hiện, bất chấp xiềng xích, khảo tra, đầu rơi máu chảy.
Theo dòng ký ức của các nhân chứng lịch sử, lớp người tóc bạc và những thanh, thiếu niên, học sinh tham dự buổi giao lưu cùng có chung cảm nhận: Công tác thanh niên bây giờ dù có nhiều khó khăn, công cuộc bảo vệ biển, đảo của Tổ quốc dù còn nhiều gian nan thử thách, nhưng nếu có nhiệt tình tâm huyết, có phương pháp phù hợp, sáng tạo và luôn giữ vững ý chí, niềm tin cách mạng, thì chắc chắn sẽ giành được thắng lợi! “Qua buổi giao lưu, tuổi trẻ chúng mình cảm thấy cần phải phấn đấu nhiều hơn nữa, phải lao động, học tập, công tác tốt hơn nữa, để có đủ khả năng tiếp bước cha anh, kế thừa sự nghiệp cách mạng và làm tròn trách nhiệm đối với quê hương, đất nước”, anh Lê Trường Tiệp, Ủy viên Ban chấp hành Quận Đoàn Thanh Khê chia sẻ.
Bài và ảnh:Lê Văn Thơm