Đường Hồ Chí Minh đoạn đi qua địa bàn tỉnh Đắk Nông. Ảnh: TTXVNTheo kết quả giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Nông, từ 1/1/2016 đến 28/2/2018, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã tiếp nhận 165 đơn thư, gồm 165 vụ việc liên quan đến lĩnh vực đất đai, chiếm tỷ lệ cao so với khiếu nại, tố cáo ở những lĩnh vực khác.
Trong đó, có 109 vụ, việc thuộc thẩm quyền giải quyết và đã giải quyết được 77 vụ việc; số còn lại đang tiếp tục giải quyết theo thẩm quyền. Đơn thư kéo dài, vượt cấp trong lĩnh vực đất đai chủ yếu liên quan đến công tác thu hồi đất, việc bồi thường hỗ trợ về đất và tài sản gắn liền với đất, tranh chấp đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất…
Theo đánh giá của Đoàn giám sát Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Nông, thời gian qua, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh đã được UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo giải quyết và đạt được những kết quả nhất định. Các sở, ban, ngành và chính quyền địa phương đã cơ bản thực hiện đúng quy trình, trình tự, thủ tục trong giải quyết khiếu nại theo điều 30 Luật Khiếu nại. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng đơn thư kéo dài, vượt cấp, gửi tràn lan, tiếp tục khiếu kiên có xu hướng gia tăng.
Nguyên nhân là do công tác chỉ đạo, điều hành và quản lý Nhà nước trên lĩnh vực đất đai còn nhiều tồn tại, yếu kém. Một số địa phương buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát dẫn đến diện tích đất được giao về cho địa phương quản lý bị lấn chiếm, sang nhượng trái phép, xảy ra tranh chấp kéo dài nhưng không có biện pháp xử lý triệt để. Bên cạnh đó, việc thực hiện quyết định giải quyết của các cấp có thẩm quyền đã có hiệu lực pháp luật chưa nghiêm, dẫn đến nhiều vụ việc khiếu kiện kéo dài.
Việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất còn chậm và trong một số trường hợp còn sai sót; công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, chỉnh lý biến động đất đai chưa được theo dõi, cập nhật thường xuyên dẫn đến việc tham mưu chưa đầy đủ, chính xác trong thu hồi đất và giải quyết khiếu nại về đất đai. Trong khi đó, cán bộ, công chức các phòng, ban chuyên môn các cấp được giao nhiệm vụ tham mưu giải quyết đơn của công dân năng lực, trình độ và tinh thần trách nhiệm chưa cao nên công dân phải đi lại nhiều lần, gửi đơn vượt cấp. Nhiều vụ việc đã được giải quyết đúng quy định của pháp luật nhưng cấp huyện, xã chưa có biện pháp tuyên truyền, vận động công dân chấm dứt khiếu nại. Một số trường hợp bị kích động hoặc lợi dụng khiếu kiện để kích động khiếu nại đông người, vượt cấp gây sức ép với cơ quan quản lý nhà nước nhưng việc xử lý chưa nghiêm…
Để giải quyết dứt điểm các vụ việc, hạn chế đơn thư khiếu kiện kéo dài, vượt cấp liên quan đến lĩnh vực đất đai, Đoàn giám sát kiến nghị Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh đề nghị UBND tỉnh, các địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai. Trong đó, tập trung thanh tra vào các lĩnh vực nổi cộm, bức xúc, dễ phát sinh tiêu cực như việc sử dụng đất của doanh nghiệp, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, công tác quản lý sử dụng đất của các địa phương. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; tập trung giải quyết dứt điểm đơn thư tồn đọng và giải quyết kịp thời đơn thư khiếu nại mới thuộc thẩm quyền theo đúng quy định của pháp luật không để xảy ra điểm nóng về khiếu kiện; giải quyết các vụ khiếu kiện kéo dài, phức tạp có dấu hiệu oan sai hoặc vi phạm pháp luật được dư luận quan tâm.
UBND tỉnh Đắk Nông cần thường xuyên kiểm tra, theo dõi, chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương thực hiện nghiêm những quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận giải quyết tố cáo đã có hiệu lực pháp luật. Ngoài ra, chỉ đạo thanh tra các cấp tăng cường thanh tra trách nhiệm việc thực hiện pháp luật về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo của thủ trưởng các đơn vị…