Bình đẳng giới giúp phụ nữ hạnh phúc hơn

Cùng với sự phát triển của xã hội, việc thúc đẩy bình đẳng giới (BĐG) trong các lĩnh vực của đời sống xã hội và gia đình ở nước ta đã và đang mở ra những cơ hội mới cho người phụ nữ.

Có kiến thức giới, bớt “trọng nam, khinh nữ”

Cách đây 16 năm, chị Bé (ở thôn Cao Bồ, xã Yên Hồng, Ý Yên, Nam Định) sinh con lần thứ hai, vẫn là gái. Anh không phải con một cũng không phải trưởng nam nhưng rất thích có con trai để nối dõi. Khi biết vợ lại sinh con gái, anh buồn ra mặt. Vào viện, anh không hỏi thăm được lấy một câu, chỉ chăm chắm đến giường bên kia để bế con người khác, xuýt xoa “Đấy, đẻ được thằng cu thế này mới thích chứ!”. Với gia đình nhà chồng cũng “trọng nam” đến mức khi cháu gái thứ 2 của anh chị bước vào tháng thứ 7 rồi mọi người mới thèm sang nhìn mặt cháu... Từ đó, cuộc sống gia đình chị thường cơm không lành, canh không ngọt vì ngoài lo lắng về kinh tế là nỗi buồn, ấm ức, chán nản của vợ chồng dồn lên nhau bởi lý do “vợ không biết đẻ, không có con trai”...

Việc thúc đẩy bình đẳng giới đã và đang mở ra những cơ hội mới cho người phụ nữ. Ảnh: Lê Phú

Chồng chia sẻ việc nhà

Anh Sơn ở Ấp Bắc (Thanh Bình, Đồng Tháp), trước đó cũng là người mặc nhiên coi mọi việc trong nhà, từ sáng sớm dậy giặt đồ, đi chợ, nấu ăn, dọn dẹp, chở con đi học, dạy con học… là của vợ. Còn anh, ngoài giờ đi làm, về nhà, tịnh không động tay động chân vào việc gì. Anh cũng như rất nhiều đàn ông trong xóm từng quan niệm nếu động tay chân vào việc nhà thì rất xấu hổ, không ra dáng đàn ông. Chừng cách đây 5 năm, khi ở thôn có dự án tuyên truyền BĐG và phòng chống thiên tai tại địa phương, sau khi được mời tham gia, có được các kiến thức về giới, gia đình... mỗi khi về nhà thấy vợ nấu ăn, anh Sơn cũng biết phụ cùng. Thậm chí, một ngày kia, người dân trong ấp còn nhìn thấy anh trong hình ảnh người đàn ông mẫu mực khi anh là “ông xã” đầu tiên của ấp biết bê chậu ra sông giặt đồ cho cả gia đình. Từ ngày cùng làm việc nhà với vợ, anh Sơn nhận ra vợ bớt mệt mỏi hơn, sức khỏe chị được cải thiện hơn và vợ chồng lại có thể vui vẻ, trò chuyện với nhau nhiều hơn. Thậm chí, nhờ chồng chia sẻ việc nhà, vợ anh Sơn lại có nhiều cơ hội hơn để đi học thêm về y tế, tham gia các hội, đoàn thể, từ đó có kiến thức về chăm sóc, xây dựng tổ ấm gia đình hạnh phúc... Mỗi khi rảnh rỗi, anh Sơn mang câu chuyện gia đình mình ra để kể về BĐG cho các ông bạn nhậu cùng nghe. Anh hy vọng một ngày nào đó, họ cũng sẽ có sự thay đổi nhận thức về giới giống như anh.

Công bằng, cởi mở hơn với phụ nữ đơn thân

Cùng với sự thay đổi trong nhận thức về các vấn đề như “trọng nam, khinh nữ”, “coi việc nội trợ chỉ là việc riêng của phụ nữ” thì ngay cả các vấn đề vốn bị coi là “nhạy cảm giới” liên quan đến phụ nữ trong gia đình như phụ nữ sống độc thân, làm mẹ đơn thân... cũng dần được gia đình và xã hội nhìn nhận một cách công bằng, cởi mở hơn. Thời phong kiến, việc phụ nữ không chồng mà chửa sẽ bị cạo trọc đầu, bôi vôi đuổi ra khỏi làng. Ngay cả thời trước chiến tranh, việc cố gắng để có một đứa con ngoài giá thú là "chưa từng tồn tại" ở Việt Nam. Còn hiện nay, mặc dầu, gia đình hoàn chỉnh vẫn là hạt nhân của xã hội nhưng quan điểm sống về tình yêu, hôn nhân, gia đình đã thay đổi nhiều trong đó có việc phụ nữ có nhu cầu làm mẹ đơn thân đã được pháp luật cho phép, bảo vệ. Xu hướng phụ nữ độc thân, làm mẹ đơn thân cũng không còn xa lạ với người Việt Nam. Đã có hàng loạt những nữ nghệ sĩ nổi tiếng đã có lựa chọn “nuôi con một mình” như ca sĩ Phương Thanh, Hiền Thục, Thái Thuỳ Linh, hoa hậu Nguyễn Thị Huyền, diễn viên Việt Trinh, Kiều Thanh, Kim Hiền, MC Thùy Minh, người mẫu Thân Thúy Hà, Dương Yến Ngọc... Xã hội đã không còn giữ cái nhìn quá khắt khe với những người mẹ đơn thân này. Thay vào đó là cái nhìn cảm thông, chia sẻ hơn. Còn theo kết quả cuộc điều tra gia đình Việt Nam do Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch, Tổng cục thống kê, UNICEF và Viện Gia đình và Giới tiến hành mới đây cho biết, tỷ lệ độc thân chiếm khoảng 2,5% dân số Việt Nam, trong đó chủ yếu là nữ giới với tỷ lệ 87,6% tổng số người độc thân.

Mặc dù trong xã hội vẫn còn không ít những khó khăn thách thức liên quan đến vấn đề BĐG như: Định kiến giới vẫn còn tồn tại đây đó, còn nhiều vụ việc bạo lực gia đình xảy ra trên cơ sở giới, những hiểu biết và nhận thức đúng về BĐG trong xã hội... Song, với những thành tựu đã đạt được về BĐG thời gian qua, trong Hội thảo Công ước xóa bỏ mọi phân biệt đối xử với phụ nữ (CEDAW) và BĐG ở Việt Nam vừa diễn ra mới đây (1/2013) do Cơ quan Phụ nữ Liên Hợp Quốc tại Việt Nam với Ủy ban Về các vấn đề xã hội tổ chức đã khẳng định: Việt Nam hiện là quốc gia thuộc nhóm nước đang phát triển đạt kết quả cao và nhanh về chỉ số phát triển giới và BĐG, qua đó góp phần mang lại nhiều cơ hội hơn cho phụ nữ so với nhiều nước có cùng trình độ phát triển trong khu vực Đông Nam Á và châu Á - Thái Bình Dương.

Thu Hiền