'Bệnh lạ' gây tử vong nhanh là do thiếu chất dinh dưỡng

Thời gian gần đây, tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh Điện Biên xuất hiện “bệnh lạ” gây nên cái chết của nhiều người, khiến người dân hoang mang lo lắng. Để làm rõ vấn đề này, nhóm phóng viên TTXVN đã vượt hơn 100km đường rừng đến từng địa bàn xảy ra căn bệnh.



* Căn bệnh lạ khiến người dân hoang mang

Từ cuối tháng 1/2013 đến nay, bản Khon Kén (xã Mường Nhà, huyện Điện Biên) có 6 người chết "rất lạ", trong đó có 3 trẻ em dưới 1 tuổi. Hiện nay nhiều người trong bản bệnh nặng khiến dư luận hoang mang, lo lắng vì sự xuất hiện một bệnh dịch nào đó.

Trưởng bản Lò Văn Tình cho biết: Bệnh xuất hiện, phát tán và gây tử vong rất nhanh. Người bệnh đau chân tay, sưng bụng, chuyển lên ngực, chỉ một ngày một đêm là chết, có người chỉ tối nay bị thì sáng mai đã chết. Sau khi có 6 người chết, cơ quan chức năng xã đã đến phát thuốc, khám bệnh cho từng người trong bản. Từ khi người dân uống thuốc thì không có thêm người nào chết, một số người đang bệnh thấy đỡ dần. Anh Tình đưa chúng tôi đến thăm ông Lường Văn Phênh đang nằm liệt giường. Gia đình ông Phênh cho biết, từ tháng 10/2012 ông đã bị bệnh này, sau đó đưa đi trạm xá điều trị về thì khỏi. Cách đây 3 ngày ông lại có biểu hiện phát bệnh, chân sưng và bụng chướng, chỉ nằm một chỗ không ăn uống được gì.

Giáp với bản Khon Kén là bản Ao Cá thuộc xã Pú Hồng (huyện Điện Biên Đông), gần đây trong bản cũng xuất hiện 3 người chết mà người dân trong bản cho là bị "bệnh lạ". Từ những cái chết gần nhau và câu chuyện về "căn bệnh lạ" khiến người dân ở những vùng này luôn sống trong cảnh lo sợ. Cũng bởi vì chưa hiểu được rõ về căn bệnh nên người dân đã cho rằng đây là một dịch bệnh lây lan. Anh Li A Sui, người dân bản Ao Cá cho chúng tôi xem bàn chân của anh với những đốm thâm đen dưới lòng bàn chân và cổ chân, anh bảo đó là biểu hiện của "căn bệnh lạ". Anh Sui cho biết, thấy nhiều người chết nên lo lắm, bôi thuốc, uống thuốc y tế xã cho rồi mà vẫn chưa khỏi. Nhiều người dân cho rằng bệnh này rất dễ lây nhiễm, vì người Mông ở đây có tập tục người chết sau 3 đến 4 ngày mới chôn nên những ai đến xem người chết mà sức đề kháng yếu thì rất dễ mắc bệnh.

* Bệnh lạ thực chất là do thiếu dinh dưỡng

Trao đổi về vấn đề này, y sĩ Quàng Văn Long, Trưởng Trạm Y tế Mường Nhà khẳng định: Căn bệnh này không phải là dịch bệnh và không lây lan. Ông Long cho biết từ khi xuất hiện những người chết vì bệnh này, UBND xã cùng Trạm Y tế xã đã lên khảo sát, khám bệnh và phát thuốc cho người dân trong bản, trong đó tăng cường các loại thuốc kháng sinh giảm đau, hạ sốt, bổ sung nhiều Vitamin B1… Lãnh đạo Trung tâm Y tế dự phòng huyện Điện Biên cũng đã đến tận bản Khon Kén để nắm bắt tình hình và có biện pháp ngăn chặn căn bệnh kịp thời.

“Chưa thể gọi căn bệnh này một cái tên cụ thể nên nhiều người gọi là “tê tê - say say”, thiếu vitamin hay viêm tê chân tay. Bệnh bắt đầu xuất hiện từ trước Tết Nguyên đán. Biểu hiện bệnh là đau tê mỏi chân tay, mất cảm giác ở vùng da chân tay, một số người bị sưng bắp chân, sau đó chướng bụng, tức ngực dẫn đến khó thở và tử vong. Thời gian từ khi biểu hiện bệnh đến khi chết là gần 1 năm do cơ thể mất sức đề kháng dần, không ăn uống được và gầy yếu rồi chết” – ông Long nói.

Cũng theo ông Long, bệnh này do ăn uống thiếu chất, thiếu vitamin dẫn đến suy nhược cơ thể, người dân không biết nên chỉ đến khi cơ thể mất sức đề kháng, suy sụp mới biết mình mắc bệnh. Một số người dân trong bản lại dùng thuốc đông y đắp lên các vùng sưng nên khiến vùng da thâm đen. Nhiều người mắc bệnh lại ăn cá đông lạnh nhiều dẫn đến cơ thể không thích nghi nên bệnh càng nặng hơn.

Qua kết quả khảo sát tại bản Khon Kén, lãnh đạo UBND xã và Trạm Y tế xã Mường Nhà cho biết trong số 6 người chết từ cuối tháng 1 đến nay chỉ có 2 trường hợp là chết do "bệnh lạ", 4 trường hợp còn lại là do viêm phổi, trong đó có 3 trẻ nhỏ. UBND xã cùng Trạm Y tế tiến hành tuyên truyền, vận động người dân uống thuốc được phát, phòng và chữa bệnh đúng cách, ăn uống đảm bảo hơn. Từ sau khi phát thuốc, khám và chữa bệnh cho người dân đến nay, bệnh đã chững lại và không gây thiệt hại gì thêm.

Y sĩ Lò Văn Miêu, Phó Trạm Y tế xã Pú Hồng cho biết, hiện tại ở xã đã có 3 người chết xác định là do bệnh này ở 3 bản là Huổi Diên, Nà Nênh B và Ao Cá. Trường hợp ở bản Ao Cá có 3 người chết mà người dân đồn là do "bệnh lạ" thì đã được xác minh là 1 người do ăn lá ngón tự tử, người còn lại do cao tuổi. Nguyên nhân bệnh là do thiếu chất dinh dưỡng, người dân ăn uống không đảm bảo, trong khi vẫn phải lao động nặng nhọc dẫn đến suy nhược cơ thể, bệnh không lây nhiễm. Trạm Y tế cùng UBND xã Pú Hồng đã phát thuốc cho người dân trong bản, vận động người dân khám chữa bệnh. Đến nay cũng không có thêm trường hợp nào tử vong.

Ông Đoàn Ngọc Hùng, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Điện Biên cho biết: Trung tâm nhận được thông tin về bệnh cách đây gần 2 tháng. Thời gian vừa qua, Trung tâm Y tế dự phòng hai huyện Điện Biên và Điện Biên Đông cũng đã đến khu vực xảy ra bệnh này và báo lên Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh xác định đây không phải là dịch bệnh và không có tính chất lây lan. Nguyên nhân bệnh do thiếu dinh dưỡng, thiếu hụt vitamin B1 vì vào mùa khô, người dân vùng núi khan hiếm thực phẩm dẫn đến suy dinh dưỡng, gây ra bệnh. Để ngăn chặn căn bệnh này, người dân cần tăng cường uống vitamin B1, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng.

Tuy nhiên, theo lãnh đạo xã Pú Hồng và Mường Nhà, việc vận động bà con khám chữa bệnh cũng gặp nhiều khó khăn. Việc tuyên truyền cho người dân về căn bệnh lạ này cũng không dễ vì hầu hết người dân chủ quan trong việc ăn uống, thiếu kiến thức về y tế nên hoang mang trước những tin đồn cho rằng đây là một dịch bệnh nghiêm trọng. Các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền đến người dân để hiểu về nguyên nhân và thực chất căn bệnh này để tránh gây ra những hậu quả đáng tiếc.


Xuân Tư