Theo trang tin en.defence-ua.com (Ukraine) ngày 11/12, việc chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad ở Syria sụp đổ mở ra một cơ hội lớn cho việc khám phá kho vũ khí và thiết bị quân sự khổng lồ từng thuộc về quân đội chính phủ nước này. Nhiều trang thiết bị trong kho vũ khí của Syria có nguồn gốc từ Nga và Iran, làm tăng thêm tính cấp thiết của việc kiểm soát những vũ khí này.
Hệ thống phòng thủ bờ biển Bastion
Một trong những vũ khí đáng chú ý trong kho trang thiết bị quân sự của Syria là hệ thống phòng thủ bờ biển Bastion mua từ Nga, được trang bị tên lửa chống hạm siêu thanh P-800 Oniks. Tuy nhiên, không có dữ liệu đáng tin cậy nào về số lượng Bastion mà Syria sở hữu.
Với Ukraine, việc tiếp cận một hệ thống Bastion từ Syria có thể giúp phát hiện những điểm yếu của hệ thống này, từ đó phát triển các biện pháp đối phó trên biển và tìm ra cách ngăn chặn các cuộc tấn công tầm xa của Nga bằng tên lửa P-800 Oniks từ Crimea vào đất liền Ukraine.
Các loại tên lửa và hệ thống phòng không
Theo báo cáo quốc phòng toàn cầu "The Military Balance 2024" của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), bên cạnh tên lửa chống hạm, lực lượng chính quyền Assad còn sở hữu một số lượng không xác định tên lửa Tochka-U, Elbrus (đều do Liên Xô phát triển) và tên lửa Fateh-110 từ Iran.
Những tên lửa này không chỉ là tài liệu nghiên cứu quý giá với Ukraine để cải thiện các chiến thuật đánh chặn mà còn giúp phát hiện các thành phần điện tử nhập khẩu từ phương Tây, nhằm ngăn chặn dòng chảy vũ khí vào các quốc gia bị trừng phạt.
Trong khi Elbrus có thể phức tạp để sử dụng như một vũ khí tác chiến, hệ thống Tochka lại dễ dàng chuyển giao cho Lực lượng vũ trang Ukraine, những người đã quen thuộc với thiết bị thời Liên Xô.
Ngoài ra, báo cáo Military Balance 2024 cũng chỉ ra rằng Syria sở hữu ít nhất 20 hệ thống hỏa lực S-300PMU2, tối đa 36 bệ phóng S-125-2M Pechora-2M và một số lượng không xác định các hệ thống tên lửa S-200, Buk và Buk-M2. Tất cả những hệ thống này đều có thể hữu ích trong việc bảo vệ các thành phố của Ukraine trước các cuộc tấn công tầm xa của Nga.
Pháo binh và không quân
Về vũ khí pháo binh của Syria, Ukraine quan tâm đến hệ thống pháo phản lực phóng loạt đa nòng Uragan (220mm) và Smerch (300mm), sử dụng loại đạn pháo đang khan hiếm trên thị trường thế giới.
Về không quân, đến đầu năm 2024, Syria có tổng cộng 184 máy bay quân sự, trong đó nổi bật nhất là 30 máy bay chiến đấu MiG-29. Một số máy bay đã được nâng cấp lên phiên bản MiG-29SM, cho phép sử dụng các loại tên lửa hiện đại như R-77 và Kh-31P.
Ngoài ra, Syria còn sở hữu 10 máy bay ném bom Su-24MK còn lại trong số khoảng 20 máy bay được nhận vào cuối những năm 1980. Về trực thăng, Syria có 4 trực thăng tác chiến chống ngầm Ka-28 và 5 trực thăng Mi-14, mặc dù khả năng hoạt động của chúng có thể rất hạn chế. Tuy nhiên, chúng vẫn có thể cung cấp phụ tùng thay thế cho việc sửa chữa và bảo trì.
Thách thức trong việc chuyển giao vũ khí với Ukraine
Mặc dù kho vũ khí này rất phong phú, nhưng một câu hỏi lớn đặt ra là loại trang thiết bị nào có thể thực sự được chuyển khỏi Syria. Ai sẽ là người đại diện cho chính quyền mới ở Syria để đàm phán về khả năng chuyển giao những vũ khí này?
Thời gian cho các cuộc đàm phán cũng là một yếu tố quan trọng khi Không quân Israel đã thực hiện nhiều cuộc tấn công có hệ thống vào các căn cứ quân sự trên lãnh thổ Syria nhằm phá hủy tất cả các kho vũ khí quan trọng mà chế độ Assad để lại.
Có thể nói, sự sụp đổ nhanh chóng của chính quyền Assad đã tạo ra một tình hình đầy biến động tại Syria. Việc kiểm soát kho vũ khí khổng lồ này sẽ không chỉ ảnh hưởng đến khu vực mà còn tác động đến an ninh toàn cầu trong thời gian tới.