Nghệ thuật trang trí cây nêu của người Co huyện Trà Bồng

Quyết định số 2323/QĐ-BVHTTDL của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch ngày 9/8/2024 đã công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia “Nghệ thuật trang trí cây nêu của người Co” huyện Trà Bồng.

Theo Ủy ban nhân dân huyện Trà Bồng, cũng như cộng đồng các dân tộc anh em Hre, Ca Dong, người Co rất chú ý đến nghệ thuật tạo hình nhằm tạo ra cho nơi cư trú của mình một không gian thẩm mỹ. Cây nêu chính là điểm nổi bật trong nghệ thuật tạo hình của dân tộc Co, cũng có thể coi là tinh túy trong nghệ thuật tạo hình dân gian trong toàn khu vực Trường Sơn - Tây Nguyên.

Trong lễ hội ăn trâu, đồng bào dân tộc Co quây quần quanh cây nêu buộc trâu cúng thần. Cây nêu cao khoảng 5m, từ gốc lên tới ngọn nêu đều có hoa văn. Về màu sắc trang trí cây nêu, người Co chỉ sử dụng 3 màu cơ bản là đỏ, đen, trắng. Đặc biệt, trên đầu nêu có hình tượng chim chèo bẻo là hiện thân của điềm lành trong văn hóa của đồng bào Co. Từ khi ra đời, phát triển và tồn tại đến nay, nghệ thuật trang trí cây nêu đã trở thành loại hình văn hóa mang tính nghệ thuật và sáng tạo cao, trở thành nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Co.

*Cũng trong ngày 17/3, tại Quảng trường 28/8, Huyện ủy , Ủy ban nhân dân huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 50 năm giải phóng huyện Trà Bồng (18/3/1975-18/3/2025).

Đọc diễn văn Lễ kỷ niệm, Bí thư Huyện ủy Trà Bồng Nguyễn Văn Dũng cho biết, nối tiếp đà thắng lợi của quân ta ở chiến trường Tây Nguyên ngày 15/3/1975, quân và dân Quảng Ngãi đã nổ súng phối hợp tiến công tiêu diệt các cứ điểm của quân địch trên địa bàn tỉnh.

Tại Trà Bồng, dưới sự lãnh đạo của Huyện ủy, Ban Chỉ đạo tiền phương của huyện được thành lập; điều động 21 tiểu đội du kích với khoảng 200 đồng chí và hơn 1.000 nòng cốt chính trị, binh vận phối hợp với lực lượng vũ trang chính quy sẵn sàng tổng tiến công và nổi dậy, giải phóng quê hương. Lực lượng vũ trang cách mạng của Trà Bồng tấn công tiêu diệt một số mục tiêu xung quanh và trong quận lỵ, phát động quần chúng nổi dậy phá kiềm, bung dân về làng cũ. Đồng thời điều động một bộ phận lực lượng vũ trang huyện và du kích các xã phối hợp với Đại đội hỏa lực và Tiểu đoàn bộ binh 81 của tỉnh bố trí trận địa phục kích từ Trà Bình đến Dốc Phú (huyện Bình Sơn) để đánh địch tháo chạy khỏi quận lỵ Trà Xuân.

Trước sự tấn công như vũ bão của quân và dân ta trên toàn tỉnh và sự vây ép của quân và dân Trà Bồng, đêm 18/3/1975, toàn bộ quân địch ở Trà Bồng tháo chạy về Bình Sơn để ra Chu Lai. Tiểu đoàn biệt động 69 và toàn bộ ngụy quyền quận, xã, ấp ở Trà Bồng lọt vào trận địa phục kích của ta và bị tiêu diệt phần lớn, một số thoát khỏi trận địa thì chạy bán sống bán chết về Chu Lai, bỏ lại quân trang, quân dụng, khí tài chiến tranh ngổn ngang trên đường; số còn lại thì bị bắt và bị truy bắt. Trong đêm 18/3/1975, Trà Bồng sạch bóng quân địch, quê hương đất quế hoàn toàn giải phóng.

Chiến tranh đã lùi xa nhưng sự kiện ngày 18/3/1975 mãi mãi đi vào lịch sử của huyện Trà Bồng như mốc son chói ngời trong lịch sử đấu tranh giành độc lập, thống nhất nước nhà đầy hào hùng và vô cùng anh dũng suốt 30 năm của Đảng bộ, quân và dân huyện nhà. Trong kháng chiến, đồng bào Co ở Trà Bồng đã một lòng son sắt theo Đảng và Bác Hồ làm cách mạng đến thắng lợi hoàn toàn, được mang họ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Hòa bình được lập lại, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân huyện Trà Bồng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân vượt qua khó khăn, thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hầu hết các chỉ tiêu về kinh tế - xã hội thực hiện đều đạt và vượt kế hoạch đề ra và tăng so với cùng kỳ năm trước. Tổng giá trị sản xuất các ngành tăng 10,3%, trong đó: nông - lâm - thủy sản tăng 19,5%; công nghiệp xây dựng tăng 3,4%; dịch vụ tăng 16,4% so với năm 2023. Tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện từ 29,77% xuống còn 20,08%. Đời sống vật chất tinh thần của người dân từng bước được cải thiện, nâng cao. Trong năm 2024, Trà Bồng đã nỗ lực xóa 1.400 nhà tạm, nhà dột nát.