Những địa phương thiếu nước sạch sinh hoạt chủ yếu nằm ở các huyện Nghi Lộc, Hưng Nguyên, Yên Thành, Kỳ Sơn, Con Cuông… Nguyên nhân thiếu nước sạch chủ yếu là do hệ thống nước sạch từ nhà máy nước chưa được đầu tư và do tại các địa phương này nguồn địa chất phức tạp, cho dù có khoan sâu hàng chục mét vẫn không tìm được nguồn nước sạch đạt chuẩn để cung cấp cho người dân.
Trong khi đó, đây là những địa phương nằm trong vùng khô hạn của tỉnh, vào mùa hè nguồn nước rất khan hiếm. Tại các sông ngòi, ao hồ, mực nước xuống thấp hoặc cạn kiệt, nhiễm bẩn, nhiễm mặn.
Ngay tại xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc chỉ cách thành phố Vinh khoảng 12 km, từ nhiều đời nay người dân vẫn sống trong tình trạng thiếu nước sạch sinh hoạt.
Trước đây, tỉnh Nghệ An và huyện Nghi Lộc đã đầu tư xây dựng trạm cấp nước đóng trên địa bàn xã, với mục đích cấp nước sạch cho người dân. Tuy nhiên, do nguồn nước lấy từ một nhánh sông chảy qua địa bàn xã không đảm bảo vệ sinh, thường cạn kiệt vào mùa hè, trong khi trạm cấp nước này có công nghệ hạn chế và nhiều bất cập khác nên nguồn nước từ trạm cấp cho người dân không đảm bảo, có nhiều ngày rơi vào tình trạng quá bẩn.
Do nguồn nước từ trạm này cung cấp bị nhiễm mặn, không đạt chuẩn nên các đồ dùng (như téc nước, đường dẫn nước, thiết bị vệ sinh, chậu rửa bằng sắt, inox) của người dân trong xã Nghi Diên sau một thời gian sử dụng đã bị gãy vỡ, hư hỏng.
Nghịch lý đối với xã Nghi Diên là tại các xã giáp ranh, như xã Nghi Vạn, Nghi Trung, thị trấn Quán Hành, từ nhiều năm nay người dân đã có nước sạch để dùng được cung cấp từ nhà máy nước đạt chuẩn lấy từ thành phố Vinh và huyện Nam Đàn.
Nước sạch thiếu nghiêm trọng đang ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt của người dân. Nhiều hộ dân đã phải dùng chum, vại hoặc xây bể để chứa nước mưa, nhưng vẫn không đủ để dùng.
Tỉnh Nghệ An đã phê duyệt quy hoạch cấp nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường nông thôn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; trong đó, đến năm 2020 ưu tiên hoàn thành 100% mục tiêu cấp nước sạch cho các đối tượng trường học, trạm y tế xã khu vực nông thôn. Tuy nhiên, hiện nay việc triển khai thực hiện quy hoạch đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.
Người dân mong muốn tỉnh có giải pháp sớm khắc phục tình trạng thiếu nước sạch trầm trọng ở các vùng nông thôn và sớm “khai tử” các nhà máy, trạm cấp nước do cấp xã quản lý, đầu tư kém hiệu quả, nguồn nước và công nghệ xử lý không đạt chuẩn để chuyển sang đấu nối với đường ống cấp nước dùng chung cho các xã trong vùng.
Riêng tại xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc, các hộ dân mong muốn tỉnh Nghệ An và huyện Nghi Lộc ưu tiên đầu tư đấu nối để lấy nước sạch từ các nhà máy nước đạt chuẩn ở thành phố Vinh hoặc huyện Nam Đàn.