Điện Biên có đường biên giới dài hơn 455 km, nằm trên địa bàn 4 huyện là: Điện Biên, Mường Chà, Nậm Pồ và Mường Nhé. Với địa hình chủ yếu đồi núi, có nhiều đường mòn, lối mở, đường tiểu ngạch, nên tội phạm về ma túy thường xuyên lợi dụng để đưa ma túy từ bên kia biên giới vào sâu trong nội địa. Những năm qua, Điện Biên là địa bàn trung chuyển ma túy lớn, cũng chính vì thế mà hoạt động của loại tội phạm này dọc tuyến biên giới ngày càng diễn biến phức tạp. Với tính chất, mức độ, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt và ngày càng manh động, tội phạm ma túy luôn sẵn sàng dùng vũ khí nóng chống trả khi bị phát hiện.
Là lực lượng nòng cốt, chuyên trách đấu tranh với tội phạm về ma túy, Phòng phòng chống ma túy và tội phạm (Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên) đã tăng cường lực lượng, bám nắm các địa bàn trọng điểm về ma túy, quyết tâm không để bị động, bất ngờ xảy ra trong mọi tình huống. Trong quá trình điều tra các chuyên án ma túy phát hiện nhiều đối tượng trong đường dây đều là con em trong dòng họ, hoạt động khép kín. Quá trình vận chuyển ma túy, mỗi đối tượng có các nhiệm vụ khác nhau, đối tượng đi trước cảnh giới, quan sát, khi đảm bảo thấy an toàn liên hệ cho các đối tượng mang hàng vận chuyển vào trong địa bàn tiêu thụ.
Khi ẩn náu, giao dịch, các đối tượng lợi dụng triệt để địa hình phức tạp, đường mòn, lối mở rừng núi, các hang động trên biên giới, thay đổi con người mang vác nhằm đánh lừa các lực lượng chức năng. Đáng chú ý, có chuyên án khi bị bắt giữ, đối tượng còn thỏa thuận với lực lượng chức năng hòng chạy tội. Điển hình là vụ phát hiện, bắt giữ đối tượng Và Thị Sông (sinh năm 1955, trú tại bản Cong Cang, xã Na Ư, huyện Điện Biên) ngày 1/2/2021, khi bị lực lượng chức năng bắt giữ vì hành vi mua bán trái phép chất ma túy, đối tượng đã có hành vi thỏa thuận với các trinh sát để chạy tội.
Theo thống kê của cơ quan chức năng, loại ma túy các đối tượng vận chuyển nhiều trên địa bàn tỉnh Điện Biên trong thời gian gần đây là heroin, hồng phiến và ma túy dạng đá. Những tháng đầu năm 2021, Bộ đội Biên phòng Điện Biên đã liên tiếp triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Đặc biệt, thực hiện tháng cao điểm phòng chống ma túy, từ đầu tháng 6 đến ngày 23/6/2021, lực lượng phòng chống ma túy và tội phạm Bộ đội Biên Phòng tỉnh Điện Biên đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh 30 vụ án về ma túy, bắt giữ 34 đối tượng; tang vật thu 32 kg heroin, 36.000 nghìn viên ma túy tổng hợp, 1 kg thuốc phiện, 21kg ma túy đá cùng nhiều tang vật có liên quan.
Trong đấu tranh với tội phạm ma túy trên biên giới, ngoài Phòng phòng chống ma túy và tội phạm, các Đồn biên phòng trên địa bàn tỉnh cũng đóng góp bằng nhiều chiến công lớn. Điển hình như Đồn Biên phòng Mường Mươn đã quản lý, bảo vệ đoạn biên giới dài gần 22 km, địa bàn phụ trách 3 xã, là một trong những địa bàn phức tạp về mua bán và sử dụng trái phép các chất ma túy.
Đại úy Sùng A Hồng, Phó Đồn trưởng Nghiệp vụ Đồn Biên phòng Mường Mươn cho biết: Để đấu tranh phòng, chống có hiệu quả với tội phạm ma túy, đơn vị đã sử dụng linh hoạt các biện pháp nghiệp vụ, khai thác triệt để nguồn tin do quần chúng nhân dân cung cấp. Đơn vị kịp thời điều tra, xác minh, kết luận các nguồn tin để phục vụ có hiệu quả công tác đấu tranh với loại tội phạm đặc biệt nguy hiểm này trên tuyến biên giới do đơn vị quản lý, bảo vệ. Qua đó, kịp thời phát hiện, đấu tranh và triệt phá thành công nhiều chuyên án, vụ án về ma túy.
Bên cạnh đó, Đồn cũng xây dựng kế hoạch phối hợp với các lực lượng, đặc biệt là lực lượng công an huyện Mường Chà triển khai các biện pháp nghiệp vụ để tổ chức đánh bắt cũng như trao đổi thông tin liên quan đến hoạt động tội phạm. Đồn Biên phòng cũng tăng cường lực lượng xuống địa bàn để bám nắm địa bàn, tăng cường tuần tra, kiểm soát đường mòn qua lại biên giới, kịp thời phát hiện cũng như bắt giữ xử lý theo quy định của pháp luật.
Trong 5 năm qua, lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng xác lập, điều tra, đấu tranh triệt phá hơn 1.000 chuyên án, vụ án; bắt giữ hơn 1.000 đối tượng phạm tội về ma túy; thu giữ trên 160 kg heroin, hơn 1,4 triệu viên ma túy tổng hợp cùng hàng chục kg thuốc phiện, ma túy dạng đá... Những con số này đã minh chứng cho bản lĩnh vững vàng, sự tinh thông nghiệp vụ và tinh thần chiến đấu dũng cảm của mỗi cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng tỉnh, góp phần hạn chế tối đa ma túy thẩm lậu qua khu vực biên giới.
Đại tá Trần Nam Trung, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên cho biết: Trong thời gian qua các lực lượng chức năng đang triển khai nhiều biện pháp quyết liệt để đấu tranh phòng, chống tội phạm, đấu tranh phòng, chống xuất nhập cảnh trái phép và phòng, chống dịch COVID-19. Tuy nhiên tình hình hoạt động của tội phạm ma túy trên địa bàn khu vực biên giới Điện Biên vẫn diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt gây nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng. Với tinh thần chủ động chủ động, tích cực, Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã triển khai quyết liệt và tổ chức đấu tranh có hiệu quả tội phạm ma túy. Các cán bộ, chiến sỹ Bộ đội Biên phòng tham gia công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm về ma túy luôn nêu cao tinh thần cảnh giác, không ngừng nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn thử thách, để hoàn thành xuất sắc kế hoạch công tác đề ra.
Để đấu tranh có hiệu quả với loại tội phạm này, Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng liên quan và lực lượng bảo vệ biên giới phía đối diện, đấu tranh ngăn chặn tội phạm ma túy ngay từ phía ngoại biên. Sẵn sàng đối đầu và quyết liệt đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm ma túy, để bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân ngay từ trên tuyến đầu, nơi phên dậu Tổ quốc.