Nền tảng vững chắc cho năm 2020
Tham dự Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá cao những kết quả kinh tế - xã hội năm 2019 và dẫn đánh giá của Ngân hàng Thế giới: “Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời vẫn đang tỏa sáng ở Việt Nam”.
Theo Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, đánh giá này là có cơ sở khi năm 2019 Việt Nam đã đạt được kết quả tốt hơn năm 2018. Đó là kinh tế tiếp tục tăng trưởng nhanh, đạt trên 7%, cao hơn mức kế hoạch đề ra từ 6,6-6,8%, thuộc nhóm các nước có mức tăng trưởng cao nhất trong khu vực và trên thế giới; quy mô GDP khoảng 266 tỷ đô la Mỹ, bình quân đạt gần 2.800 đô la/người. Đây là con số rất có ý nghĩ chưa từng có trong lịch sử…
Để đạt được những kết quả trên, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, trong bối cảnh kinh tế thế giới, khu vực biến động, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ kiên định mục tiêu đề ra, chủ động xây dựng kịch bản tăng trưởng và phương án điều hành ngay từ đầu năm.
Trong quá trình điều hành, luôn theo dõi, dự báo tình hình, kịp thời để có đối sách phù hợp, đồng thời điều hành chủ động, đồng bộ, linh hoạt các chính sách tài khóa, tiền tệ.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng cũng khẳng định, trong năm qua chính sách tiền tệ đã được hoạch định và thực thi để vừa xử lý được các vấn đề thách thức đặt ra trong ngắn hạn, nhưng cũng kiên định và đạt được các mục tiêu trong dài hạn là ổn định vĩ mô, để hỗ trợ và đạt được tăng trưởng kinh tế bền vững.
Đặc biệt, theo đánh giá của lãnh đạo các địa phương tham gia hội nghị trực tuyến, Chính phủ đã tạo ra những điểm nhấn điều hành rất tích cực, góp phần quyết định sự thành công của năm kế hoạch 2019. Đó là Chính phủ đã khơi dậy khát vọng làm giàu chính đáng, ban hành, sửa đổi bổ sung kịp thời các chủ trương chính sách khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế tư nhân phát triển năng động, bình đẳng, có sức cạnh tranh toàn cầu và trở thành động lực quan trọng dẫn dắt tăng trưởng.
Xác định nông nghiệp, nông dân, nông thôn là thế mạnh, Chính phủ đặt mục tiêu cụ thể cho ngành đến năm 2030 Việt Nam đứng trong 15 quốc gia có nền nông nghiệp phát triển, chế biến nông sản trong nhóm 10 nước hàng đầu thế giới. Coi công nghiệp là trụ cột của nền kinh tế, Chính phủ đã ban hành các chiến lược phát triển, chính sách khuyến khích, giải pháp tháo gỡ rào cản cho doanh nghiệp, qua đó tạo động lực mới, thu hút các doanh nghiệp tư nhân lớn đầu tư.
Trong năm 2019, Chính phủ cũng thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp cơ cấu lại nền kinh tế; trong đó tập trung hoàn thiện thể chế quản lý đầu tư công; nâng cao năng lực hấp thu vốn, khắc phục tình trạng chậm giải ngân.
Một điểm nhấn đáng chú ý được Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Văn Dương và Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ Trần Quốc Trung chỉ ra, đó là trong năm, Chính phủ trực tiếp và chỉ đạo các Phó Thủ tướng, lãnh đạo các bộ, ngành kiểm tra, giám sát đôn đốc việc thực hiện các nhiệm vụ. Nhờ đó, nâng cao tinh thần tự chịu trách nhiệm của các ngành, lĩnh vực, địa phương nỗ lực cao nhất hoàn thành nhiệm vụ của năm.
Theo các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các địa phương cùng với sự chỉ đạo điều hành quyết liệt, chủ động, linh hoạt, sáng tạo từ Chính phủ và các bộ ngành, cùng kết quả tích cực đạt được trong năm 2019 sẽ là tiền đề quan trọng để tự tin hơn khi bước vào năm 2020.
Tuy nhiên, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cũng lưu ý Chính phủ, các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các địa phương tuyệt đối không chủ quan cho nhiệm vụ năm 2020 bởi chất lượng tăng trưởng còn thấp, tính tự chủ nền kinh tế chưa đáp ứng yêu cầu hội nhập, kỷ luật kỷ cương chưa nghiêm, còn né tránh đùn đẩy trách nhiệm.
Tháo gỡ rào cản
Trên quan điểm Hội nghị sẽ là diễn đàn để Chính phủ, các bộ ngành lắng nghe các khó khăn, bất cập từ các địa phương, các bộ, ngành để từ đó toàn hệ thống chính trị cùng tìm giải pháp tháo gỡ, Hội nghị đã nhận được nhiều ý kiến tham gia góp ý từ thực tế địa phương, các bộ, ngành.
Đề nghị chung từ các địa phương gửi tới Chính phủ và các bộ, ngành tập trung vào cải cách các cơ chế, chính sách hỗ trợ địa phương tháo gỡ các rào cản trong sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tiến độ các công trình giao thông trọng điểm, cơ sở hạ tầng tại địa phương.
Cụ thể, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung đề xuất Chính phủ cho phép hoàn thiện thủ tục giải ngân vốn ODA theo tiến độ, để thành phố đảm bảo phần trên cao tuyến đường sắt đô thị số 3 đoạn Nhổn - ga Hà Nội đi vào hoạt động từ quý 4/2020.
Bí thư Thành ủy Cần Thơ Trần Quốc Trung cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải sớm thi công dự án cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Cần Thơ hay đại diện UBND tỉnh Tiền Giang đề nghị Bộ này có chỉ đạo mạnh mẽ với dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận.
Ghi nhận những bức xúc của địa phương, ngay tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo đảm bảo thông xe dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận vào năm 2020 và khánh thành vào năm 2021 khi dự án đã được giải quyết đầy đủ vốn, mặt bằng, đơn vị thi công.
Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải lập các tuyến cao tốcđể sớm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng Đồng bằng sông Cửu Long như đề nghị của lãnh đạo các tỉnh trong vùng tại Hội nghị này.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc Bộ Giao thông Vận tải phải xử lý ngay các nút thắt về công trình trọng điểm, thực hiện lời hứa hoàn thành thu phí không dừng với Quốc hội, Chính phủ khi đã lỡ một năm.
Cũng liên quan đến phát triển cơ sở hạ tầng, tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đề nghị các địa phương trong quý I/2020 hoàn thành rà soát phân loại đánh giá các quy hoạch chi tiết bị điều chỉnh sai quy định và đề xuất giải pháp khắc phục để báo cáo Thủ tướng Chính phủ, qua đó, nâng cao chất lượng hiệu quả đầu tư xây dựng, cũng như quản lý Nhà nước về lĩnh vực này.
Bộ trưởng Phạm Hồng Hà đề nghị, năm 2021 các địa phương cũng hoàn thành phê duyệt đồng bộ và phủ kín toàn bộ các quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết 1/500 thuộc thẩm quyền theo quy định pháp luật.
“Mặc dù đây là công việc lớn, phức tạp có tính liên ngành, nhưng nếu không làm sẽ gây ách tắc toàn bộ các dự án xây dựng và ảnh hưởng đến chất lượng phát triển, nhất là các đô thị”, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà lưu ý.
Tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, Thủ tướng đã giao Bộ Công Thương năm 2020 phải đạt mục tiêu cán mốc xuất khẩu 300 tỷ USD và là năm thứ 5 tiếp tục xuất siêu. Do vậy Bộ Công Thương phải xây dựng các giải pháp để Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Tiếp thu nhiệm vụ này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuần Anh cho biết, xác định việc bảo đảm thị trường cho sản xuất, đầu tư trong nước trong năm 2020 sẽ đối mặt nhiều thách thức, vì vậy Bộ sẽ tiếp tục duy trì môi trường ổn định với các đối tác để thực hiện chiến lược đa phương hóa, đa dạng hóa, tránh sự phụ thuộc quá lớn vào một thị trường. Bộ sẽ đồng hành với các bộ, ngành để tổ chức chương trình hành động, hỗ trợ hiệu quả các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp phát triển thị trường, tổ chức lại sản xuất, hình thành các chuỗi sản xuất để tiếp cận bền vững thị trường quốc tế.
Cùng chung quan điểm về phát triển thị trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường khẳng định, việc phát triển thị trường là khâu quyết định đến sự tăng trưởng của ngành nông nghiệp nói riêng, tăng trưởng nền kinh tế nói chung. Do đó, bên cạnh các thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, ngành đặc biệt coi trọng hướng tới thị trường ASEAN. Bộ Nông nghiệp sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương, các địa phương, doanh nghiệp, ngành hàng chuẩn bị đủ các điều kiện để thực hiện tốt vấn đề này.
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về tiếp tục cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương chủ động ban hành các giải pháp, đẩy mạnh thực hiện các nhiệm vụ này, hoàn thành các mục tiêu đặt ra.
“Đối với các mục tiêu không có khả năng hoàn thành, các bộ, ngành, địa phương chủ động báo cáo và đề xuất với Chính phủ để có biện pháp tháo gỡ, điều chỉnh kịp thời”, Bộ trưởng lưu ý.
Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc nhở địa phương, bộ, ngành nào còn những tồn tại, hạn chế thì cần phải tìm hiểu nguyên nhân từ đâu để có giải pháp khắc phục để vươn lên.
Thủ tướng nhấn mạnh, để hoàn thành mục tiêu năm 2020, các bộ, ngành, địa phương cần không ngừng đổi mới tư duy, xóa bỏ những rào cản tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Các bộ, ngành, địa phương cũng cần có giải pháp khơi thông, huy động hiệu quả mọi nguồn lực để phát triển tốt hơn. Đặc biệt trong năm 2020, Thủ tướng còn yêu cầu các bộ, ngành, địa phương có các chính sách, đột phá về khoa học công nghệ để thúc đẩy phát triển thực chất, hiệu quả.
Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, một giải pháp rất quan trọng để đạt được thành công mục tiêu kế hoạch năm 2020 đó là phải tăng cường kỷ luật kỷ cương, nâng cao chất lượng điều hành, kiểm soát quyền lực và có chế tài với các vi phạm.
Tin tưởng vào sự nỗ lực, chủ động của Chính phủ, các bộ, ngành địa phương, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã bày tỏ: “Với những kết quả, thành tựu đã đạt được trong năm 2019 và từ đầu nhiệm kỳ đến nay, tôi tin tưởng rằng, sau Hội nghị này, với niềm tin mới, khí thế mới, động lực mới, Chính phủ và chính quyền các địa phương sẽ cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục đoàn kết, phấn đấu với quyết tâm và nỗ lực cao hơn nữa, năng động, sáng tạo hơn nữa để hoàn thành thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ đề ra cho năm 2020 và cả nhiệm kỳ khoá XII".