Đây là nhấn mạnh của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, tham dự trực tuyến điểm cầu TP Hồ Chí Minh tại Phiên họp Chính phủ trực tuyến toàn quốc với các địa phương về công tác phòng, chống dịch COVID-19; tình hình phát triển kinh tế - xã hội tháng 7 và 7 tháng năm 2021; nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm tháo gỡ khó khăn, phát triển kinh tế - xã hội những tháng cuối năm 2021, diễn ra chiều 11/8.
Không coi F0 không triệu chứng là bệnh nhân
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu tại cuộc họp.
Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh tại TP Hồ Chí Minh và các địa phương phía Nam, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, theo số liệu của Bộ Y tế, đến nay đã có trên 4.000 người tử vong, riêng TP Hồ Chí Minh trên 3.000 người. Trong những ngày qua, Thành phố đã rất nỗ lực và sáng tạo nhưng vẫn còn hiện tượng quá tải các tầng điều trị và tiếp tục ghi nhận các ca tử vong. Theo phân tích của Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, trong những đợt dịch trước, các ca tử vong chủ yếu ở tầng 5, một phần ở tầng 4; nhưng lần này, 27% số ca ở tầng 3, 24% số ca ở tầng 5 và 48% ở tầng 4, đặc biệt đã có một vài ca tử vong tại tầng 2. Điều đó cho thấy, bệnh nhân chuyển triệu chứng, diễn biến, tử vong rất nhanh.
Trước tình hình đó, Phó Thủ tướng đề nghị, tất cả các địa phương tiếp tục thực hiện “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người” để phát hiện ngay người từ nơi khác đến, không được để dịch bệnh âm thầm lan ra khắp cả nước. Bên cạnh đó, các địa phương bám sát Quyết định 2686/QĐ-BCĐQG về đánh giá mức độ nguy cơ dịch bệnh để có biện pháp ứng phó “cao hơn, sớm hơn”, thực hiện giãn cách thực chất và nghiêm túc hơn trên tinh thần “ai ở đâu ở đó”.
“Nếu thực hiện nghiêm túc giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16, chỉ sau 2-3 tuần, dịch sẽ giảm hẳn. Dịch chưa giảm, có nghĩa, đâu đó bên dưới vẫn thực hiện chưa nghiêm”, Phó Thủ tướng nêu rõ.
Trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội, các địa phương chỉ cần tập trung xét nghiệm người phải ra khỏi nhà để đi làm, giao hàng, đến bệnh viện... Những người ở nhà, đặc biệt người có bệnh nền, chỉ cần theo dõi sát triệu chứng mắc COVID-19. Trong trường hợp cần xét nghiệm “cắt lát” một thời điểm để xem xét tình hình dịch trong cộng đồng, chỉ cần lấy mẫu đại diện gia đình và xét nghiệm mẫu gộp của nhiều nhà để tiết kiệm.
Nhấn mạnh việc kiểm soát an toàn trong lưu thông hàng hóa, Phó Thủ tướng cho biết, quy định kết quả xét nghiệm của lái xe có hiệu lực trong 3 ngày do Bộ Y tế, Bộ Giao thông vận tải thống nhất ban hành chỉ mang ý nghĩa tương đối. Thực tế, ngay tại TP Hồ Chí Minh, đã có trường hợp lái xe âm tính với SARS-CoV-2 vào buổi sáng, nhưng đến chiều lại cho kết quả dương tính. “Về mặt kỹ thuật, khoa học, y tế là hoàn toàn bình thường. Bởi buổi sáng, nồng độ virus chưa đủ nồng độ để xét nghiệm nhanh phát hiện được. Do đó, lúc này phải cố gắng đảm bảo hàng hóa được thông suốt, đặt an toàn trên hết”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Cùng với hướng dẫn cách ly tại nhà đối với F0, F1 của Bộ Y tế, Phó Thủ tướng cho rằng, chỉ nên cách ly tại nhà đầy đủ điều kiện cần thiết. Đối với những địa phương có ít ca mắc, Ban Chỉ đạo sẽ có văn bản đề nghị các địa phương chủ động lựa chọn hình thức cách ly, đảm bảo không được phép lây ra ngoài cộng đồng nếu cách ly tại nhà; không lây nhiễm chéo nếu cách ly tập trung.
Phó Thủ tướng lưu ý, khi chuẩn bị hệ thống điều trị, các địa phương phải tách riêng F0 không triệu chứng, không coi là bệnh nhân, được chăm lo đầy đủ cả về thể chất và tinh thần để tăng sức đề kháng, không bị chuyển biến thành có triệu chứng (trở thành bệnh nhân). Hiện nay, trung bình 100 ca F0 có khoảng 20-30 người thành bệnh nhân, nhưng nếu làm tốt sẽ giảm xuống chỉ còn 10, thậm chí 5 người. Các khu tiếp nhận F0 không triệu chứng đảm bảo thoáng mát, có không gian vận động, cách ly để không lây ra khỏi cộng đồng.
Trong các bệnh viện, cơ sở điều trị, Phó Thủ tướng nêu rõ, phải phân biệt rõ giữa giường điều trị COVID-19 (có đủ nhân lực, thiết bị, thuốc, oxy y tế, đặc biệt hệ thống oxy tập trung…) với giường bệnh đơn thuần. Lãnh đạo các địa phương phải nắm sát sao số giường điều trị trên địa bàn, “không phải cứ kê thật nhiều giường nằm là yên tâm”.
Tiếp tục ưu tiên vaccine cho TP Hồ Chí Minh
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu tại cuộc họp.
Trong thời gian qua, cùng với Tổ Công tác đặc biệt của Chính phủ kiểm tra, làm việc tại nhiều địa phương, Phó Thủ tướng cho biết, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định tính đúng đắn của việc thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 tại 19 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam. Trong bối cảnh người dân tìm mọi cách trở về quê, nếu không thực hiện giãn cách toàn vùng, chỉ trong một thời gian rất ngắn (khoảng 1-2 tuần), tất cả các địa phương này sẽ bị nhiễm nặng.
Đánh giá cao tinh thần thực hiện nghiêm Chỉ thị 16 và những nỗ lực, sáng kiến của các địa phương, Phó Thủ tướng nhận định, có thể chia 19 tỉnh, thành phố phía Nam thành 3 nhóm.
Nhóm thứ nhất gồm 6 tỉnh phía Nam sông Hậu và Sóc Trăng, Bến Tre, Bình Phước sẽ cố gắng khống chế cơ bản dịch bệnh khi kết thúc thời gian thực hiện Chỉ thị 16, cùng với các tỉnh Bình Thuận, một phần tỉnh Lâm Đồng hình thành vành đai an toàn xung quanh khu vực này.
Nhóm thứ hai, các địa phương còn lại (trừ TP Hồ Chí Minh) sẽ siết dần lại.
Nhóm thứ ba là TP Hồ Chí Minh sẽ kiểm soát dịch chậm hơn một thời gian.
Do chưa đạt miễn dịch cộng đồng, TP Hồ Chí Minh cần tiếp tục thực hiện các biện pháp chống dịch, tập trung điều trị, đảm bảo an sinh xã hội, nhất là lưu thông hàng hóa trong khoảng 3-5 tuần nữa.
Đối với vaccine phòng COVID-19, Phó Thủ tướng cho biết, sau khoảng 1 tháng tập trung tiêm, TP Hồ Chí Minh sẽ bắt đầu có miễn dịch cộng đồng. Lúc đó, bên trong Thành phố sẽ trở lại trạng thái bình thường mới (tương tự như một số nước phát triển, đã có miễn dịch cộng đồng), nhưng khác với các khu vực còn lại của đất nước; bên ngoài là một vành đai kiểm soát chặt chẽ người ra vào nhằm hạn chế lây nhiễm ra các địa phương khác.
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Y tế, đến nay đã ký mua được đủ số lượng vaccine để tiêm, đạt miễn dịch cộng đồng vào cuối năm 2021. Ngay khi có vaccine, Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ ưu tiên phần lớn vaccine cho Thành phố. Tuy nhiên, từ nay đến giữa tháng 9, lượng vaccine sẽ về rất ít (dự kiến, tháng 8/2021 có khoảng 3,1 triệu). Nếu dành toàn bộ số vaccine này cho TP Hồ Chí Minh cũng chưa đủ để đạt miễn dịch cộng đồng; trong khi đó, đến nay, các tỉnh tiếp giáp với Thành phố (như Đồng Nai, Bình Dương, Long An) cơ bản đã tiêm hết vaccine được phân bổ.
“Chúng ta phải đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế nhưng cũng phải nghiêm khắc hơn trong công tác phòng, chống dịch; động viên các lực lượng, người dân, doanh nghiệp chịu vất vả hơn thêm một thời gian nữa”, Phó Thủ tướng nói.
Với khoảng 50.000 người giao hàng tại TP Hồ Chí Minh phải vay tiền để mua phương tiện, đang gặp khó khăn, Phó Thủ tướng đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét giãn, giảm, hoãn trả nợ, lãi suất ngân hàng cho những người này.