Nhà máy hạt nhân Arak của Iran. Ảnh: wikipedia |
Dự luật mang tên "Đạo luật Minh bạch Tài chính Khủng bố Iran" (Iran Terror Finance Transparency Act) sẽ cấm Nhà Trắng xóa tên các cá nhân và tổ chức tài chính nước ngoài khỏi một danh sách đen của Bộ Tài chính Mỹ cho đến khi tổng thống chứng thực với Quốc hội rằng những đối tượng này không liên quan tới chương trình tên lửa đạn đạo của Iran hay các hoạt động khủng bố.
Danh sách trên bao gồm hơn 50 cá nhân và thực thể được xác định là có hành vi hỗ trợ khủng bố, vi phạm quyền con người hay phổ biến vũ khí. Theo kế hoạch, dự luật này sẽ được đưa ra bỏ phiếu tại Hạ viện vào tuần tới.
Động thái trên diễn ra trong bối cảnh các biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran sắp được dỡ bỏ theo thỏa thuận Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA), tên chính thức của thỏa thuận hạt nhân lịch sử mà Mỹ và các cường quốc thế giới ký với Iran.
Phát biểu với báo giới cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết việc triển khai thỏa thuận hạt nhân Iran có thể diễn ra "chỉ trong vài ngày tới" nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ. Theo người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ, ông đã trao đổi với Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif và nhận được lời cam kết rằng Iran sẽ nỗ lực hoàn thành các cam kết thỏa thuận hạt nhân của mình sớm nhất có thể.
Theo thỏa thuận đạt được hồi tháng 7/2015, Iran phải cắt giảm mạnh các hoạt động hạt nhân và chấp thuận các cuộc thanh sát mới để đổi lại việc được dỡ bỏ dần các biện pháp trừng phạt của phương Tây và quốc tế. Theo đó, Iran sẽ phải giảm 2/3 số máy li tâm được sử dụng để làm giàu urani, loại bỏ khả năng Tehran sử dụng nguyên liệu này để chế tạo bom nguyên tử.
Cụ thể, trong vòng 15 năm, Iran chỉ được phép sở hữu không quá 300kg urani làm giàu đến 3,67%. Nhà máy hạt nhân ở Arak cũng chỉ được sử dụng vào mục đích hòa bình. Mọi nhiên liệu hạt nhân phải được đưa ra khỏi Iran trong khi nhà máy này còn hoạt động. Đổi lại, các nước P5+1 sẽ dỡ bỏ hầu hết các biện pháp trừng phạt Iran từ năm 2006 trong lĩnh vực thương mại, công nghệ, tài chính và năng lượng.
Các nghị sĩ Đảng Cộng hòa phản đối thỏa thuận hạt nhân Iran cho rằng việc dỡ bỏ trừng phạt sẽ giúp Tehran tiếp cận được nguồn tài chính dồi dào để tài trợ cho khủng bố.