Hàng viện trợ nhân đạo của UNRWA được chuyển tới Khan Younis, Dải Gaza. Ảnh: THX/TTXVN
Tuyên bố dẫn lời người phát ngôn UNRWA Juliette Touma nhấn mạnh Israel là quốc gia thành viên của Liên hợp quốc lại đang cố gắng giải tán một cơ quan của Liên hợp quốc, vốn đóng vai trò quan trọng nhất và tích cực nhất trong hoạt động nhân đạo ở Gaza. Bà Juliette Touma nhấn mạnh nếu quyết định này được thực hiện sẽ là thảm họa, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động nhân đạo ở Gaza và một số khu vực thuộc Bờ Tây.
Cố vấn truyền thông UNRWA Adnan Abu Hasna tuyên bố quyết định của Israel cấm cơ quan nhân đạo của Liên hợp quốc hoạt động trên lãnh thổ Israel đồng nghĩa với sự sụp đổ của toàn bộ tiến trình nhân đạo.
Cùng ngày, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres khẳng định việc thực hiện luật cấm hoạt động tại Israel có thể gây ra hậu quả tàn khốc cho người tị nạn Palestine tại lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng và điều này là không thể chấp nhận. Người đứng đầu LHQ nhấn mạnh không có giải pháp thay thế nào cho UNRWA và việc thực hiện các luật này sẽ gây bất lợi cho việc giải quyết xung đột Israel-Palestine và cho hòa bình và an ninh trong toàn bộ khu vực.
Ông Guterres cho biết ông sẽ đưa vấn đề này lên Đại hội đồng Liên hợp quốc gồm 193 thành viên.
Cùng ngày, cả Mỹ và Anh đều bày tỏ quan ngại và phản đối việc Quốc hội Israel xem xét thông qua dự luật cấm UNRWA hoạt động trên lãnh thổ Israel và khu vực Đông Jerusalem.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller đã nhắc lại vai trò quan trọng của UNRWA trong việc phân phối viện trợ nhân đạo tại Dải Gaza. Ngoại trưởng Anh David Lammy khẳng định luật cấm hoạt động đối với UNRWA là sai lầm.
Ngoại trưởng Australia Penny Wong đã ra tuyên bố phản đối luật trên, khẳng định vai trò quan trọng của UNRWA trong các hoạt động cứu trợ nhân đạp, cứu sống nhiều người.
Chính phủ Đức cũng chỉ trích dự luật trên. Ủy viên Chính sách nhân quyền và Hỗ trợ nhân đạo của Đức, bà Luise Amtsberg, cảnh báo động thái này sẽ cản trở công việc của UNRWA tại Gaza, Bờ Tây và Đông Jerusalem sau 75 năm thành lập và hoạt động, đồng thời gây nguy hiểm cho viện trợ nhân đạo quan trọng cho hàng triệu người. Bà cảnh báo việc thực hiện luật này cũng sẽ cản trở những nỗ lực nhằm mang lại hòa bình cho Trung Đông.
Về phần mình, phong trào Hồi giáo Hamas tại Dải Gaza cũng ra tuyên bố cho rằng quyết định của Quốc hội Israel là một phần của cuộc chiến tranh và hành động chống lại người dân Palestine.
Palestine cũng đã bác bỏ và lên án luật này, khẳng định hành động này vi phạm luật pháp quốc tế và thách thức các nghị quyết của Liên hợp quốc ủng hộ tính hợp pháp quốc tế. Ông Nabil Abu Rudeineh, người phát ngôn chính thức của tổng thống Palestine, cho rằng quyết định này không chỉ chống lại người tị nạn mà còn chống lại Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế đã thành lập UNRWA.
Trước đó trong ngày 28/10, với 92 phiếu thuận và 10 phiếu chống, Quốc hội Israel đã thông qua dự luật trên sau nhiều năm chỉ trích UNRWA. Lập trường này của phía Israel trở nên quyết liệt hơn kể từ khi bùng phát cuộc xung đột ở Dải Gaza sau ngày 7/10/2023.
Lệnh cấm có hiệu lực sau 90 ngày sẽ ngăn chặn UNRWA hoạt động tại Israel và cũng nhắm vào các hoạt động của tổ chức này tại Đông Jerusalem, nơi hiện đang cung cấp một số dịch vụ thiết yếu như vệ sinh, giáo dục và chăm sóc sức khỏe tại một số khu phố nhất định.
Điều đáng lo ngại là các nhân viên của UNRWA tại Bờ Tây có khả năng gặp phải các vấn đề về di chuyển từ nơi này sang nơi khác, cũng như tiếp cận Đông Jerusalem hoặc Israel, vì họ sẽ mất khả năng phối hợp với chính quyền Israel để vượt qua các trạm kiểm soát. Các loại thị thực và giấy phép do chính quyền Israel cấp cũng bị hạn chế theo lệnh cấm này.
Trước đó, UNRWA và các cơ quan nhân đạo khác đã cáo buộc chính quyền Israel hạn chế dòng viện trợ vào Gaza, nơi hiện gần như toàn bộ 2,4 triệu người dân của vùng lãnh thổ này đã phải di dời ít nhất một lần trong xung đột.
Bản thân cơ quan này đã phải chịu tổn thất nặng nề, với ít nhất 223 nhân viên thiệt mạng và 2/3 cơ sở của cơ quan này tại Gaza bị hư hại hoặc phá hủy kể từ khi xung đột nổ ra. Theo số liệu của Cơ quan y tế của vùng lãnh thổ do Hamas kiểm soát, cuộc tấn công của Israel đã khiến ít nhất 43.020 người ở Gaza, phần lớn là thường dân, thiệt mạng.