Tuyên bố đã đánh bại IS, Mỹ bắt đầu rút hết quân khỏi Syria

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Mỹ đã đánh bại tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng tại Syria, đồng thời cho biết đây là lý do duy nhất cho sự hiện diện của lực lượng Mỹ tại Syria.

Trong một dòng trạng thái trên mạng xã hội Twitter, ông Trump viết: "Chúng tôi đã đánh bại IS tại Syria, lý do duy nhất cho sự hiện diện (của binh sĩ Mỹ) ở đó trong nhiệm kỳ tổng thống của tôi".

Dòng trạng thái trên được công khai chỉ ít phút sau khi hãng tin CNN dẫn lời giới chức Mỹ cho biết chính quyền Mỹ đang cân nhắc rút "toàn bộ và ngay lập tức" binh sĩ Mỹ khỏi quốc gia Trung Đông Syria.

Ngay sau đó, người phát ngôn Nhà Trắng Sarah Sanders đã chính thức xác nhận quân đội Mỹ bắt đầu rút quân về nước sau khi thực hiện nhiệm vụ chiến đấu chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tại Syria.

Trong một tuyên bố, bà Sanders nêu rõ: "Chúng tôi đã chuyển sang giai đoạn tiếp theo của chiến dịch và bắt đầu đưa binh sĩ Mỹ trở về nước". Theo bà Sanders, chiến thắng tại Syria không phải là sự chấm dứt của liên quân chống IS do Mỹ dẫn đầu. Bà Sanders khẳng định Mỹ và các nước đồng minh vẫn sẽ tiếp tục hợp tác trong cuộc chiến chống IS.

Một quan chức Mỹ cho biết toàn bộ các nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ rời khỏi Syria trong vòng 24 giờ tới và quá trình rút toàn bộ binh sĩ Mỹ sẽ mất khoảng 30 ngày tới vài tháng.

Tờ Thời báo New York đưa tin các nhà lãnh đạo của lực lượng người Kurd đã được thông báo về quyết định trên vào sáng 19/12. Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Rob Manning tuyên bố ngắn gọn: “Tại thời điểm này, chúng tôi tiếp tục phối hợp với các đối tác trong khu vực”.

Một quan chức khác của Mỹ cho hay các cuộc không kích của liên quân do Mỹ đứng đầu nhằm vào các mục tiêu của IS, vốn được triển khai từ năm 2014, sẽ vẫn tiếp tục và quân đội Mỹ hy vọng các lực lượng người Kurd sẽ đảm nhận tốt cuộc chiến chống IS trên chiến trường.

Trong một loạt cuộc gặp và điện đàm những ngày qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis và giới chức an ninh cấp cao đã cố gắng thuyết phục Tổng thống Trump không thực hiện một cuộc rút quân toàn diện, với lập luận rằng một sự thay đổi lớn về chính sách an ninh quốc gia sẽ khiến ảnh hưởng của nước ngoài tại Syria rơi hết vào tay Nga và Iran.

Quyết định bất ngờ trên của Tổng thống Trump cũng nhận được những phản ứng trái chiều trong chính giới Mỹ. Trên trang mạng cá nhân, Thượng nghị sĩ Rand Paul tuyên bố ông “hạnh phúc khi thấy Tổng thống Trump có thể tuyên bố chiến thắng và đưa binh sĩ Mỹ ra khỏi một cuộc chiến tranh”.

Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Marco Rubio thì cho rằng rút quân vào thời điểm này là một thất bại. Chia sẻ quan điểm trên, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham nhấn mạnh “rút quân là trao thắng lợi cho IS, cho Iran, chính quyền (Tổng thống) Bashar Assad và Nga. Động thái này sẽ gây hậu quả to lớn đối với nước Mỹ, khu vực và thế giới”. Ông Graham gọi quyết định rút quân của Tổng thống Trump là "một sai lầm kiểu Obama”.

Cùng ngày, Đại sứ Israel tại Liên hợp quốc Danny Danon tuyên bố nước này sẽ tiếp tục chiến đấu chống lại quân đội Iran tại Syria, ngay cả khi Mỹ rút lực lượng khỏi quốc gia Trung Đông. Theo ông Danon, Israel sẽ theo đuổi chính sách không để cho Iran xây dựng căn cứ ngay sát biên giới Nhà nước Do Thái.

Mỹ hiện duy trì khoảng 2.000 quân nhân ở miền Đông Syria với nhiệm vụ phối hợp với các lực lượng địa phương đánh đuổi IS và ngăn không cho cuộc xung đột tại Syria lan rộng thêm. Trong năm qua, Tổng thống Trump từng tuyên bố sẽ sớm rút các lực lượng Mỹ khỏi Syria vì cho rằng Mỹ đã lãng phí tới 7.000 tỷ USD vào các cuộc chiến tại Trung Đông.

Tuy vậy, ý tưởng này gây tranh cãi nghiêm trọng. Bộ trưởng Quốc phòng Mattis cũng như các quan chức ngoại giao tỏ ra quan ngại việc rút quân khỏi Syria trước khi đạt được một thỏa thuận hòa bình nhằm chấm dứt cuộc xung đột đã kéo dài gần 9 năm, vốn cướp đi sinh mạng của hàng trăm nghìn người, đẩy 22 triệu người dân Syria, khoảng 1/2 dân số trước cuộc xung đột, phải đi sơ tán.