Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin. Ảnh: Reuters
“Đêm qua, Trung Quốc thông báo với Mỹ rằng họ đã từ chối lời mời hồi đầu tháng 5 của chúng tôi về việc tổ chức cuộc gặp giữa Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và người đồng cấp Lý Thượng Phúc tại Singapore vào cuối tuần này”, Lầu Năm Góc cho biết trong thông cáo gửi đến tờ Wall Street Journal hôm 30/5.
Phía Trung Quốc chưa bình luận về thông tin trên.
Tuần trước, phát ngôn viên Nhà Trắng John Kirby nói rằng Bộ Quốc phòng Mỹ đã có các cuộc thảo luận để tổ chức cuộc đối thoại giữa hai nhà lãnh đạo quốc phòng Mỹ và Trung Quốc.
Ông Kirby cho biết cũng có khả năng cuộc gặp giữa Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai và người đồng cấp Trung Quốc sẽ diễn ra trong khuôn khổ cuộc họp Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Detroit.
Trước đó, trong sự kiện do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tổ chức ở Washington, ông Ely Ratner, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách các vấn đề an ninh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, cho rằng những nỗ lực của Lầu Năm Góc nhằm tiếp cận với phía Trung Quốc trong những tháng gần đây đã bị phớt lờ hoặc từ chối.
Theo ông Ratner, Bộ trưởng Quốc phòng Austin “tin tưởng vào tầm quan trọng của các đường dây liên lạc cởi mở với phía Trung Quốc và đã cố gắng xây dựng các đường dây liên lạc cởi mở với phía Bắc Kinh. Nhưng thật không may là Lầu Năm Góc đã gặp rất nhiều khó khăn khi đề xuất các cuộc điện đàm, gặp mặt, đối thoại”.
Theo báo cáo của Financial Times, hồi đầu tháng này, Bắc Kinh đã nói với Washington rằng “có rất ít cơ hội” để ông Lý ngồi lại với người đồng cấp Austin tại Singapore. Phía Bắc Kinh cho rằng vấn đề này liên quan đến các lệnh trừng phạt mà Mỹ áp đặt đối với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, với cáo buộc mua vũ khí tiên tiến của Nga. Tuy nhiên, ông Ratner cho rằng những hạn chế đó không có cách nào ngăn ông Lý tổ chức các cuộc đàm phán với người đồng cấp Mỹ.
Lần gần đây nhất Bộ trưởng quốc phòng Mỹ và Trung Quốc đàm phán là tại hội nghị thượng đỉnh Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á ở Campuchia vào tháng 11/2022. Vào thời điểm đó, ông Nguỵ Phượng Hoà là Bộ trưởng Quốc phòng của Trung Quốc. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin và người đồng cấp Lý Thượng Phúc – người vừa được bổ nhiệm vào tháng 3 – vẫn chưa gặp mặt trực tiếp.
Quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington đã trở nên căng thẳng kể từ tháng 8 năm ngoái, khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan (Trung Quốc). Căng thẳng càng leo thang sau khi Mỹ cáo buộc khinh khí cầu do thám của Trung Quốc xuất hiện tại không phận nước này. Washington tuyên bố họ đã bắn hạ một khinh khí cầu do thám của Trung Quốc trên lãnh thổ nước này, trong khi Bắc Kinh khẳng định khinh khí cầu này chỉ vô tình đi lạc vào Mỹ.
Chuyến thăm Trung Quốc của Ngoại trưởng Mỹ Antony Bliken cũng đã bị hoãn vô thời hạn vì khủng hoảng “khinh khí cầu do thám”.