Sáng kiến Chia sẻ Vaccine Covax do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Liên minh Sẵn sàng Đối phó Đại dịch (Cepi) và Liên minh Vaccine Toàn cầu (Gavi) đồng bảo trợ. Covax đề ra mục tiêu cho ra lò 2 tỉ liều vaccine vào cuối năm 2021, cung cấp cho khoảng 20% dân số nằm trong diện dễ bị tổn thương bởi COVID-19 tại hơn 170 quốc gia có tham gia vào sáng kiến này.
Covax hướng đến việc mọi quốc gia có cơ hội công bằng trong tiếp cận vaccine ngừa COVID-19 an toàn, hiệu quả và điều này cũng “nhất quán với mục tiêu của Trung Quốc”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh phát biểu tại cuộc họp báo hôm 2/9.
Bà Hoa Xuân Oánh cũng cho biết, Trung Quốc đang trong quá trình tham vấn chặt chẽ, nổi bật là cuộc điện đàm trực tuyến ngày 1/9 với các thực thể đứng sau sáng kiến Covax là WHO, Cepi, Gavi. Tại cuộc điện đàm, các bên đã trao đổi về những vấn đề liên quan, cam kết sẽ hợp tác thúc đẩy nghiên cứu, phát triển, sản xuất và phân phối vaccine COVID-19.
Tháng 5 vừa qua, Chủ tịch Tập Cận Bình cam kết vaccine do Trung Quốc nghiên cứu phát triển sẽ được chia sẻ với thế giới. Nhưng từ đó đến nay Bắc Kinh vẫn chưa khẳng định sẽ gia nhập Covax. Tại một cuộc họp báo hồi tháng trước, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Bắc Kinh “đang nghiên cứu” khả năng trở thành thành viên của Covax.
Nhiều chyên gia y tế cho rằng, cách tiếp cận đa phương về phát triển, lưu thông vaccine là phù hợp nhất, giúp thế giới tránh xung đột và tính thiếu hiệu quả - điều mà chắc chắn sẽ nổi lên nếu từng quốc gia riêng lẻ tự theo đuổi kế hoạch cho riêng mình. Những nước nghèo cũng sẽ chịu thiệt thòi nếu không có khâu điều phối trung tâm, cũng như nguồn tài trợ cho phát triển vaccine.
Dù chưa hẳn là một cam kết tham gia tuyệt đối, nhưng quan điểm của Trung Quốc cũng mang tính khích lệ hơn nhiều so với Mỹ - nước đã thẳng thừng từ chối tham gia Covax.
“Mỹ sẽ tiếp tục can dự với các đối tác quốc tế để bảo đảm thế giới đẩy lui được virus SARS-CoV-2. Nhưng chúng tôi sẽ không để bị bó buộc bởi các tổ chức đa phương chịu ảnh hưởng của WHO và Trung Quốc”, người phát ngôn Nhà Trắng Judd Deere nói.