Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trong một cuộc họp báo. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Báo The Kyiv Post của Ukraine tối 8/12, theo giờ địa phương, dẫn phát biểu của Tổng thống nước này, ông Volodymyr Zelensky cho biết Kiev và Washington vẫn chưa đạt được thỏa thuận về tương lai các vùng lãnh thổ ở miền Đông Ukraine trong bối cảnh các cuộc đàm phán hòa bình do Mỹ dẫn dắt đang diễn ra.
Trong một cuộc phỏng vấn được kênh Bloomberg News của Mỹ công bố hôm thứ Hai (8/12), Tổng thống Zelensky nói rằng các cuộc thảo luận về đề xuất hòa bình do Mỹ làm trung gian vẫn bị mắc kẹt ở những “vấn đề nhạy cảm”, đặc biệt là các bảo đảm an ninh và quyền kiểm soát khu vực Donbass.
Theo Tổng thống Ukraine, các nhà đàm phán vẫn chưa thống nhất được quan điểm về hai tỉnh Donetsk và Luhansk, nơi Liên bang Nga đã yêu cầu Kiev rút quân như điều kiện tiên quyết cho bất kỳ thỏa thuận nào.
“Có những quan điểm của Mỹ, Liên bang Nga và Ukraine – và chúng ta chưa có một quan điểm thống nhất về Donbass”, ông Zelensky nói.
Hai khu vực Donetsk và Luhansk thường được gọi chung là Donbass đã bị sáp nhập vào Liên bang Nga sau các cuộc trưng cầu dân ý vào cuối năm 2022, và việc kiểm soát chúng vẫn là mục tiêu chính thức của Moskva.
Hiện nay, các lực lượng của Liên bang Nga đã chiếm gần như toàn bộ tỉnh Luhansk và phần lớn tỉnh Donetsk, nhưng cho đến nay vẫn chưa thể kiểm soát hoàn toàn tỉnh Donetsk dù chịu tổn thất quân sự nặng nề.
Tổng thống Zelensky nói thêm rằng Kiev khẳng định cần một khuôn khổ riêng để đảm bảo các cam kết an ninh lâu dài từ các đồng minh phương Tây, “trên hết là Mỹ”.
Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine cần những sự đảm bảo nhằm ngăn chặn bất kỳ hành động gây hấn nào của Liên bang Nga trong tương lai.
“Có một câu hỏi mà tôi – và toàn thể người dân Ukraine – muốn biết câu trả lời: Nếu Liên bang Nga lại khởi động chiến tranh, các đối tác của chúng ta sẽ làm gì?”
Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ thất vọng vì tiến triển đình trệ
Các yêu sách lãnh thổ tiếp tục là vấn đề chưa được giải quyết trong quá trình đàm phán hoà bình cho Ukraine.
Những phát biểu của Tổng thống Zelensky được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công khai chỉ trích cách tiếp cận của Kiev đối với dự thảo hòa bình, nói rằng ông “có chút thất vọng khi Tổng thống Zelensky vẫn chưa đọc bản đề xuất”.
Bình luận này trái ngược với những tuyên bố lạc quan trước đó của nhà lãnh đạo Mỹ về phản ứng của Moskva đối với sáng kiến của Washington.
Vào hôm 3/12, Tổng thống Trump mô tả hai Đặc phái viên hàng đầu của Mỹ là Keith Kellogg và Jared Kushner đã có một cuộc đàm phán “khá tốt” giữa Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin tại Moskva.
Phát biểu với báo giới tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng, Tổng thống Trump khẳng định rằng Tổng thống Putin “muốn đạt được một thỏa thuận”.
Sau đó vào hôm 6/12, theo hãng thông tấn Reuters (Anh), Keith Kellogg ngày 6/12 tiết lộ 2 vấn đề còn tồn đọng là tương lai vùng Donbass và Nhà máy Điện hạt nhân Zaporizhzhia.
Ngoài ra, ông lập luận: “Nếu chúng ta xử lý xong hai vấn đề đó, tôi tin phần còn lại sẽ diễn biến khá suôn sẻ. Chúng ta gần như đã chạm đích. Chúng ta thật sự, thật sự rất gần rồi”.
Phát biểu tại Diễn đàn Quốc phòng Reagan, ông Keith Kellogg nhận định rằng tiến trình giải quyết xung đột Nga - Ukraine “đã bước vào 10 mét cuối cùng”. Theo ông đây là giai đoạn khó khăn nhất.
Vào tháng 11, Mỹ đã công bố kế hoạch 28 điểm nhằm giải quyết khủng hoảng Ukraine. Theo trang Axios, kế hoạch hòa bình 28 điểm này lấy cảm hứng từ nỗ lực thành công của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong thỏa thuận Gaza, xoay quanh 4 trụ cột chính gồm: thúc đẩy hòa bình ở Ukraine; bảo đảm an ninh; củng cố an ninh châu Âu; và định hình quan hệ tương lai giữa Mỹ với Nga và Ukraine.
Theo Điện Kremlin, đề xuất của chính quyền Tổng thống Trump hiện còn 27 điểm, đã được chia thành bốn phần khác nhau. Nội dung chính xác không được công khai.
Thủ tướng Anh Keir Starmer (giữa), Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (trái) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky dự Hội nghị thượng đỉnh châu Âu về vấn đề Ukraine, ở London (Anh). Ảnh: THX/TTXVN
Đàm phán tại London
Theo báo The Kyiv Post, Tổng thống Zelensky đưa ra nhận xét nêu trên trong lúc ông di chuyển tới London (Anh) hôm thứ Hai (8/12), nơi ông dự kiến gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron để thảo luận thêm về đề xuất này.
Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh hoạt động ngoại giao gia tăng sau các cuộc gặp gần đây giữa các nhà đàm phán Mỹ, quan chức Ukraine và đại diện Liên bang Nga.
Kiev nhiều lần khẳng định bất kỳ điều khoản hòa bình nào cũng phải tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Ukraine, và rằng các quyết định cuối cùng sẽ không được đưa ra nếu không có sự tham gia của Ukraine.