Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự Hội nghị thượng đỉnh BRICS qua liên kết video. Ảnh: Reuters
Đồng đô la Mỹ đang mất dần vai trò toàn cầu trong một quá trình “khách quan và không thể đảo ngược”, Tổng thống Nga Putin tuyên bố trước các đại biểu tham gia Hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Nam Phi ngày 22/8. Nhà lãnh đạo Nga đã phát biểu qua kết nối video, sau khi ông quyết định không trực tiếp tham dự sự kiện.
Ông Putin tuyên bố xu thế phi đô la hóa đang “đạt được động lực”, đồng thời cho biết thêm rằng các thành viên của nhóm các nền kinh tế lớn mới nổi đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào "đồng bạc xanh" trong các giao dịch chung.
Người đứng đầu Điện Kremlin tuyên bố năm thành viên BRICS - Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil và Nam Phi - đang trở thành những nhà lãnh đạo kinh tế thế giới mới, đồng thời cho biết thêm rằng tỷ trọng tích lũy của nhóm trong GDP toàn cầu đã đạt 26%.
Ông Putin lưu ý rằng nếu tính theo sức mua tương đương, BRICS đã vượt qua Nhóm G7, gồm bảy quốc gia công nghiệp phát triển hàng đầu, cụ thể BRICS chiếm 31% nền kinh tế toàn cầu so với 30% của G7.
Trong 10 năm qua, đầu tư qua lại lẫn nhau giữa các quốc gia thành viên BRICS đã tăng gấp sáu lần. Tổng thống Nga cho biết tổng đầu tư của các nước này vào nền kinh tế thế giới đã tăng gấp đôi, trong khi xuất khẩu lũy kế chiếm 20% tổng giá trị toàn cầu.
Moskva hiện đang tập trung vào việc định hướng lại các tuyến vận tải và hậu cần của mình hướng tới “các đối tác nước ngoài đáng tin cậy”, bao gồm các thành viên BRICS, nhằm đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng và thực phẩm không bị gián đoạn cho thị trường quốc tế.
Ông Putin cho biết các mục tiêu chính của Nga bao gồm phát triển Tuyến đường biển phía Bắc và hành lang vận tải Bắc-Nam. Tuyến đầu tiên đi qua Bắc Băng Dương, dọc theo bờ biển phía bắc của Nga, sẽ đảm bảo vận chuyển hàng hóa nhanh hơn giữa châu Âu và Viễn Đông. Tuyến thứ hai sẽ kết nối các cảng phía bắc và ven biển Baltic của Nga với Vịnh Ba Tư và Ấn Độ Dương, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa giữa các quốc gia Á-Âu và châu Phi.
Nhà lãnh đạo Nga cho biết: “Chúng tôi liên tục tăng cường cung cấp nhiên liệu, thực phẩm và phân bón cho các quốc gia ở Nam bán cầu” và đóng góp tích cực cho an ninh lương thực và năng lượng toàn cầu. Ông đổ lỗi cuộc khủng hoảng lương thực quốc tế hiện nay là do các biện pháp trừng phạt đơn phương của phương Tây.
“Các biện pháp trừng phạt bất hợp pháp… ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình kinh tế quốc tế” và “việc đóng băng bất hợp pháp tài sản của các quốc gia có chủ quyền” cấu thành hành vi vi phạm các quy tắc hợp tác kinh tế và thương mại tự do - Tổng thống Nga nói.
Ông Putin lập luận rằng tình trạng thiếu hụt tài nguyên và sự bất bình đẳng ngày càng gia tăng trên toàn thế giới là “kết quả trực tiếp” của những chính sách như vậy. Ông nhấn mạnh giá ngũ cốc và lương thực tăng vọt là biểu hiện mới nhất của quá trình này, và chủ yếu ảnh hưởng đến các quốc gia dễ bị tổn thương nhất.
Năm nay Tổng thống Nga không tham dự trực tiếp nhưng đã cử đại diện là Ngoại trưởng Sergey Lavrov tới hội nghị thượng đỉnh Johannesburg, diễn ra từ ngày 22 đến ngày 24/8. Ông Putin đã quyết định không đến Nam Phi sau khi có quyết định của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành lệnh bắt giữ ông vào tháng 3. Tòa án đưa ra phán quyết dựa trên cáo buộc của Ukraine rằng việc Nga sơ tán trẻ em khỏi khu vực xung đột trong bối cảnh chiến sự giữa hai quốc gia được coi là "chuyển giao dân số bất hợp pháp".
Nam Phi là một bên ký kết Quy chế Rome của ICC, và Mỹ cùng các đồng minh đã gây áp lực buộc nước này phải bắt giữ ông Putin nếu ông đến nước này.
Moskva đã nhiều lần phủ nhận các cáo buộc của ICC và nhấn mạnh rằng họ không công nhận thẩm quyền của tòa án, tuyên bố trát bắt giữ là vô hiệu về mặt pháp lý.
Mặc dù Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa liên tục tuyên bố rằng ông sẽ không thực hiện mệnh lệnh từ ICC và cho rằng đó sẽ là một "lời tuyên chiến", nhưng cuối cùng Moskva vẫn quyết định cử Ngoại trưởng Sergey Lavrov thay mặt Tổng thống Putin tới nước này.