Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng. Ảnh: THX/TTXVN
Thỏa thuận liên quan đến khoáng sản này được coi là một phần trong nỗ lực chấm dứt xung đột Ukraine, đồng thời giúp Washington thu hồi khoản viện trợ khổng lồ đã cung cấp cho Kiev.
Ông Trump phát biểu tại Hội nghị Hành động chính trị bảo thủ (CPAC) diễn ra tại bang Maryland hôm 22/2 theo giờ địa phương: "Châu Âu đã viện trợ 100 tỷ USD. Mỹ đã cung cấp 350 tỷ USD cho Ukraine. Tôi muốn họ phải đáp lại chúng ta vì tất cả số tiền mà chúng ta đã bỏ ra. Chúng tôi đang yêu cầu khai thác đất hiếm, dầu mỏ, bất cứ thứ gì có thể lấy lại".
"Chúng tôi sẽ lấy lại tiền của mình. Chúng tôi phải lấy lại tiền vì điều này không công bằng. Nó thực sự không công bằng", ông Trump nói thêm. "Và chúng ta sẽ xem xét. Nhưng tôi nghĩ chúng ta đang tiến rất gần đến một thỏa thuận, và chúng ta cần đạt được nó càng sớm càng tốt".
Tổng thống Mỹ cũng khẳng định Washington không nên gánh vác trách nhiệm viện trợ một mình: "Chiến sự này ảnh hưởng đến châu Âu, chứ không thực sự ảnh hưởng nhiều đến chúng ta. Châu Âu lẽ ra phải đóng góp nhiều hơn chúng ta".
Theo nhóm giám sát liên ngành của Quốc hội Mỹ, Washington đã phê duyệt gần 183 tỷ USD viện trợ cho Ukraine kể từ khi chiến sự nổ ra vào tháng 2/2022.
Ông Trump một lần nữa nhắc lại mục tiêu chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, gọi đây là một tình huống tồi tệ: "Tôi đã nói chuyện với Tổng thống Putin và tôi nghĩ chuyện này cần phải kết thúc, cần phải kết thúc", ông Trump nhấn mạnh. Ông cũng cho biết đã làm việc với cả phía Tổng thống Zelensky và Tổng thống Putin.
Những tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh có thông tin rằng Ukraine đang xem xét một đề xuất sửa đổi của Mỹ về quyền tiếp cận tài nguyên thiên nhiên, dù thỏa thuận này không bao gồm đảm bảo an ninh.
Theo tờ The New York Times, đề xuất yêu cầu Ukraine nhượng lại một nửa doanh thu từ khoáng sản, khí đốt, dầu mỏ và cơ sở hạ tầng. Trước đó, Kiev đã từ chối vì không có điều khoản đảm bảo an ninh.
Tuần trước, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Michael Waltz kêu gọi Ukraine cân nhắc lại, gọi đây là một "cơ hội lịch sử" để cùng đầu tư vào nền kinh tế và tài nguyên thiên nhiên của Ukraine.
Trong khi đó, kênh truyền hình Fox News ngày 22/2 dẫn nguồn thạo tin tiết lộ Ukraine đã đưa ra những đề xuất mới cho phía Mỹ liên quan tới thỏa thuận khoáng sản trong tương lai giữa hai bên.
Theo nguồn tin, văn kiện này có thể được Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và người đồng cấp Ukraine Andrii Sybiha ký kết. Tuy nhiên, thời điểm cụ thể cho những bước tiếp theo nhằm thông qua thỏa thuận vẫn chưa được ấn định.