Người di cư Honduras tại khu vực Tapachula, bang Chiapas, Mexico, trong hành trình tới Mỹ ngày 21/10/2018. Ảnh: AFP/TTXVN
Cụ thể, Chánh án John Roberts đã tạm dừng khẩn cấp việc ra phán quyết bãi bỏ Chính sách quản lý biên giới theo điều khoản 42, vốn dự kiến được công bố vào ngày 21/12. Chính sách này cho phép chính quyền ngăn chặn hàng triệu người di cư ở biên giới phía Tây Nam xin tị nạn vào Mỹ trong thời kỳ đại dịch COVID-19 do tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng. Việc bãi bỏ chính sách này làm dấy lên lo ngại nguy cơ xảy ra một cuộc khủng hoảng di cư tại Mỹ.
Phán quyết của Chánh án Roberts được đưa ra sau khi chính quyền 20 bang đệ đơn kiến nghị vào phút chót, trong đó lập luận rằng việc chấm dứt điều khoản 42 có thể sẽ tạo ra một làn sóng người di cư vào Mỹ, làm gia tăng chi phí thực thi pháp luật, giáo dục và chăm sóc sức khỏe của các bang. Theo đơn kiến nghị, Bộ An ninh Nội địa Mỹ dự đoán số lượng người di cư tìm cách vào Mỹ, hầu hết trong số họ xin tị nạn, có thể tăng gấp ba lần lên 18.000 người/ngày.
Chánh án Roberts cho biết sẽ ra phán quyết tiếp theo về vấn đề này trong vòng 24 giờ. Điều này đồng nghĩa Tòa án Tối cao Mỹ có thể sẽ vẫn bãi bỏ điều khoản 42 vào tuần này, hoặc ngược lại nhằm duy trì điều khoản này trong khi xem xét toàn diện hơn.
Cuối tuần trước, một tòa phúc thẩm ở Washington đã ra phán quyết rằng hiện không có lý do gì để áp dụng điều khoản 42 để ngăn chặn người xin tị nạn. Trước đó, chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã đồng ý với phán quyết của một tòa án sơ thẩm rằng việc áp dụng điều khoản 42 không còn phù hợp trong tình hình hiện nay.
Chính sách quản lý biên giới theo điều khoản 42 được đưa ra vào tháng 3/2020 trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát ở Mỹ.