Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe phát biểu tại Hiroshima ngày 27/5. Ảnh: Kyodo/TTXVN |
Theo các nguồn tin, Thủ tướng Abe tối 28/5 đã trao đổi với những phụ tá thân cận, trong đó có Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Taro Aso, Chánh văn phòng nội các Yoshihide Suga và Tổng thư ký đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền Sadakazu Tanigaki về ý định lùi thời điểm tăng thuế đến tháng 10/2019. Nhiệm kỳ của Thủ tướng Abe dự kiến kết thúc vào tháng 9/2018, trừ phi đảng LDP thông qua trường hợp ngoại lệ kéo dài nhiệm kỳ thủ tướng.
Trong phiên họp của LDP tại Toyama ngày 29/5, Thủ tướng Abe nói rằng cần phải giải tán Hạ viện để tiến hành tổng tuyển cử nếu ông hoãn tăng thuế. Bộ trưởng Aso cũng cho rằng nếu không tổ chức bầu cử để nhận phản hồi của dư luận, việc lùi thời điểm tăng thuế sẽ không có ý nghĩa gì.
Trước đó, Tokyo đã lùi thời điểm tăng thuế tiêu dùng từ 8% lên 10% trong năm ngoái sang tháng 4/2017. Thủ tướng Abe từng tuyên bố rằng chính phủ sẽ chỉ lùi kế hoạch tăng thuế tiêu dùng trong trường hợp khủng hoảng kinh tế toàn cầu như quy mô vụ sụp đổ ngân hàng Lehman Brothers hay một trận động đất lớn như hồi tháng 3/2011.
Tháng 4/2014, chính phủ Nhật Bản tăng thuế tiêu dùng lần đầu tiên trong 17 năm qua, động thái đã bị chỉ trích là nguyên nhân khiến kinh tế phục hồi chậm lại và đẩy Nhật Bản quay lại tình trạng suy thoái. Kho bạc của Nhật Bản đang ở mức báo động đỏ, khi nợ công cao gấp đôi tổng sản phẩm quốc nội (GDP), mức tồi tệ nhất trong các quốc gia phát triển.
Theo hãng thông tấn Kyodo, phản ứng trước thông tin trên, các đảng đối lập hối thúc Thủ tướng Abe giữ đúng cam kết tăng thuế. Phát biểu trên một chương trình truyền hình của đài NHK, quyền Tổng thư ký của đảng Dân chủ đối lập chính Tetsuro Fukuyama nhấn mạnh ông Abe và nội các nên từ chức nếu không thực hiện cam kết và quyết định lùi thời điểm tăng thuế sang năm 2019. Các nghị sĩ của đảng Cộng sản Nhật Bản và đảng Dân chủ Xã hội cũng ủng hộ yêu cầu của ông Fukuyama.
Đáp lại, quyền Tổng thư ký của đảng LDP Yasufumi Tanahashi mong muốn dư luận thông cảm về khả năng chính phủ hoãn tăng thuế. Ông nhấn mạnh Thủ tướng Abe sẽ giải quyết tình hình linh hoạt trong trường hợp thu nhập từ thuế có thể không tăng trong trung và dài hạn. Trong khi đó, quyền Tổng thư ký đảng Komeito, đối tác của LDP trong trong liên minh cầm quyền Tetsuo Saito cho biết không nhận được thông tin trên và sẽ phản hồi sau khi thảo luận với LDP.
Kết quả thăm dò dư luận do hãng Kyodo tiến hành trong hai ngày 28-29/5 cho thấy, tỷ lệ ủng hộ nội các của Thủ tướng Abe đã tăng 7% so với tháng trước lên 55,3%. Theo đó, có tới 70,9% người được hỏi ủng hộ việc hoãn tăng thuế tiêu dùng, trong khi 24,7% cho rằng cần thực hiện tăng thế theo đúng kế hoạch.